HĐXX hỏi ông Hoàng Văn Dũng, đại diện theo ủy quyền của PVN. Sau bản án sơ thẩm, PVN không có đơn kháng cáo, tuy nhiên có kháng cáo của một số bị cáo về phần bồi thường có liên quan đến PVN.
. Về thiệt hại của PVN mà các bị cáo phải bồi thường, với tư cách là đại diện nguyên đơn, ông có ý kiến gì không?
+ Chúng tôi tôn trọng các phán quyết của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
. Tòa nhận được một số văn bản của PVN đề nghị xem xét giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo?
+ Ngày 27-4-2018, PVN có văn bản gửi các cơ quan chức năng, trong đó có HĐXX và TAND Cấp cao tại Hà Nội, đề nghị xem xét thành tích, đóng góp của một số bị cáo nguyên là lãnh đạo của tập đoàn. Cụ thể, văn bản đề nghị xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bốn bị cáo Phùng Đình Thực, Nguyễn Quốc Khánh, Ninh Văn Quỳnh và Lê Đình Mậu. Ngoài ra, bị cáo Đinh La Thăng cũng là một trong những lãnh đạo có đóng góp rất lớn đối với tập đoàn. Dưới góc độ của chúng tôi là nguyên đơn dân sự, đề nghị HĐXX căn cứ vào các quy định của pháp luật để có phán quyết bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho Nhà nước cũng như các bị cáo.
Sau đó, luật sư của ông Đinh La Thăng và HĐXX xét hỏi thêm đối với bị cáo này. Suốt quá trình thẩm vấn, ông Thăng chống hai tay lên bục khai báo dành cho bị cáo. Trả lời các câu hỏi, ông luôn “thưa HĐXX” và xưng “tôi” chứ không xưng là “bị cáo” như phiên tòa sơ thẩm.
Quang cảnh phiên tòa. Ảnh: Đ.MINH
Luật sư Nguyễn Huy Thiệp hỏi thân chủ là ông Đinh La Thăng:
. Thời điểm 2010-2011, có nhà đầu tư VN nào làm tổng thầu trong các dự án nhà máy nhiệt điện lớn có công suất 1.200 MV?
+ Thời điểm PVC được chỉ định làm tổng thầu Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2, không có bất kỳ nhà thầu VN nào có kinh nghiệm làm tổng thầu nhà máy nhiệt điện có công suất 1.200 MW và hai tổ máy. Chỉ duy nhất một nhà thầu được Chính phủ chỉ định làm tổng thầu dự án Nhiệt điện Vũng Áng 1 là nhà thầu Lilama. Lilama cũng là lần đầu tiên thực hiện chứ không phải có kinh nghiệm rồi và dự án này cũng bị chậm tiến độ hơn ba năm.
Xin phép HĐXX, cho phép tôi rất tha thiết mong HĐXX xem xét một cách hết sức rộng lượng về việc chỉ định PVC làm tổng thầu. Điều kiện thực tế, bối cảnh đất nước ta lúc đó như vậy.
. Quá trình triển khai phương án lập liên danh nhà thầu, có nhà thầu nước ngoài nào đồng ý để nhà thầu trong nước làm tổng thầu không?
+ Không có bất kỳ nhà thầu nước ngoài nào đồng ý làm liên danh.
. Đây là lý do chủ yếu để phải xin phép Thủ tướng chỉ định tổng thầu đối với PVC?
+ Đúng vậy.
. Ông có nắm trình tự chỉ định tổng thầu theo Điều 41 Nghị định 85 không?
+ Chủ đầu tư phải lựa chọn được nhà thầu chỉ định trước, sau đó sẽ được mời và xem xét hồ sơ mời thầu. Nhà thầu được chỉ định sẽ chuẩn bị hồ sơ về năng lực, kỹ thuật... theo yêu cầu của hồ sơ thầu. Chủ đầu tư sẽ xem xét đánh giá, nếu được thì chỉ định, không được thì tiếp tục lựa chọn nhà thầu trước. Như vậy phải chỉ định trước sau đó mới tiến hành đàm phán.
“Tập đoàn, trên cơ sở sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ. Nhưng Thủ tướng cũng yêu cầu phải thực hiện đúng quy định của pháp luật. Tập đoàn cũng đã quán triệt tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là phải thực hiện theo đúng quy định của pháp luật....” - ông Thăng nói và khẳng định nếu PVC không bảo đảm các yêu cầu thì vẫn có thể báo cáo lựa chọn nhà thầu khác.
