Thanh tra Chính phủ vừa cho biết cơ quan này vừa có thông báo kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam và một số đơn vị thành viên tại Kết luận 1571/KL-TTCP ngày 1-9 do Phó Tổng Thanh tra Ngô Văn Khánh ký ban hành.
Tại kết luận này, Thanh tra Chính phủ chỉ ra nhiều tồn tại, khuyết điểm, vi phạm trong công tác quản lý tài sản và cổ phần hóa doanh nghiệp của tập đoàn và một đơn vị thành viên. Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam đã đầu tư tài chính ngoài ngành nghề kinh doanh chính là bảo hiểm, ngân hàng, bất động sản với tổng số tiền 2.250 tỉ đồng, trong đó đầu tư với giá trị lớn không đúng quy định.
Cụ thể, tăng vốn đầu tư vào PG Bank 400 tỉ đồng (chiếm 40% vốn điều lệ của đơn vị nhận vốn góp) và Công ty Cổ phần Bảo hiểm Petrolimex 171 tỉ đồng (chiếm 51% vốn điều lệ của đơn vị nhận vốn góp) mà không có sự chấp thuận của Bộ Công Thương và Thủ tướng Chính phủ.
Tăng vốn đầu tư 51 tỉ đồng vào Công ty Cổ phần Bất động sản Petrolimex, không có sự chấp thuận của Bộ Công Thương; sử dụng vốn kinh doanh để đầu tư vào lĩnh vực ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản không đúng với nghị quyết của hội đồng quản trị; chưa thực hiện nghiêm việc thoái vốn đầu tư ngoài ngành theo chủ trương của Chính phủ và quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Nhiều khoản đầu tư của tập đoàn vào các công ty hiệu quả thấp là Công ty Cổ phần Nhiên liệu bay Petrolimex, Công ty Cổ phần Bất động sản Petrolimex, Công ty Cổ phần Thương mại Tuyên Quang, Công ty TNHH Hóa chất PTN và Công ty Cổ phần Đầu tư & Phát triển Vân Phong từ năm 2010 đến thời điểm Thanh tra Chính phủ tiến hành thanh tra không có cổ tức.
Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ Công ty Cổ phần Vận tải xăng dầu Vipco đầu tư 56 tỉ đồng vào Công ty Cổ phần An Phú có nguy cơ mất vốn kinh doanh, thua lỗ, Vipco cũng đầu tư trích lập dự phòng đầu tư tài chính dài hạn không đúng quy định của Nhà nước.
Những trách nhiệm đối với những khuyết điểm, vi phạm trên thuộc về HĐQT, tổng giám đốc, kế toán trưởng Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam và tổng giám đốc, giám đốc, kế toán trưởng các công ty liên quan.
Vi phạm thứ hai được Thanh tra Chính phủ chỉ rõ Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam và một số công ty xăng dầu thành viên chưa thực hiện đúng quy định của Bộ Tài chính trong việc trích Quỹ bình ổn giá xăng dầu, xác định sai sản lượng xăng dầu tiêu thụ thực tế dẫn đến trích thiếu Quỹ bình ổn giá 4,8 tỉ đồng. Cụ thể, năm 2011 tập đoàn chỉ đạo các công ty xăng dầu thành viên có lãi trích lập Quỹ bình ổn giá, thực tế 11 công ty đã trích tiền nhưng không đúng đối tượng theo quy định.
Chưa dừng lại, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam đã hạch toán vào chi phí xăng dầu hao hụt vượt định mức, không đúng quy định làm giảm hiệu quả kinh doanh. Điều hành giá bán xăng dầu nội bộ của công ty mẹ đối với các công ty xăng dầu thành viên chưa tuân thủ nguyên tắc, phương pháp xác định trong kinh doanh xăng dầu, thể hiện ý chí chủ quan trong quyết định giá, dễ phát sinh tiêu cực.
Tập đoàn Xăng dầu chưa quản lý chặt chẽ xăng dầu tiêu thụ trước thời điểm điều chỉnh giá, sản lượng bán trước thời điểm tăng giá tại một số công ty xăng dầu thành viên tăng một cách bất thường từ 2,3 đến 6,7 lần so với sản lượng bình quân. Thanh tra Chính phủ kết luận đây là dấu hiệu sơ hở trong quản lý, dễ phát sinh tiêu cực tham nhũng nhưng tập đoàn vẫn chưa có biện pháp xử lý, khắc phục.
Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ sai phạm tại Công ty Xăng dầu khu vực II và Công ty Vipco Hạ Long đã buông lỏng điều kiện thanh toán khi ký hợp đồng bán tái xuất xăng dầu và cho phép bên mua chậm thanh toán nhưng không có điều kiện thu hồi, làm phát sinh công nợ khó đòi gần 280.000 USD, có nguy cơ mất vốn.
Thanh tra Chính phủ kết luận trong công tác quản lý đầu tư xây dựng, quản lý sử dụng đất cũng để xảy ra những khuyết điểm, vi phạm cũng như trong công tác điều hành giá bán lẻ xăng dầu trong nước của Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam. Cụ thể không xác định giá cơ sở xăng dầu, đầu mối tính toán điều chỉnh giá bán lẻ, chưa thực hiện đúng chức trách, trách nhiệm theo quy định của Chính phủ. Trách nhiệm khuyết điểm, vi phạm thuộc Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam và tổ chức, cá nhân có liên quan thuộc các bộ Tài chính, Công Thương.
Trước những sai phạm, vi phạm, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công Thương chủ trì chỉ đạo Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định đối với tập đoàn và các công ty liên quan về việc vi phạm trong quản lý, sử dụng vốn tài sản, quản lý hoạt động kinh doanh.
Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với hai vụ việc xảy ra giữa Công ty Vipco và Công ty Thiên Lộc Phú, việc tổng giám đốc Công ty Vipco ký hợp đồng hợp tác đầu tư dẫn đến 18.6 tỉ đồng phát sinh từ tháng 4-2008 không thể thu hồi.
