Hôm nay (3-5), phiên tòa sơ thẩm lần hai vụ cố ý làm trái tại Công ty TNHH MTV Mía đường Tây Ninh tiếp tục phần tranh luận, đối đáp giữa các luật sư (LS)và VKS.
Trước khi HĐXX vào nghị án, tòa đã cho các bị cáo nói lời sau cùng, cả ba đều cho rằng mình bị VKS truy cứu oan, khẳng định mình không phạm tội và tin rằng bản án tuyên sẽ công bằng, khách quan.
Đáng lưu ý, đại diện VKS giữ quyền công tố tại phiên tòa đã bảo lưu quan điểm buộc tội và không tranh luận thêm với các LS và các bị cáo.
VKS cho rằng đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Trần Cảnh Lạc (nguyên tổng giám đốc Công ty Mía đường Tây Ninh) 10-12 năm tù; Trần Xuân Danh (nguyên trưởng phòng kinh doanh-thương mại) 8-10 năm tù và Nguyễn Thị Phúc (nguyên kế toán trưởng) 5-6 năm tù về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng là có cơ sở.
VKS nhận định Công ty Mía đường Tây Ninh là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước. Từ ngày 7-12-2009 đến ngày 27-8-2012, bị cáo Danh và Phúc tham mưu cho Lạc ký 50 hợp đồng xuất hàng cho hai công ty Trung Quốc (TQ) là Xi Lai Phúc, Guo Qi Do Li mà không tìm hiểu năng lực của hai đối tác này.
Dù phía đối tác thanh toán chậm và không đúng quy định theo các hợp đồng ký kết nhưng bị cáo Lạc vẫn tiếp tục ký tiếp năm hợp đồng bán hàng là tinh bột sắn, gạo trị giá gần 62 tỉ đồng. Đến nay phía đối tác TQ mới chỉ thanh toán được 6 tỉ đồng, còn lại gần 70 tỉ đồng không có khả năng thu hồi.
Ngược lại, các LS đều cho rằng cáo buộc của VKS không đủ cơ sở để kết tội các bị cáo phạm tội cố ý làm trái…
LS phân tích pháp luật không cấm bán hàng trả chậm, pháp luật không yêu cầu, không bắt buộc giám định con dấu của đối tác. Công ty Mía đường Tây Ninh ký kết hợp đồng mua bán với Công ty Xi Lai Phúc (TQ), các chứng cứ chứng minh cho sự thật này. Vị đại diện VKS đã không nêu được chứng cứ hợp pháp để phủ nhận các chứng minh, mà chỉ nêu “Không có Công ty Xi Lai Phúc, Công ty Xi Lai Phúc là do Đinh Thị Thảo dựng lên”.
Kết luận này của VKS là tình tiết mới hoàn toàn của vụ án vì trong toàn bộ hồ sơ vụ án, kết luận của cơ quan điều tra, cáo trạng của VKS không có bất cứ chứng cứ gì chứng minh được “Công ty Xi Lai Phúc là do Đinh Thị Thảo dựng lên”. Nếu Công ty Xi Lai Phúc là do Đinh Thị Thảo “dựng lên” thì “dựng lên” như thế nào, vào thời điểm nào? Việc bổ sung tình tiết mới này vào phần đối đáp của VKS là không phù hợp pháp luật vì đây là tình tiết mới không được thẩm tra qua quá trình điều tra, truy tố, xét xử công khai tại phiên tòa.
Nếu sử dụng tình tiết này để buộc tội các bị cáo thì vụ này phải được tạm đình chỉ, chờ kết quả bắt được Đinh Thị Thảo để chứng minh được “Công ty Xi Lai Phúc là do Đinh Thị Thảo dựng lên”. Do đó đề nghị VKS xác định rõ cơ sở pháp lý nào, chứng cứ hợp pháp nào để kết luận Công ty Xi Lai Phúc là do Đinh Thị Thảo dựng lên? LS cho rằng vẫn bảo lưu quan điểm, lập luận khẳng định rằng Công ty Xi Lai Phúc có thực, tồn tại.
LS còn cho rằng VKS chưa hiểu hết về nghiệp vụ thanh toán quốc tế, về mua bán hàng hóa ngoại thương, về mua bán và thanh toán biên mậu mà đã đưa ra kết luận không căn cứ, không cơ sở thuyết phục.
LS dẫn ra các tài khoản số 80901318 hoặc 80901311 là tài khoản của Ngân hàng Nông nghiệp TQ tại Ngân hàng NN&PTNT Việt Nam. Trong khi đại diện VKS luôn khẳng định Công ty Xi Lai Phúc và Công ty Do Li có chung một số tài khoản tại ngân hàng và "ví von" rằng số tài khoản cũng giống số CMND của mỗi người, số này là riêng biệt và không trùng lắp mà không có bất kỳ cơ sở pháp lý nào. Kết luận này cho thấy VKS chưa nắm hết các quy định chuyên ngành của ngân hàng, việc so sánh không có cơ sở và khập khiễng, là sự suy diễn không phù hợp, không có căn cứ pháp lý.
Trong trường hợp này, với sự cẩn trọng cần thiết, VKS hoàn toàn có thể trưng cầu ý kiến chuyên môn của ngân hàng, có thể trực tiếp đến Ngân hàng NN&PTNT Việt Nam để xác minh, trực tiếp đến Ngân hàng Nông nghiệp TQ để xác minh nhưng trên thực tế VKS đã không thực hiện. Như vậy, cơ quan tiến hành tố tụng đã không thực hiện đúng nghĩa vụ chứng minh hành vi phạm tội.
LS phản bác: “Với nội dung đối đáp vừa qua của đại diện VKS cho thấy rõ ràng là không đủ cơ sở để kết tội đối với Nguyễn Thị Phúc, do đó tôi giữ nguyên các luận cứ bào chữa và đề nghị HĐXX tuyên bố Nguyễn Thị Phúc (nguyên kế toán trưởng) vô tội, trả tự do, giải tỏa kê biên tài sản theo đúng quy định”.
Tương tự LS của bị cáo Lạc và Danh đều cho rằng VKS không đủ cơ sở để buộc tội các bị cáo.
Chiều nay tòa đi vào nghị án, theo dự kiến thì 9 giờ sáng 15-5 tòa sẽ tuyên án.