Chiều 9-5, kết quả khảo sát sơ bộ bầu cử Hàn Quốc dự đoán ông Moon Jae-in, ứng cử viên Đảng Dân chủ sẽ có một chiến thắng áp đảo. Chiến thắng của ông trong cuộc bầu cử tổng thống lần thứ 19 của Hàn Quốc đã chấm dứt gần một thập niên chính quyền nằm dưới sự kiểm soát của các đảng bảo thủ và có thể đánh dấu một sự thay đổi về đối ngoại với Triều Tiên.
Hiện tại, Đảng Dân chủ đang nắm giữ 119 ghế trong tổng số 300 ghế của Quốc hội Hàn Quốc, 46 ghế khác thuộc về Đảng Nhân dân và Đảng Công lý ôn hòa, có xu hướng nghiêng về cánh tả. Như vậy, ông Moon đã có thế lực vững chắc để lãnh đạo đất nước.
Một trong những thay đổi quan trọng nhất là về vấn đề Triều Tiên. Ông Moon có thể không theo lập trường cứng rắn của bà Park mà quay lại với chính sách cởi mở và quan hệ chính trị nhiều hơn với Bình Nhưỡng - đường lối mà cựu Tổng thống cấp tiến Kim Dae-jung từng chọn.
Ứng cử viên Đảng Dân chủ Moon Jae-in đã nắm chắc vị trí tân tổng thống Hàn Quốc. Ảnh: AFP
Với sự lãnh đạo của ông Moon, Hàn Quốc chắc hẳn sẽ tiếp tục duy trì hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD của Mỹ (đã được triển khai), bất chấp sự phản đối từ phía Trung Quốc.
Vấn đề nghiêm trọng hơn đến từ phía Đông - Nhật Bản. Với Seoul đặt dưới sự lãnh đạo của một tổng thống cấp tiến, mối quan hệ với Tokyo rất có thể sẽ xấu đi. Đây là một điều không may vì Nhật Bản và Mỹ là hai đồng minh thân cận nhất của Hàn Quốc, cả về quốc phòng và thương mại. Nhật Bản là đối tác xuất khẩu đứng thứ ba và là đối tác nhập khẩu thứ hai của Hàn Quốc. Hơn nữa, Nhật Bản còn là đồng minh dân chủ mạnh nhất trong khu vực.
Bà Park đã đạt đến một thỏa thuận với Nhật Bản về vấn đề các nạn nhân nô lệ tình dục trong chiến tranh với Nhật. Theo thỏa thuận đó, Nhật Bản phải trả một tỉ yen để đóng góp vào quỹ cho những nạn nhân sống sót và Thủ tướng Nhật Shinzo Abe đã chính thức xin lỗi họ.
Thế nhưng các nhà phê bình cho rằng toàn bộ thỏa thuận sẽ bị gạt đi khi ông Moon lên nắm quyền, dù chưa biết số tiền có được hoàn lại hay không.
Về chính sách đối nội, ông Moon đã đề cập đến yêu cầu cải cách chaebol (các tập đoàn lớn thuộc sở hữu gia đình) nhưng các nhà phân tích e rằng sẽ không có thay đổi thực chất nào về mặt này.
Quyền lợi của cộng đồng LGBT (người đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính và chuyển giới) cũng là một vấn đề từng được đề cập trong cuộc tranh luận giữa các ứng cử viên. Về điểm này, quan điểm chính thức của ông Moon là cá nhân ông không ủng hộ quyền LGBT nhưng ông cũng không ủng hộ phân biệt đối xử với họ. Với thái độ của tân tổng thống như vậy, cộng đồng LGBT khó mà trông chờ có thay đổi nào.
Ứng cử viên đảng Dân chủ cũng hứa sẽ giảm phụ thuộc vào các nhà máy năng lượng than đá - một vấn đề nhức nhối khi Seoul vừa xếp thứ hai trong danh sách các thành phố ô nhiễm nhất thế giới, sau New Delhi.
Ông Moon có thể đưa Hàn Quốc ngả về cánh tả đến mức nào là một vấn đề mà sau nhiều cuộc tranh luận, chỉ có thời gian mới trả lời được, nhưng có một điều rất rõ ràng: Thời đại của nhiều thay đổi lớn đã tới với Hàn Quốc.