Chiều 26-6, HĐXX phúc thẩm TAND Cấp cao tại Hà Nội đã tuyên án ông Đinh La Thăng và sáu đồng phạm trong vụ án Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) mất 800 tỉ đồng khi đầu tư vào Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại Dương (OceanBank).
Không oan
HĐXX không chấp nhận kháng cáo của ông Thăng và năm bị cáo khác. Riêng ông Phan Đình Đức (nguyên thành viên HĐTV PVN) được thay đổi tội danh từ cố ý làm trái sang tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Ông Đức bị phạt cảnh cáo, đồng thời không phải bồi thường 15 tỉ đồng như bản án sơ thẩm đã tuyên.
Tòa nhận định ngày 6-6-2008, Thủ tướng Chính phủ có văn bản quy định việc đầu tư vào các lĩnh vực tài chính, ngân hàng của các tập đoàn phải báo cáo Thủ tướng trước khi thực hiện... Như vậy, kể từ ngày này mọi hoạt động đầu tư của PVN vào OceanBank bắt buộc HĐQT PVN phải trình Thủ tướng phê duyệt chủ trương đầu tư, dù dự án đầu tư đó thuộc thẩm quyền hay vượt quá thẩm quyền của HĐQT PVN.
Liên quan đến thỏa thuận 6934 (ký kết với chủ tịch OceanBank Hà Văn Thắm thỏa thuận góp vốn), tại phiên tòa, ông Thăng và người bào chữa khẳng định bị cáo không thay mặt HĐQT PVN mà đứng tư cách là chủ tịch HĐQT PVN, đại diện cho PVN ký thỏa thuận. HĐXX cho rằng các điều khoản được hai bên thỏa thuận rất cụ thể nên xác định đây là quan hệ hợp đồng kinh tế giữa hai pháp nhân là PVN và OceanBank. Do đó, quan điểm cho rằng thỏa thuận 6934 như một biên bản ghi nhớ là không được chấp nhận.
Theo HĐXX, thời điểm này ông Trần Ngọc Cảnh được bổ nhiệm làm tổng giám đốc, là đại diện theo pháp luật của PVN. Đối chiếu quy định, chủ tịch HĐQT không có nhiệm vụ và quyền hạn nào thay mặt pháp nhân ký kết hợp đồng dân sự, hợp đồng kinh tế với các pháp nhân khác. Chỉ có ông Trần Ngọc Cảnh hoặc người được ông Cảnh ủy quyền mới có đủ tư cách và nhân danh pháp nhân PVN ký hợp đồng với pháp nhân khác.
Ông Đinh La Thăng và các bị cáo đang nghe tuyên án. Ảnh: ĐM
“Hành vi dùng tư cách chủ tịch HĐQT PVN và nhân danh pháp nhân PVN ký thỏa thuận 6934 của bị cáo Đinh La Thăng là không đúng thẩm quyền, không thuộc phạm vi chức trách, nhiệm vụ và quyền hạn của chủ tịch HĐQT” - bản án phúc thẩm nhận định và cho rằng ông Thăng đã vi phạm Luật Doanh nghiệp và điều lệ của PVN.
HĐXX nhấn mạnh việc ký kết thỏa thuận 6934 của bị cáo Đinh La Thăng là không đúng chức năng và vượt quá thẩm quyền. Hậu quả của việc PVN góp vốn vào OceanBank có liên quan đến thỏa thuận 6934 và trách nhiệm cá nhân của bị cáo Thăng.
Góp 800 tỉ đồng là sai phạm
HĐXX cũng xác định cả ba lần góp vốn của PVN vào OceanBank với tổng số tiền 800 tỉ đồng đều có sai phạm các quy định của Luật Doanh nghiệp nhà nước, điều lệ PVN, quy chế làm việc của HĐQT. Riêng lần góp vốn thứ ba còn vi phạm Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010 (một cổ đông là tổ chức không được sở hữu vượt quá 15% vốn điều lệ của một tổ chức tín dụng).
