Tại Mỹ, trong khoảng thời gian 16 năm (từ 2005 đến 2020) có 568 người chết vì bị các loài chó cắn. Trong đó, loài pit bull là thủ phạm gây ra cái chết của khoảng 67% trong số này, theo tổ chức phi lợi nhuận DogsBite.org.
Trước tình hình đó, các bang, thành phố, thị trấn của Mỹ có những quy định khác nhau về kiểm soát nuôi chó. Nhiều bang có luật cấm nuôi một số giống chó cụ thể. Vậy cụ thể các quy định này ra sao?
Luật nhằm vào các loài chó cụ thể
Theo trang web của trường Luật thuộc ĐH Bang Michigan, luật nhằm vào giống cụ thể (BSL) là luật cấm hoặc hạn chế quyền sở hữu đối với một số giống chó nhất định dựa trên ngoại hình của chúng.
Luật này thường do chính quyền thành phố hoặc các hạt (quận) ban hành và hoạt động dựa trên giả định rằng một số đặc điểm thể chất nhất định khiến một số giống chó nguy hiểm hơn những giống khác.
Luật có thể cấm hoàn toàn việc nuôi một giống chó hoặc yêu cầu chủ sở hữu tuân thủ các quy định như xin phép, rọ mõm và mua bảo hiểm,... Luật này xuất hiện vào cuối những năm 1980, sau khi truyền thông liên tục phản ánh các vụ việc người dân bị chó cắn.
 |
Chó pit bull bị cấm nuôi ở một số khu vực ở Mỹ. Ảnh: GETTY IMAGES |
Theo DogsBite.org, BSL ở Mỹ chủ yếu nhắm vào giống pit bull - một giống chó chọi nổi tiếng. Giống chó này bao gồm một số loài như chó sục pit bull Mỹ, chó sục Staffordshire Mỹ, chó sục lai bò Staffordshire... Chó bò Mỹ (Bull Mỹ) cũng có thể được xếp vào giống này vì chúng có cùng nguồn gen và là họ hàng gần gũi.
Các điều luật BSL ở một số nơi còn nhắm vào giống chó rottweilers - giống chó gây thiệt mạng cho người xếp thứ 2 ở Mỹ, chỉ sau pit bull. Một số thành phố cũng nhằm vào các loại chó chọi khác như chó presa canario, chó ngao Ý, chó ngao Argentina và một số loại chó ngao lai pit bull khác.
Ví dụ, pháp lệnh của TP North Little Rock (bang Arkansas), chương 3, điều 5.3.1, quy định về cấm giống chó pit bull. Theo đó, giống chó pit bull sẽ bị cấm hoàn toàn và người dân không được sở hữu hay giữ nuôi ở trong thành phố này. Luật cũng liệt kê các loại pit bull cấm nuôi, bao gồm chó sục Pit Bull Mỹ, chó bò Mỹ. Còn chó sục lai bò Staffordshire và chó sục Mỹ Staffordshire muốn nuôi phải đáp ứng một số điều kiện về giấy tờ liên quan.
Còn theo pháp lệnh của hạt Miami-Dade (bang Florida), chương 5, phần 5, điều 17, việc sở hữu hoặc nuôi chó sục pit bull Mỹ, chó sục lai bò Staffordshire, chó sục Mỹ Staffordshire hoặc bất kỳ giống chó nào về cơ bản có mang những đặc điểm của các loại chó này là bất hợp pháp.
Ở quận Prince George (bang Maryland) thì cấm nuôi giống chó bully. Ở TP North Chicago (bang Illinois) và San Francisco (bang California), nếu muốn nuôi pit bull thì phải xin giấy phép từ cơ quan chức năng.
Tranh cãi về BSL
Bên cạnh các bang và thành phố có luật nhằm vào các loài chó cụ thể thì cũng có nhiều bang cấm cấp dưới ban hành luật này. Cụ thể, có 10 bang cấm BSL nhằm vào tất cả các loài động vật, bao gồm Arizona, Connecticut, Maine, South Dakota,...
Theo tổ chức Y tế Thú Y Mỹ, BSL không phải là giải pháp hiệu quả để chặn việc chó cắn người. Lý do mà tổ chức này đưa ra là bất kỳ con chó nào cũng có thể tấn công con người, không riêng một loài nào như pit bull. Thứ hai, luật này rất khó thực thi vì sẽ gặp nhiều trở ngại trong việc xác định được đúng chủng chó để cấm nuôi, đặc biệt là những loài chó lai. Thứ ba, nó tạo ra định kiến xã hội đối với những con chó thuộc giống bị cấm nhưng có ích cho con người, ví dụ chó nghiệp vụ,...và áp lực đối với các chủ chó sở hữu “hàng cấm”.
Để chó cắn chết người, chủ nuôi đi tù 5 năm
Bên cạnh BSL, mỗi bang, thành phố sẽ có những quy định khác nhau về kiểm soát vật nuôi. Trong đó, bang Oklahoma và có các quy định rất cụ thể, chi tiết về vật nuôi, đặc biệt là chó.
 |
Chó rottweilers cũng bị cấm ở một số nơi ở nước Mỹ. Ảnh: GETTY IMAGES |
Cụ thể, Mục 4, chương 13, Pháp lệnh của bang Oklahoma quy định về 2 mục: (1) chó và mèo và (2) chó nguy hiểm.
Ở mục (1), pháp lệnh có nhiều điều khoản, bao gồm quy định về trường hợp nếu chó mèo rượt đuổi và làm bị thương gia súc của người khác, hình phạt cho chủ nếu chó cắn người, quy định về thả chó chạy rông.
Ở mục (2) có các quy định về việc phải đăng ký chứng nhận cho “chó nguy hiểm”, bắt buộc rọ mõm và nhốt những con chó này và tịch thu những con chó đó.
Trong luật này có định nghĩa về “chó nguy hiểm”. Theo đó, chó nguy hiểm nghĩa là những con chó chạy ngoài đường mà (1) không bị khiêu khích nhưng nó làm bị thương hoặc giết gia súc, (2) trước đó đã được cơ quan kiểm soát động vật gửi văn bản cảnh báo về việc nó có thể gây nguy hiểm.
Về hình phạt, điều 42.4.A.2 quy định nếu chủ sở hữu chó cho phép chó chạy rông và để chó vô cớ cắn và tấn công người đi đường gây thương tích và chưa tử vong thì chủ chó sẽ phạm tội nhẹ. Nếu bị kết án thì người đó sẽ bị giam giữ ở nhà tù của quận tối đa 1 năm, hoặc phạt tiền không quá 5.000 USD, hoặc bằng cả 2 hình thức này.
Điều 42.4.B quy định nếu để chó tấn công người khác và khiến người đó tử vong thì chủ sở hữu “chó nguy hiểm” đã phạm trọng tội. Nếu bị kết án, chủ chó có thể bị phạt tù tại Sở cải tạo tới 5 năm, hoặc phạt tiền không quá 25.000 USD, hoặc cả 2 hình thức.
TP North Little Rock (bang Arkansas) cũng có những quy định tương tự khi quy định về quản lý, kiểm soát chó. Ngoài việc quản lý chó nguy hiểm, Ví dụ như phải tiêm vaccine, cấp giấy phép, quản lý chó nguy hiểm.
