Nhà văn Trần Văn Tuấn - Chủ tịch Hội Nhà văn TP.HCM.
. Phóng viên:Xin ông cho biết ý kiến về dư luận những ngày qua có sự “mua giải”, “chạy giải” khi Ban Chấp hành Hội Nhà văn TP.HCM đã trao tặng thưởng Giải thưởng Hội Nhà văn TP.HCM cho hai tập thơ bị Hội đồng thơ của giải thưởng đánh rớt từ đầu?
+ Nhà văn Trần Văn Tuấn: Đây là kết quả công việc của Ban Chấp hành Hội Nhà văn TP.HCM làm theo đúng quy chế, quy trình của hội. Theo quy chế của Hội Nhà văn TP.HCM, khi kết quả của các hội đồng chuyên môn như Hội đồng thơ đưa lên, Hội đồng chung khảo có trách nhiệm kiểm tra, thẩm định lại tác phẩm trước khi trao giải, đồng thời kiểm tra xem có bỏ sót tác phẩm nào có giá trị hay không. Tôi không rõ rằng những ai tham gia thảo luận, đánh giá các tập thơ có được đọc nó hay không nhưng Ban Chấp hành hội đã làm việc nghiêm túc, họp bàn, cho ý kiến, tất cả đều thông qua kết quả Hội đồng chung khảo đưa ra tuyệt đối.
. Thưa ông, có ý kiến cho rằng đã có sự qua mặt Ban Chấp hành Hội Nhà văn TP.HCM lần này khi một tập thơ bị đánh rớt ở vòng Hội đồng chuyên môn bầu chọn và một tập thơ không có tên lọt vào danh sách để Hội đồng chuyên môn bầu chọn lại được đưa thẳng vào vòng chung khảo và được tặng thưởng?
+ Không có ai qua mặt Ban Chấp hành hội hết. Hội đồng chuyên môn có nhiệm vụ tập hợp các tác phẩm đưa đến dự thi để lọc ra tác phẩm đưa lên Hội đồng chung khảo và Ban Chấp hành hội để xem xét trao giải. Đó là một căn cứ quan trọng để Ban Chấp hành hội xét chọn. Tuy nhiên, hội có quy chế Hội đồng chung khảo có quyền đề cử thêm những tác phẩm hay bị bỏ sót cũng như thẩm tra, thẩm định lại kết quả từ Hội đồng chuyên môn. Chuyện hội chủ động đi tìm những tác phẩm hay để trao giải chứ không đợi người ta dự thi là chủ trương có từ lâu chứ không đợi đến mùa giải này mới làm.
. Vậy thưa ông, có phải Hội đồng thơ của Giải thưởng Hội Nhà văn TP.HCM lần này đã yếu kém về chuyên môn, làm không tốt nhiệm vụ của mình khi có đến hai tác phẩm thơ - một bị Hội đồng thơ đánh rớt, một không có tên trong danh sách xét chọn giải thưởng - đã được Hội đồng chung khảo và Ban Chấp hành hội tặng thưởng?
+ Tôi không đánh giá điều này. Văn chương thì người ý kiến thế này, người ý kiến thế kia nên đánh giá có khác nhau. Tôi cho rằng chất lượng tác phẩm Hội đồng chung khảo đưa ra cũng được. Tặng thưởng ở đây cũng chỉ có giá trị động viên, khích lệ nên tôi thấy phù hợp.
. Thưa ông, tại sao thành viên Hội đồng chung khảo không đưa thêm tác phẩm được mình cử vào danh sách xét chọn của Hội đồng chuyên môn ngay từ đầu để minh bạch cuộc thi? Việc xen ngang như vậy được cho là thiếu tôn trọng Hội đồng chuyên môn?
+ Qua những ồn ào lần này, những năm tới hội sẽ rút kinh nghiệm ở cách làm. Sẽ có quy trình ghi rõ: Hội đồng chuyên môn đưa danh sách xét chọn lên, Hội đồng chung khảo có ý kiến lại như ý kiến chủ khảo, Ban Chấp hành hội họp để quyết kết quả.
