Ngày 15-9, Tòa Gia đình và người chưa thành niên (TAND TP.HCM) đã xử phúc thẩm vụ án cướp giật bánh mì theo kháng nghị của VKSND TP.HCM. Tòa đã quyết định sửa một phần bản án sơ thẩm, miễn trách nhiệm hình sự cho cả hai bị cáo Ôn Thành Tân (18 tuổi, ngụ quận 9) và Nguyễn Hoàng Tuấn (18 tuổi, ngụ huyện Củ Chi).
Phiên tòa phúc thẩm được bố trí trong phòng xử thân thiện của Tòa Gia đình và người chưa thành niên. Ảnh: LỆ TRINH.
Chánh án và viện trưởng tối cao đều quan tâm
Phiên tòa phúc thẩm được bố trí trong phòng xử thân thiện của Tòa Gia đình và người chưa thành niên, các bị cáo được ngồi cạnh cha mẹ và ngồi đối diện với HĐXX. Với sự điều khiển của chủ tọa phiên tòa - Thẩm phán Trần Thanh Minh, Chánh Tòa Gia đình và người chưa thành niên, không khí phiên tòa diễn ra rất nhẹ nhàng, thân thiện và ấm áp.
Phiên tòa này không có mặt người bị hại.
Theo cáo trạng, khoảng 22 giờ ngày 17-10-2015, Tuấn gặp Tân tại một tiệm Internet ở phường Tăng Nhơn Phú B, quận 9. Cả hai cùng chơi game đến 10 giờ hôm sau. Lúc này Tân lấy xe máy chở Tuấn đến một quán nhậu ở quận Thủ Đức để xin làm việc. Trên đường đi, Tân và Tuấn đói bụng nhưng cả hai hết tiền nên nảy sinh ý định cướp giật đồ ăn.
Đến trước một tiệm tạp hóa ở quận Thủ Đức, Tuấn ngồi sau xe kêu chủ tiệm tạp hóa bán hai bịch chuối sấy, một cái bánh mì ngọt, một bịch đậu phộng rang muối và ba bịch me trộn đường (trị giá 45.000 đồng). Chủ tiệm mang hàng ra thì Tuấn giật túi thức ăn, Tân tăng ga xe máy bỏ chạy. Chủ tiệm tạp hóa tri hô, người dân bắt được cả hai rồi chuyển cho công an phường xử lý.
Tại CQĐT, Tuấn và Tân cùng khai nhận hành vi của mình. Cả hai bị tạm giam từ ngày 18-10-2015.
Cáo trạng của VKSND quận Thủ Đức cho rằng hành vi của Tân, Tuấn đã phạm tội cướp giật tài sản, thuộc trường hợp dùng thủ đoạn nguy hiểm nên đã truy tố cả hai theo khoản 2 Điều 136 BLHS (khung hình phạt 3-10 năm tù). Sau khi TAND quận Thủ Đức trả hồ sơ để điều tra bổ sung, VKS đã chuyển khung hình phạt, truy tố hai bị cáo xuống khoản 1 của điều luật (khung hình phạt 1-3 năm tù). Lúc phạm tội cả hai đều 17 tuổi, chưa có tiền án, tiền sự. Tuy nhiên, trước đó, ngày 30-7-2015, Tuấn bị Công an huyện Củ Chi khởi tố về tội trộm cắp tài sản, sau đó bỏ trốn. Đến ngày 24-8-2015, Công an huyện Củ Chi ra quyết định truy nã Tuấn.
Xử sơ thẩm ngày 21-7, TAND quận Thủ Đức đã tuyên phạt Tuấn 10 tháng tù và Tân tám tháng 20 ngày tù.
Ngay sau đó, báo chí và dư luận cho rằng tòa xử mức án này là quá nặng so với tính chất phạm tội giản đơn, tính nguy hiểm cho xã hội không cao, trong khi cả hai bị cáo đều chưa thành niên, cần giáo dục nhiều hơn là trừng phạt.
Ngày 25-7, chánh án TAND Tối cao có văn bản chỉ đạo TAND TP.HCM khẩn trương kiểm tra vụ án, khi xử phúc thẩm cần nghiên cứu kỹ quy định của BLHS đối với người chưa thành niên phạm tội để quyết định áp dụng nguyên tắc, biện pháp xử lý bảo đảm đúng quy định của pháp luật và phù hợp với tính chất, mức độ hành vi phạm tội.
Ngày 1-8, thực hiện chỉ đạo của viện trưởng VKSND Tối cao, VKSND TP.HCM đã ra quyết định kháng nghị theo hướng giảm nhẹ hình phạt cho cả hai bị cáo.
Không cần thiết áp dụng hình phạt
Tại tòa phúc thẩm, VKS nhận định hai bị cáo đã chiếm đoạt tài sản của người khác và nhanh chóng tẩu thoát là đã xâm phạm về quyền sở hữu tài sản của công dân, được pháp luật bảo vệ, đồng thời xâm phạm đến tình hình trật tự an toàn xã hội. Hành vi này đủ yếu tố cấu thành tội cướp giật tài sản.
Tuy nhiên, theo VKS, khi phạm tội cả hai bị cáo đều là người chưa thành niên, tài sản chiếm đoạt có giá trị thấp, nguyên nhân động cơ phạm tội chỉ vì để có thức ăn để ăn, gây nguy hại không lớn cho xã hội. Cả hai có nhiều tình tiết giảm nhẹ, có gia đình, tổ chức xã hội bảo lãnh. “Mục đích pháp luật hình sự xử lý người chưa thành niên phạm tội chủ yếu nhằm giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, có cơ hội phát triển lành mạnh. VKS xét thấy có căn cứ để áp dụng khoản 2 Điều 69 BLHS để xem xét miễn trách nhiệm hình sự, thể hiện sự khoan hồng của pháp luật chứ không phải do oan” - công tố viên khẳng định.
Tương tự, hai luật sư bào chữa cho hai bị cáo đều đề nghị HĐXX miễn trách nhiệm hình sự cho cả hai bị cáo, đồng thời đề nghị tòa kiến nghị xử lý các vi phạm của cơ quan điều tra vì đã lấy lời khai bị can khi không có mặt người đại diện theo pháp luật.
Thống nhất với quan điểm của đại diện VKS, tòa tuyên bố miễn trách nhiệm hình sự cho cả hai bị cáo nhằm giáo dục, giúp đỡ cả hai sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh và trở thành người có ích cho xã hội.
Sau phiên tòa, Tuấn được trả tự do ngay tại tòa nhưng phải về trại giam để làm thủ tục theo quy định. Tân thì đã được trả tự do ngay tại phiên tòa sơ thẩm.
| Về tố tụng, tòa nhận định trong hồ sơ vụ án có ba biên bản lấy lời khai người tạm giữ, một biên bản hỏi cung bị can là người chưa thành niên nhưng không có mặt người đại diện hợp pháp của người chưa thành niên. Theo tòa, không có tài liệu nào thể hiện CQĐT đã thông báo cho người đại diện hợp pháp của người chưa thành niên về thời gian, địa điểm lấy lời khai, hỏi cung. Điều này là không đúng pháp luật. Tòa kiến nghị CQĐT rút kinh nghiệm. |
