Thời gian vàng để phe Cộng hòa hủy bỏ và thay thế luật Bảo hiểm Y tế phải chăng hay còn gọi là Obamacare đã hết.
Ngày 26-9, phe Cộng hòa tại Thượng viện đã phải quyết định hủy bỏ phiếu thông qua dự luật thay thế Obamacare, vì không huy động đủ sự ủng hộ cần thiết.
Phe Cộng hòa có 52/100 ghế tại Thượng viện. Theo quy định, phe Cộng hòa phải có được tối thiểu 50 phiếu ủng hộ thay thế Obamacare cộng thêm sự ủng hộ của Phó Tổng thống Mike Pence mới có thể thông qua dự luật. Tuy nhiên, trước lịch bỏ phiếu đã có ít nhất 3 thượng nghị sĩ Cộng hòa công khai tuyên bố phản đối dự luật thay thế Obamacare. Đó là thượng nghị sĩ kỳ cựu John McCain, hai thượng nghị sĩ Susan Collins, Rand Paul.
Nội dung dự luật giúp giảm chi phí chi cho bảo hiểm y tế, tăng quyền kiểm soát của các chính quyền bang với các khoản tiền dành cho bảo hiểm y tế.
Nghị sĩ ôn hòa Susan Collins cho rằng dự luật hủy hoại chương trình Medicaid (chăm sóc sức khỏe do chính phủ tài trợ) dành cho người nghèo, giảm quyền lợi của người mua bảo hiểm. Nghị sĩ bảo thủ Rand Paul nói dự luật của Thượng viện vẫn còn giữ quá nhiều điểm của Obamacare, không khác mấy Obamacare.
Trong tuyên bố phản đối của mình ngày 22-9, nghị sĩ McCain nói ông không tự tin về các nội dung dự luật, muốn phe Cộng hòa hợp tác phe Dân chủ tạo ra một luật bảo hiểm tốt hơn.
Thượng nghị sĩ Cộng hòa John McCain sau một phiên họp của phe Cộng hòa tại Quốc hội ngày 19-9. Ảnh: REUTERS
Phe Dân chủ ngày 26-9 đánh tiếng kêu gọi phe Cộng hòa hợp tác chỉnh sửa các điểm còn hạn chế của Obamacare.
“Đảng Dân chủ chúng tôi luôn sẵn sàng và mong đợi hợp tác cải tiến hệ thống bảo hiểm y tế của chúng ta” - theo lãnh đạo phe thiểu số Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer.
Nhóm nghị sĩ soạn thảo dự luật - các thượng nghị sĩ Ron Johnson, Bill Cassidy, Lindsey Graham và Dean Heller - tuyên bố không bỏ cuộc. Tuy nhiên, con đường loại bỏ Obamacare từ lúc này trở đi sẽ gian nan hơn rất nhiều khi một quy định đặc biệt của Quốc hội cho phép phe Cộng hòa hủy bỏ Obamacare không cần sự ủng hộ của đảng Dân chủ sẽ hết hạn vào ngày 30-9 tới. Sau thời điểm này Thượng viện sẽ phải cần tối thiểu 60 phiếu ủng hộ mới thông qua được dự luật.
Các thượng nghị sĩ Cộng hòa Bill Cassidy (phải) và Ron Johnson (giữa) trao đổi với báo chí tại tòa nhà Quốc hội ngày 26-9. Ảnh: REUTERS
Nói cách khác, từ thời điểm này, chỉ sự thống nhất hủy bỏ Obamacare trong nội bộ phe Cộng hòa là không đủ, mà phải cần cả sự ủng hộ của phe Dân chủ. Như vậy có thể hình dung khả năng hủy bỏ Obamacare gần như không còn, khi ngay sự ủng hộ trong nội bộ đảng mà phe Cộng hòa còn không huy động đủ thì huy động được sự ủng hộ của phe Dân chủ là chuyện xa vời.
“Chúng ta về cơ bản đã hết thời gian” - thượng nghị sĩ Cộng hòa Ron Johnson, đồng soạn thảo dự luật nói ngày 26-9.
Nghị sĩ Cộng hòa John Thune nói khả năng lớn phe Cộng hòa sẽ không cố hủy bỏ Obamacare lần nữa tới chừng nào chắc chắn có đủ sự ủng hộ. Theo ông, sau thất bại này phe Cộng hòa sẽ tập trung vào mục tiêu cải cách thuế - một lời hứa tranh cử khác của ông Trump và khó khăn không kém hủy bỏ Obamacare.
Như vậy, lời hứa tranh cử hủy bỏ Obamacare của ông Donald Trump đến thời điểm này lại rơi vào thế khó. Nhìn lại 8 tháng qua, phe Cộng hòa chưa đạt được thành công chính sách đố i nội quan trọng nào tại Quốc hội. Thực tế này đe dọa thế kiểm soát Thượng viện và Hạ viện của phe Cộng hòa trong kỳ bầu cử Quốc hội tháng 11-2018.
Tổng thống Trump ngày 26-9 thừa nhận sự thất vọng của chính phủ với “những nhân vật Cộng hòa” không ủng hộ dự luật, tuy nhiên vị tổng thống Cộng hòa này tuyên bố không từ bỏ hy vọng Obamacare cuối cùng sẽ bị hủy bỏ.
“Điều đó sẽ xảy ra” - ông Trump nói trong khi đang trên đường đến New York.
Hồi tháng 7, Thượng viện đã một lần thất bại trong nỗ lực thông qua dự luật. Dự luật thay thế Obamacare của Hạ viện đã được thông qua nhiều tháng trước.
Biểu tình phản đối hủy bỏ Obamacare tại Quốc hội trong lúc Ủy ban Tài chính Thượng viện họp bàn về dự luật thay thế Obamacare, ngày 25-9. Ảnh: REUTERS
Theo phân tích của Văn phòng Ngân sách Quốc hội, sẽ có hàng triệu người dân Mỹ mất bảo hiểm y tế nếu dự luật thay thế Obamacare của phe Cộng hòa trở thành luật. Những ngày qua tại tòa nhà Quốc hội luôn có các nhóm người biểu tình phản đối hủy bỏ Obamacare.
Thăm dò của CBS ngày 26-9 cho thấy 52% dân Mỹ phản đối dự luật của Thượng viện, chỉ 20 ủng hộ. Cổ phiếu các công ty bảo hiểm ngày 26-9 tăng trung bình 2% sau thông tin Thượng viện không thể thông qua dự luật hủy bỏ Obamacare.