Nữ danh ca Thái Thanh tên thật là Phạm Thị Băng Thanh, sinh năm 1934, tại Hà Nội. Bà là một trong những giọng ca tiêu biểu, có ảnh hưởng nhất của nền tân nhạc Việt Nam.
Nữ danh ca vốn là con nhà nòi âm nhạc. Cha của bà là Phạm Đình Phụng, có hai người vợ. Bà là con vợ sau với chị gái là ca sĩ Thái Hằng (Phạm Thị Quang Thái) và anh trai là nhạc sĩ Phạm Đình Chương. Nhạc sĩ Phạm Duy là anh rể và con gái bà là nữ ca sĩ Ý Lan.
Thái Thanh và con gái Ý Lan. Ảnh: Tư liệu
Bà đi hát từ năm 14 tuổi và cùng gia đình vào Sài Gòn trước năm 1954. Từ thập niên 50 thế kỷ 20, giọng ca của bà đã được yêu thích ở mọi thành phần khán giả.
Bà có thể hát từ nhạc quê hương, nhạc tình, nhạc về những đề tài xã hội hay các bản trường ca.
Thái Thanh và chị gái Thái Hằng, vợ nhạc sĩ Phạm Duy. Ảnh: Tư liệu
Bà cùng với nghệ sĩ Hoài Trung (Phạm Đình Viêm, anh cùng cha khác mẹ với bà), Thái Hằng (chị gái ruột), Hoài Bắc (Phạm Đình Chương), Khánh Ngọc (vợ Phạm Đình Chương) đã làm nên tên tuổi Ban hợp ca Thăng Long tại Hà Nội.
Đây cũng là ban hợp ca nổi bật tại Sài Gòn trước 1975 với phòng trà Đêm màu hồng. Tên phòng trà cũng là tên một ca khúc của nhạc sĩ Phạm Đình Chương.
Ban hợp ca Thăng Long: Phạm Duy, Hoài Bắc, Hoài Trung (hàng trên từ trái sang), Thái Hằng, Khánh Ngọc, Thái Thanh (hàng dưới từ trái sang). Ảnh: Tư liệu
Cho đến hiện tại, trong tất cả những danh ca, có lẽ Thái Thanh là người hát thành công nhất những ca khúc có làn điệu dân ca một cách tình nhất.
Nhà văn Nguyễn Đình Toàn cho rằng: “Qua tiếng hát Thái Thanh, người ta cảm thấy yêu tiếng nói của dân tộc hơn, thương yêu nhau hơn”.
Nữ danh ca Thái Thanh. Ảnh: Tư liệu
Trong phần viết về Thái Thanh, nhà văn Nguyễn Đình Toàn nhận định: “Trong một nửa thế kỷ qua, tiếng hát Thái Thanh đã gắn liền với vận mạng của xứ sở. Người ta nghe tiếng hát ấy trong mọi hoàn cảnh, vui cũng như buồn. Có thể nói, âm nhạc Việt Nam biến đổi theo lịch sử đến đâu, có tiếng hát Thái Thanh đến đó…”.
Với danh ca Khánh Ly: “Tôi luôn xem bà là ngọn hải đăng của mình”.
Vĩnh biệt nữ danh ca Thái Thanh. Ảnh: Tư liệu
Ai rồi cũng phải ra đi, nhưng sống một cuộc đời mà khi nằm xuống để lại cho hậu thế nhiều luyến thương thì không phải người thường hay nghệ sĩ nào cũng làm được.
Vĩnh biệt bà, cũng là vĩnh biệt một con người, một giọng hát của lịch sử nhiều dâu bể…
