Nạn hút cát lậu làm chết suối Máu

Suối Máu chảy qua huyện Long Thành (Đồng Nai) cung cấp nước tưới, tiêu cho hàng chục hecta rau màu ở xã Bàu Cạn, Phước Bình, Suối Trầu… Thế nhưng việc khai thác cát trái phép ồ ạt đã biến đoạn suối Máu trên xã Bàu Cạn thành dòng suối chết. Hai bờ suối có hàng trăm điểm sạt lở nghiêm trọng; cây cối bật gốc, phơi rễ chết khô...

Gần chục đầu nậu xâu xé

Theo người dân ở xã Bàu Cạn, cát khu vực suối Máu nhiều và đẹp. Trước đây, người dân địa phương cũng thường đào cát trộm mang đi bán, tuy nhiên chỉ làm theo hình thức nhỏ lẻ. Khoảng năm 2007, một phụ nữ tên L. từ TP.HCM về đây xem đất và cho người xuống khai thác ồ ạt. Người dân thấy vậy phản ứng nên người này phải tạm ngưng.

Sau đó, ông Kiên (chuyên làm cát) đến liên lạc với ông Huân (người địa phương) rồi cùng phối hợp khai thác cát. Người dân lại phản ánh. Xã vào làm việc, đồng thời có vài lần tịch thu máy móc. Tuy nhiên, những người này vẫn tiếp tục làm.

Người dân cho hay thấy ông Kiên làm được nên nhiều người khác cũng làm theo. Hiện giờ có khoảng bảy đầu nậu đang khai thác trái phép làm ảnh hưởng đến các hộ dân ven suối. Không chỉ dùng vòi rồng dìm sâu xuống đáy suối, “cát tặc” còn dùng cả xe đào, xe múc gặm sạt đất để tận thu cát.

Theo ghi nhận của chúng tôi, hiện trên suối Máu xuất hiện hàng trăm điểm sạt lở do khai thác cát lậu. Có chỗ sạt lở khoảng 50 m và sâu hơn 30 m. Có nhiều đoạn suối khô đáy.

Một đoạn suối Máu thành suối chết, cạn khô. Ảnh: TD

Bãi cát của Vũ, công nhân đang dùng xẻng xúc cát đổ lên xe tải.Ảnh: TD

Đột nhập bãi cát lậu

Vừa qua, trong vai một chủ thầu xây dựng, chúng tôi tiếp cận một bãi cát lậu nằm bên bờ suối Máu thuộc ấp 3, xã Bàu Cạn. 11 giờ 30, các thợ vẫn đang miệt mài dùng xẻng xúc cát đổ lên xe tải. Cạnh đó là một đống cát lớn đang chuẩn bị được chuyển đi. Điểm cát lậu này có diện tích khoảng 50 m².

Cánh tài xế xe tải chuyên chở cát thuê cho dân làm cát lậu ở suối Máu từ nhiều năm nay cho biết bãi cát này đang khai thác “chui”, thấy cơ quan chức năng là phải ngưng hoạt động ngay. “Tối đến thợ sẽ dùng máy hút cát từ dưới suối Máu lên, sau đó sàng để loại bỏ sạn và bùn đất, cho ra cát thành phẩm hoàn chỉnh. Việc hút cát phải làm lén, xong ngay trong đêm để tránh cơ quan chức năng kiểm tra. Sáng ra, các xe tải loại nhỏ sẽ chở cát vào bãi tập kết hoặc giao trực tiếp cho mối…” - một tài xế nói thêm.

Mua bao nhiêu cũng có

Khi chúng tôi ra khỏi bãi cát thì một người thanh niên tên Vũ tiến đến chặn giữa đường yêu cầu dừng xe. Vũ khó chịu, liên tiếp dò xét vì nghi ngờ chúng tôi là người của cơ quan chức năng đang đi kiểm tra. Vũ tra hỏi chúng tôi từ đâu đến, sao biết bãi cát này, ai chỉ… Chúng tôi bình tĩnh trả lời. Một lúc, Vũ bắt đầu tin tưởng. “Các anh muốn mua bao nhiêu cát cũng có. Giá cát tại đây là 210.000 đồng/khối. Cát sẽ được tập trung tại bãi trong khu dân cư. Chi phí vận chuyển từ bãi cát cạnh suối ra khu dân cư là 200.000 đồng/xe, còn tiền xúc cát lên xe thì các anh phải tự túc” - Vũ nói và cho biết thêm có thể “bao” được vấn đề lưu thông tại địa bàn, còn xe lưu thông tại quốc lộ thì phải chờ hỏi ý kiến của người quen xem sao đã.

Vũ nói mình làm nghề cát lậu ở đây mười mấy năm rồi, là một trong những người có nhiều bãi cát nhất tại đây nên chúng tôi muốn bao nhiêu cát cũng có. Bãi cát này Vũ mới khai thác được mấy hôm.

Trong khi chúng tôi nói chuyện với Vũ, một phụ nữ cùng ba người đàn ông khác đứng cạnh và theo dõi nhất cử nhất động của chúng tôi. Họ liên tục hướng ánh mắt dò xét túi xách và điện thoại chúng tôi mang theo. Trước khi chúng tôi lên xe rời khỏi bãi cát, một trong những người đàn ông bảo: “Lần sau xuống nhớ mang theo máy quay phim nữa nhé!”.