“Việc chỉ định thầu đã thực hiện đúng quy định của pháp luật, được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ. Thực tế, sự chỉ đạo của tập đoàn rất quyết liệt nhưng quá trình thực hiện, một số đơn vị đã sai phạm...”.
. Với cương vị là chủ tịch HĐTV, để nắm bắt, tiếp nhận thông tin, ông phải thông qua các văn bản báo cáo của các đơn vị thành viên hay ông trực tiếp tìm hiểu, tiếp xúc để xác định vấn đề phục vụ cho sự chỉ đạo?
+ Theo quy định của luật, theo điều lệ tổ chức hoạt động của tập đoàn, giúp việc cho HĐTV là các ban tham mưu của tập đoàn, có Ban tổng giám đốc điều hành triển khai thực hiện. Mọi thông tin đều qua báo cáo của các đơn vị, cơ quan chuyên môn. Khi các lãnh đạo kiểm tra trực tiếp hiện trường cũng có đánh giá, so sánh với các báo cáo.
. Nếu ông nhận được những báo cáo không đúng sự thật thì nhận thức và thông tin ông nắm được có khách quan và chính xác không?
+ Những thông tin các đơn vị báo cáo không đúng sự thật mà không có cơ quan nào giám sát việc đó thì chúng tôi hoàn toàn không biết được nên sẽ tin vào các báo cáo.
. Có bao giờ PVC đề nghị tạm ứng theo Hợp đồng 33 mà ông không đồng ý?
+ Có từ chối. Lý do vì không thuộc thẩm quyền giải quyết của HĐTV hay chủ tịch HĐTV. Liên quan đến tiền, tài chính dự án thì có anh Sơn (phó tổng giám đốc PVN Nguyễn Xuân Sơn).
“Nếu tôi đã chỉ đạo để hỗ trợ cho PVC có vốn đề giải quyết khó khăn như quy buộc của tòa sơ thẩm thì tôi đã không yêu cầu tiền tạm ứng của Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 phải được sử dụng cho Thái Bình 2, không được sử dụng cho mục đích khác. Quy buộc đó không phù hợp với thực tế” - ông Thăng khẳng định.
. Việc sử dụng tiền tạm ứng là tự chủ của PVC, không phù hợp với tinh thần chỉ đạo của ông trong việc sử dụng tiền tạm ứng vốn?
+ PVC là đơn vị hạch toán độc lập, đó là quyền của PVC. Tuy nhiên, việc này PVC đã thực hiện không đúng quy định của pháp luật, không đúng chỉ đạo trực tiếp của tôi tại công trường.
HĐXX hỏi thêm bị cáo Đinh La Thăng:
. Bị cáo đã có thủ tục gì để mời thầu các đơn vị khác, kể cả nước ngoài, đến tham gia liên danh tổng thầu theo nghị quyết của HĐTV PVN?
+ Đó là do chủ động của chủ đầu tư và tổng thầu. Tôi không biết, không chỉ đạo việc này.
. Vây căn cứ vào đâu bị cáo trả lời luật sư là không có nhà thầu nước ngoài nào tham gia liên danh tổng thầu, buộc PVN phải quyết định phương án chỉ định tổng thầu?
+ Trong suốt quá trình đó, các ban và đơn vị của tập đoàn đều báo cáo là không tìm được đối tác, nếu có tìm được thì cũng là đối tác trong nước.
Luật sư Phan Trung Hoài đề nghị bị cáo Vũ Đức Thuận xác nhận lại lời khai của cơ quan điều tra: “Khi được chỉ định làm tổng thầu, PVC có tìm kiếm một số nhà thầu nước ngoài làm liên danh nhưng các nhà thầu nước ngoài đều muốn đứng đầu liên danh nhưng PVN không chấp thuận vì không thể thu xếp bảo lãnh vốn cho họ”. Ban đầu ông Thuận nói không nhớ, sau khi luật sư Hoài trích lời khai tại bút lục, ông Thuận nói nếu ông đã từng khai như vậy thì đó là sự thật.
HĐXX hỏi: Khi PVC được chỉ định làm tổng thầu, để mời các nhà thầu nước ngoài tham gia liên danh tổng thầu là trách nhiệm của PVC hay PVN?
+ Là trách nhiệm của PVC.
. PVC đã mời những nhà thầu nào rồi?
+ Bị cáo không nhớ.