Dẫn đầu phái đoàn Mỹ là Đặc phái viên Mỹ Marshall Billingslea. Dẫn đầu phái đoàn Nga là Thứ trưởng Ngoại giao Sergei Ryabkov.
Mục tiêu của cuộc đàm phán này là giúp gia hạn Hiệp ước Cắt giảm vũ khí chiến lược mới (New START) sẽ hết hạn vào tháng 2-2021. Tuy nhiên, đây chỉ là ý muốn đơn thuần phía Nga, còn Mỹ muốn New START được thay thế bằng một hiệp ước mới bao gồm cả Trung Quốc (TQ). Phần mình, TQ luôn bác bỏ viễn cảnh sẽ tham gia một hiệp ước ba bên với Mỹ và Nga.
Mỹ đã thể hiện ý muốn này bằng cách sắp xếp một hàng cờ TQ trên một khu vực bàn đàm phán. Đặc phái viên Mỹ Billingslea đưa hình ảnh hàng cờ TQ lên Twitter cùng câu chê trách Bắc Kinh đang lẩn trốn. Nguồn tin ngoại giao Nga cho biết các đại diện Nga phản đối ý tưởng sắp xếp cờ TQ lên bàn đàm phán nhưng phía Mỹ đã cố tình xếp cờ TQ lên để chụp ảnh rồi lấy xuống trước khi cuộc đàm phán diễn ra.
Dĩ nhiên hành động của phía Mỹ gặp phản ứng mạnh từ phía TQ. Phái đoàn TQ ở Vienna chế nhạo dòng tweet của ông Billingslea là “nghệ thuật trình diễn”. Còn ông Fu Cong, người đứng đầu cơ quan về kiểm soát vũ khí thuộc Bộ Ngoại giao TQ, nói thẳng: “Chúc may mắn với việc gia hạn New START!”.
Trước cuộc đàm phán, Thứ trưởng Ryabkov nói với đài NBC News rằng Nga không muốn và không thể ép TQ tham gia đàm phán, nếu Mỹ lo lắng về hoạt động hạt nhân của Bắc Kinh thì tùy ý vận động.
Ông Ryabkov cũng nói Nga có thể đưa một số hệ thống vũ khí hạt nhân nước này phát triển gần đây mà Mỹ e ngại vào trong hiệp ước. Đổi lại, Mỹ cũng đưa một số hệ thống vũ khí mới của mình vào hiệp ước, trong đó có các hệ thống tên lửa phòng thủ tiên tiến vốn làm Nga bất an trong những năm gần đây. Tuy nhiên, ông Ryabkov cũng nói Nga không có niềm tin Mỹ sẽ gia hạn New START. Mỹ đã rút khỏi một số hiệp ước kiểm soát vũ khí với Nga từ sau khi ông Donald Trump nhậm chức tổng thống.
Nhiều nhà ngoại giao và chuyên gia cảnh báo việc Mỹ khăng khăng TQ phải tham gia đàm phán có thể sẽ cản trở việc gia hạn New START - hiệp ước kiểm soát vũ khí duy nhất còn lại giữa Mỹ và Nga, thậm chí có thể kích thích một cuộc chạy đua hạt nhân mới.
Theo bà Lynn Rusten, Phó Chủ tịch Chương trình chính sách hạt nhân toàn cầu của Mỹ, việc lôi kéo TQ vào cuộc đàm phán kiểm soát vũ khí là một thách thức lớn, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng hai nước tăng cao nguy hiểm khi Washington liên tục chỉ trích Bắc Kinh về COVID-19.
