Ủy ban Kinh tế Quốc hội vừa có báo cáo thẩm tra việc thực hiện Nghị quyết số 437 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội liên quan đến các công trình giao thông theo hình thức hợp đồng BOT.
Theo đó, qua gần hai năm triển khai, Chính phủ đã tổng kết việc thực hiện các mô hình đầu tư theo hình thức PPP (trong đó có hình thức hợp đồng BOT) để có đánh giá chính xác, cũng như đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện loại hình đầu tư này. Bên cạnh đó, Chính phủ ban hành nhiều nghị định, thông tư nhằm khẩn trương khắc phục tối đa các hạn chế, bất cập thời gian vừa qua, đáp ứng nhu cầu thực tiễn.
Tuy nhiên, Ủy ban Kinh tế nhận thấy việc triển khai thực hiện một số nhiệm vụ được giao tại nghị quyết vẫn còn chậm, chưa giải quyết dứt điểm được khó khăn, vướng mắc còn tồn đọng.
Cụ thể, Chính phủ đã tổng kết việc triển khai thực hiện các mô hình đầu tư theo hình thức PPP nhưng vẫn chưa tổng hợp kết quả kiểm điểm trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân để xảy ra khuyết điểm, vi phạm để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội.
Trong báo cáo cũng chưa làm rõ tình hình thực hiện kết luận của các đoàn kiểm tra, thanh tra, kiếm toán nhà nước. Ngoài ra, Chính phủ tập trung vào các dự án BOT giao thông nhưng chưa làm rõ đối với tình hình thực hiện của các dự án do địa phương quản lý.
Dự án Bắc Thăng Long - Nội Bài vẫn chưa được xử lý dứt điểm. Ảnh: V.LONG
Về việc rà soát tổng thể vị trí đặt trạm thu phí, chính sách miễn giảm giá, Ủy ban Kinh tế cho rằng đến nay vẫn còn một số trạm chưa được xử lý dứt điểm, triệt để. Cụ thể, bất cập trạm Bắc Thăng Long - Nội bài, Bỉm Sơn - Thanh Hóa, Trạm Cai Lậy, Thái Nguyên - Chợ Mới.
Ngoài ra, ủy ban nhận thấy hiện tại đã phát sinh thêm một số trạm thu phí tồn tại bất cập nhưng chưa được đề cập như trạm T2 quốc Lộ 91 (thuộc dự án BOT quốc Lộ 91 Cần Thơ - An Giang) và Hòa Lạc - Hòa Bình theo hình thức BOT...
“Do đó, Chính phủ cần đánh giá lại toàn diện hơn đối với các trạm thu phí hiện nay, xử lý dứt điểm các vướng mắc, bất cập tránh việc phát sinh các trạm thu phí bị dư luận phản đối sẽ tiềm ẩn rủi ro, gây mất an ninh trật tự cũng như tình hình phát triển kinh tế - xã hội…” - Ủy ban Kinh tế nhấn mạnh.
Về thu phí tự động không dừng, ủy ban nhận thấy Chính phủ cần báo cáo bổ sung, làm rõ đối với việc ban hành khung tiêu chuẩn chung làm cơ sở, thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ, tránh tình trạng độc quyền. Đồng thời, bảo đảm sự kết nối liên thông giữa các trạm, giám sát doanh thu các trạm và bảo đảm tính cạnh tranh, công khai, minh bạch trong hoạt động thu phí.
Cuối cùng, Ủy ban Kinh tế kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu Chính phủ báo cáo việc tổng hợp kết quả kiểm điểm trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân để xảy ra khuyết điểm, vi phạm, tình hình thực hiện kết luận của các đoàn kiểm tra, thanh tra, kiểm toán nhà nước báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội.
Bên cạnh đó, hoàn thành việc thực hiện thu phí không dừng đối với tất cả trạm thu phí BOT trên quốc lộ… Tiếp tục chỉ đạo thanh tra, kiểm tra, giám sát đối với các dự án giao thông theo hình thức hợp đồng BOT nói riêng và hình thức PPP nói chung.
“Đồng thời, khẩn trương thực hiện các kết luận thanh tra, trong đó có các kết luận thanh tra về một số dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng BT, BOT nhằm bảo đảm minh bạch, hiệu quả, phòng chống tham nhũng, lãng phí, lợi ích nhóm trong quản lý các dự án…” - ủy ban kiến nghị.