Đài VOA (Mỹ) ngày 1-3 dẫn lời một số quan chức tình báo cấp cao Mỹ cho biết thủ lĩnh tổ chức khủng bố Al-Qaeda Osama Bin Laden khi còn sống đã từng dự báo nỗ lực đánh bại phương Tây của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng sẽ thất bại.
Đây là nội dung xuất hiện trong 113 tài liệu của Bin Laden vừa được giải mật ngày 1-3. Các tài liệu này nằm trong số tài liệu do lực lượng đặc nhiệm hải quân Mỹ SEAL tìm thấy trong cuộc vây ráp tiêu diệt Ossama Bin Laden tại Pakistan năm 2011.
Các tài liệu là những bản ghi chú và những bức thư, được viết bằng tiếng Ả Rập, do tình báo Mỹ dịch, phần lớn được viết trong thời gian 2009-2011, thời điểm tổ chức Al-Qeada đối mặt nhiều nguy cơ tan rã. Một trong những nguy cơ lớn nhất cho sự tan rã là hiện tượng ly giáo ngày càng lớn giữa bộ phận quyền lực trung ương của Al-Qaeda và chi nhánh Al-Qaeda ở Iraq (AQI) - tiền thân của IS. AQI từng bày tỏ rất mạnh mẽ mong muốn đánh bại Mỹ và phương Tây, thành lập nhà nước Hồi giáo.
Bản dịch của một lá đơn xin gia nhập Al-Qeada do tình báo Mỹ thu thập được, dịch lại và công bố ngày 20-5-2015. Ảnh: VOA
Các tài liệu cho thấy Bin Laden đã cho rằng IS là một tổ chức không hợp pháp, hơn nữa nếu hành động theo phương án đánh bại Mỹ và phương Tây rồi tuyên bố thành lập nhà nước Hồi giáo thì sẽ không thành công. Trong một bức thư gửi thủ lĩnh chi nhánh Al-Qeada ở bán đảo Ả Rập Nasir al Wahayshi, Bin Laden cho rằng đối tượng đánh bại không những Mỹ và phương Tây mà phải là cả những người không theo, không tin đạo Hồi.
Bin Laden còn nhận định IS không có đủ điều kiện cần thiết, không có đủ sự ủng hộ cần thiết để trở thành một nhà nước Hồi giáo thành công, khi AQI có xu hướng bạo lực quá mức cần thiết, thực hiện quá nhiều cuộc tấn công nhắm vào chính người Hồi giáo. Một nhận định nữa của Bin Laden là IS sẽ không đủ năng lực điều hành một đất nước.
VOA dẫn lời một quan chức tình báo cấp cao Mỹ khác cho biết không những Bin Laden mà các thủ lĩnh chủ chốt khác của Al-Qaeda cũng từng bày tỏ lo ngại về sự bền vững lâu dài của IS.
Các tài liệu cũng cho thấy Bin Laden trong thời gian ẩn náu ở Pakistan đã dần mắc các chứng hoang tưởng và mất ngủ.
Trong một tài liệu, Bin Laden viết bằng bút danh Abu Abdallah, lo lắng Mỹ theo dõi vợ mình trong một lần đến gặp bác sĩ nha khoa ở Iran, cũng như khả năng tình báo phương Tây gắn chip theo dõi vào một bức thư: “Kích cỡ chip theo dõi này dài bằng một hạt lúa mì và rộng bằng kích cỡ bề rộng của sợi miến. Hãy hủy bức thư này đi sau khi đọc nó".
Một tài liệu khác cho thấy Bin Laden từng lo ngại kẻ thù đặt thiết bị theo dõi trong một valy tiền khi trả tiền chuộc một tù nhân người Afghanistan Al-Qeada bắt được.
Lo ngại về các trận không kích của Mỹ truy tìm dấu vết Al-Qeada, Bin Laden chỉ đạo thuộc hạ bảo vệ mình tại nơi ẩn náu ở Pakistan không được ra ngoài, trừ khi trời âm u.
Nơi ẩn náu và bị tiêu diệt của Bin Laden ở TP Abbottabad (Pakistan). Ảnh: VOA
Các tài liệu cũng cho thấy năng lực khủng bố của Al-Qeada đã dần giảm, Al-Qeada không còn khả năng tìm được các phần tử phi công có thể thực hiện các vụ khủng bố giống vụ khủng bố nước Mỹ ngày 11-9-2001. Thời điểm đó Al-Qeada còn phải nỗ lực để lo chỗ ăn ở cho các phần tử khủng bố.
Một trong những tài liệu cũ nhất là một di chúc viết tay, được Bin Laden viết trong thời gian sống ở Sudan (1991-1996). Trong tài liệu này, Bin Laden cho biết tài sản cá nhân ông ta là 29 triệu USD, phần lớn chúng sẽ được đóng góp cho cuộc thánh chiến của Al-Qaeda.
Đây là lần công bố các tài liệu của Bin Laden thứ hai của Mỹ. Tháng 5-2015, tình báo Mỹ lần đầu tiên công bố 103 tài liệu của Bin Laden thu thập được trong cuộc bố ráp tiêu diệt Bin Laden. Mỹ đang có kế hoạch công bố thêm một số tài liệu nữa của Bin Laden vào cuối năm nay, VOA dẫn lời các quan chức này.
