Lâu nay, dư luận vẫn bức xúc trước chuyện quản lý lỏng lẻo người được hưởng án treo, dẫn đến tình trạng nhiều khi không thể xác định họ đang làm gì, ở đâu… Để khắc phục, dự luật Thi hành án hình sự đã giao người được hưởng án treo cho UBND cấp xã giám sát, giáo dục.
Vi phạm nghĩa vụ: Thiếu chế tài
Theo dự luật, trong ba ngày kể từ ngày nhận được quyết định thi hành án, cơ quan thi hành án hình sự công an cấp huyện phải triệu tập người được hưởng án treo, đại diện hợp pháp của người được hưởng án treo (nếu chưa thành niên) đến trụ sở cơ quan thi hành án. Tại đây, cơ quan chức năng sẽ ấn định thời gian người được hưởng án treo có mặt tại UBND cấp xã nơi cư trú hoặc nơi làm việc và cam kết việc chấp hành án, lập hồ sơ thi hành án.
UBND xã được giao giám sát, giáo dục người được hưởng án treo sẽ tiếp nhận hồ sơ, phân công người trực tiếp giám sát, giáo dục; phối hợp với gia đình và cơ quan, tổ chức nơi người được hưởng án treo làm việc, học tập trong việc giám sát, giáo dục…; thực hiện thống kê, báo cáo cơ quan thi hành án hình sự có thẩm quyền về kết quả thi hành án…
Đại biểu Lê Văn Hưng (Hưng Yên) đánh giá những quy định trên rất chi tiết, nếu các cơ quan chức năng thực hiện nghiêm túc sẽ tạo ra một bước tiến làm thay đổi lớn nhận thức từ trước đến nay về án treo. Tuy nhiên, ông Hưng cho rằng các quy định về phía người phải thi hành án treo lại chưa triệt để, nửa vời.
Cần quy định rõ chế tài, hậu quả pháp lý đối với người được hưởng án treo nếu vi phạm các nghĩa vụ theo luật. Ảnh minh họa: HTD
Cụ thể, Điều 63 dự luật quy định khi người được hưởng án treo vi phạm nghĩa vụ sẽ bị nhắc nhở, sau hai lần nhắc trở lên vẫn tiếp tục vi phạm thì bị đưa ra kiểm điểm. “Hình thức của việc nhắc nhở như thế nào? Nếu họ bị nhắc nhở, kiểm điểm nhưng vẫn tiếp tục vi phạm nghĩa vụ thì giải quyết sao?”.
Theo quy định, sau khi hết thời hạn thử thách một năm không phạm tội mới, người được hưởng án treo sẽ đương nhiên được xóa án. Như vậy, người được hưởng án treo vi phạm nhiều lần, bị nhắc nhở, bị kiểm điểm nhưng không phạm tội mới trong thời gian thử thách thì vẫn được xóa án. Từ đó, ông Hưng kiến nghị cần quy định rõ chế tài, hậu quả pháp lý đối với người được hưởng án treo nếu vi phạm các nghĩa vụ theo luật.
Phạm nhân vi phạm nội quy: Xử lý sao?
Điều 37 dự luật quy định ba cách xử lý đối với phạm nhân vi phạm pháp luật chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự là khiển trách, cảnh cáo, giam tại buồng kỷ luật. Đối với hình thức thứ ba, giám thị có quyền quyết định giam tại buồng kỷ luật đến bảy ngày, gia hạn thêm đến 15 ngày. Trong thời gian giam tại buồng kỷ luật, phạm nhân không được gặp thân nhân và có thể bị cùm chân.
“Tôi cho rằng đây là biện pháp rất nặng, chúng ta cần cân nhắc” - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng-An ninh Trần Đình Nhã lên tiếng. Ông Nhã cho rằng thời gian như vậy hơi dài, nhất là đối với người bị giam ở buồng kỷ luật bị cùm chân. Ông Nhã đề xuất chỉ nên quy định giam trong buồng kỷ luật ba ngày, gia hạn thêm không quá năm ngày. “Ba ngày đối với người bị giam tại buồng kỷ luật và bị cùm chân là rất nặng nề” - ông Nhã kết luận.
| Thiếu thủ tục hoãn thi hành án phạt tù Phó Chánh án TAND Tối cao Trần Văn Độ (đại biểu Quốc hội tỉnh An Giang) thắc mắc: “Tôi không hiểu tại sao việc tạm đình chỉ thi hành án phạt tù thì có quy định về thủ tục tạm đình chỉ, thủ tục yêu cầu, thủ tục đề nghị, ai đề nghị và ai quyết định, còn hoãn thi hành án phạt tù lại không hề quy định thủ tục. Vậy thì ai là người đề nghị để cho người bị kết án hoãn chấp hành hình phạt tù, hồ sơ đó ai chuyển đến và chuyển đến cho ai, cho tòa án cấp nào”... Cho người bị thi hành án hiến xác, mô Vấn đề hiến xác, mô, bộ phận cơ thể người bị thi hành án, chúng tôi đề nghị đưa một ý vào là thực hiện theo Luật Hiến xác, mô, bộ phận cơ thể. Hiện nay, chúng ta có thể ghép tạng để cứu sống rất nhiều người. Với những bệnh hiểm nghèo, nếu chúng ta ghép thì sống, không ghép thì chết nhưng khó khăn là từ lúc Luật Hiến xác, mô, bộ phận cơ thể ra rồi thì không thực thi được vì không có nguồn cho, không có người cho. Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Tĩnh Sợ phạm nhân nữ mang thai Khoản 1 Điều 45 dự luật quy định phạm nhân chấp hành nghiêm chỉnh nội quy, quy chế trại giam hoặc lập công thì được gặp vợ hoặc chồng ở phòng riêng không quá 24 giờ. Nếu xảy ra việc phạm nhân nữ mang thai thì sao? Thực tế, nhiều trại giam không cho phạm nhân nữ thăm gặp thân nhân vì đã có trường hợp sau khi thăm, phạm nhân nữ mang thai nên phải tạm đình chỉ thi hành án. Sau đó, trong thời gian tạm đình chỉ thi hành án, phạm nhân lại bỏ trốn… Bà VI THỊ HƯƠNG, đại biểu Quốc hội tỉnh Điện Biên Quy định rõ số giờ phạm nhân lao động Phải quy định rõ trong một ngày phạm nhân lao động mấy giờ. Tôi cũng đề nghị phải quy định rõ về định mức đối với một số việc lao động mà các trại giam hiện nay đang khoán. Hiện có nơi người ta quy định bóc tách hạt điều một ngày là 25 kg, tôi thấy như thế là quá nặng nhọc. Ông ĐẶNG VĂN XƯỚNG, Đại biểu Quốc hội tỉnh Long An |
ĐỨC MINH