. Thưa ông, hiện báo chí và dư luận muốn biết rõ quy chế mà Hội đồng chung khảo và Ban Chấp hành Hội Nhà văn TP.HCM đã áp dụng ở giải thưởng gây ồn ào, phản cảm lần này cụ thể ra sao?
+ Tôi hiện đang ở Hà Nội (vào ngày phỏng vấn 5-1 - NV), khi tôi trở về sẽ làm việc trực tiếp với các bạn báo chí để xem xét các yêu cầu rõ ràng, hợp lý mà cung cấp. Hội Nhà văn TP.HCM cũng sẽ có buổi họp báo về vụ việc này để trả lời rõ ràng mọi thứ.
. Xin cám ơn ông.
Ngày 30-12-2017, Ban Chấp hành Hội Nhà văn TP.HCM chính thức công bố Giải thưởng Hội Nhà văn TP.HCM 2017 với kết quả, trong đó có tặng thưởng cho tập thơ Thơ trắng của tác giả La Mai Thi Gia và tập thơ Nghi lễ của ánh sáng của tác giả Lê Tuân. Nhiều nhà văn, nhà thơ, thậm chí là nhiều thành viên trong Hội đồng thơ của giải thưởng này đã phản ứng nặng nề. Nhà thơ Trần Hữu Dũng, Phó Chủ tịch Hội đồng thơ của Giải thưởng Hội Nhà văn TP.HCM, còn bức xúc cho rằng cần thiết thì hãy nhờ công an vào cuộc điều tra. Có những bức xúc như thế vì tập Thơ trắng của La Mai Thi Gia không được quá bán số phiếu bầu của Hội đồng thơ nên coi như đã rớt từ vòng đầu, tập thơ Nghi lễ của ánh sáng của Lê Tuân cũng không có tên trong danh sách tác phẩm được chọn để chấm giải của Hội đồng thơ lại bỗng dưng xuất hiện ở vòng chung khảo của giải thưởng và được tặng thưởng. |
Ý kiến người trong cuộc
Nhà thơ Lê Thiếu Nhơn - thành viên Hội đồng thơ Giải thưởng Hội Nhà văn TP.HCM 2017.
Nhà thơ, nhà phê bình văn học Lê Thiếu Nhơn - thành viên Hội đồng thơ Giải thưởng Hội Nhà văn TP.HCM 2017: “Hai tập thơ đã bị loại ở Hội đồng thơ mà lại được tặng thưởng thì hơi buồn cười. Hội đồng chung khảo có quyền phủ quyết Hội đồng sơ khảo nhưng không thể đưa ra kết quả khác. Nhất là thơ có tính đặc thù rất cao. Hội đồng chung khảo gồm cả những người không mấy am tường về thơ thì không nên dài tay kiểu ngạo mạn như vậy. Hội đồng chung khảo có thể đề xuất những tập thơ khác (như sự phát hiện) chứ không thể đem tập thơ đã rớt ở sơ khảo để trao giải - như sự bề trên. Việc đề xuất cũng không hoàn toàn đơn giản vì tác phẩm được đột ngột đề xuất phải tạo được dư luận xã hội, gây chú ý. Đề xuất vu vơ chỉ là sự lạm quyền ngây ngô và vô lối”.
Nhà thơ tên tuổi, có nhiều thơ phổ nhạc Phan Ngọc Thường Đoan.
Nhà thơ tên tuổi, có uy tín trong giới văn chương cả nước Phan Ngọc Thường Đoan: “Việc tặng thưởng cho hai tập thơ đã bị Hội đồng chuyên môn thơ đánh rớt, không có trong danh sách đưa lên chấm giải rất là vô lý. Đó còn là sự rất không tôn trọng Hội đồng thơ, trong đó bốn trên năm người đã đánh rớt hai tập thơ được bất thình lình trao giải đều là những người có uy tín trong giới thơ ca, văn chương. Tại sao lại lập ra một Hội đồng chuyên môn về thơ rồi không tôn trọng họ. Vậy lập ra Hội đồng chuyên môn để làm gì?”.