Đối với khoản tiền 244 tỉ đồng PVN là cổ đông đã nhận từ OceanBank được xác định là khoản tiền thu lợi bất chính, không phải là tiền lãi. Theo nguyên tắc, số tiền này phải bị tịch thu sung công quỹ nhà nước. Tuy nhiên, khoản tiền này đã được PVN hạch toán vào doanh thu hoạt động tài chính và đã sử dụng vào mục đích sản xuất, kinh doanh trong nhiều năm nên không thể bóc tách khoản tiền này thu hồi cho Nhà nước.
Xét về ý thức chủ quan, HĐXX xác định các bị cáo buộc phải biết việc làm của mình là sai phạm vì một trong những tiêu chuẩn của thành viên HĐQT/HĐTV là phải hiểu biết pháp luật mới được bổ nhiệm. “Có căn cứ xác định khi thực hiện hành vi, các bị cáo không lường trước và cũng không mong muốn hậu quả xảy ra. Nhưng rõ ràng việc các bị cáo phải biết là sai phạm nhưng bàng quan về hậu quả chính là căn cứ xác định lỗi của các bị cáo” - bản án nêu.
HĐXX phúc thẩm xác định ông Đinh La Thăng và các bị cáo Ninh Văn Quỳnh, Vũ Khánh Trường, Nguyễn Xuân Sơn, Nguyễn Xuân Thắng, Nguyễn Thanh Liêm đã phạm tội cố ý làm trái như cấp sơ thẩm áp dụng là đúng người, đúng tội, không oan.
“Mặc dù tại cấp phúc thẩm, PVN và một số đoàn thể, gia đình có văn bản đề nghị giảm hình phạt và trách nhiệm dân sự cho các bị cáo. Tuy nhiên, với tính chất vụ án là đặc biệt nghiêm trọng nên HĐXX không có cơ sở chấp nhận kháng cáo của các bị cáo có kháng cáo trên đây” - HĐXX nêu.
Về trách nhiệm dân sự, bản án phúc thẩm tuyên buộc ông Thăng và năm bị cáo (trừ bị cáo Phan Đình Đức) phải liên đới bồi thường 785 tỉ đồng cho PVN. Trong đó, ông Thăng phải bồi thường 600 tỉ đồng, Ninh Văn Quỳnh bồi thường 100 tỉ đồng, Vũ Khánh Trường 40 tỉ đồng, Nguyễn Xuân Sơn và các bị cáo còn lại bồi thường 15 tỉ đồng.
Mức án cụ thể đối với các bị cáo Các bị cáo bị truy tố về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Ông Đinh La Thăng (cựu chủ tịch HĐTV PVN): Y án (án sơ thẩm 18 năm), tổng hợp hình phạt của cả hai bản án là 30 năm tù. Ông Vũ Khánh Trường (cựu thành viên HĐTV PVN): Y án (án sơ thẩm năm năm tù). Ông Nguyễn Xuân Thắng (cựu thành viên HĐTV PVN): Y án (án sơ thẩm 22 tháng tù). Ông Nguyễn Thanh Liêm (cựu thành viên HĐTV PVN): Y án (án sơ thẩm 20 tháng cải tạo không giam giữ). Ông Nguyễn Xuân Sơn (cựu phó tổng giám đốc PVN): Y án (án sơ thẩm 30 tháng tù), tổng hợp hình phạt chung của cả hai bản án là tử hình. Ông Phan Đình Đức (cựu thành viên HĐTV PVN): Phạt cảnh cáo (án sơ thẩm 15 tháng cải tạo không giam giữ về tội cố ý làm trái). Ông Ninh Văn Quỳnh (cựu kế toán trưởng kiêm trưởng Ban Tài chính kế toán và kiểm toán PVN): Y án (án sơ thẩm bảy năm tù tội cố ý làm trái, 16 năm tù tội lạm dụng tín nhiệm, tổng hợp hình phạt 23 năm tù). |