Ngày 22-6 tại Vienna (Áo) diễn ra cuộc đàm phán về vũ khí hạt nhân giữa Mỹ và Nga, theo đài RT. Cuộc đàm phán do Đặc phái viên Mỹ Marshall Billingslea và Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov dẫn đầu.
Nga muốn cuộc đàm phán này sẽ giúp gia hạn Hiệp ước Cắt giảm vũ khí chiến lược mới (New START) hai nước ký năm 2010 và sẽ hết hạn vào tháng 2-2021. Tuy nhiên Mỹ muốn hiệp ước này được thay thế bằng một hiệp ước mới bao gồm cả Trung Quốc – vốn là một quốc gia sở hữu một số lượng lớn vũ khí hạt nhân. Bản thân Trung Quốc luôn bác bỏ viễn cảnh sẽ tham gia cuộc đàm phán dẫn tới ký kết một hiệp ước ba bên như ý Mỹ.
Một điều bất ngờ đã xảy ra tại cuộc đàm phán ngày 22-6 giữa Mỹ và Nga. Phái đoàn Mỹ đã sắp xếp một hàng nhiều lá cờ Trung Quốc trên một khu vực bàn đàm phán, một hành động mà theo hãng tin AFP là nhằm thúc giục Trung Quốc.
 |
Cờ Trung Quốc trên bàn đàm phán hạt nhân Mỹ-Nga. Ảnh: TWITTER
Đặc phái viên Mỹ tại cuộc đàm phán – ông Marshall Billingslea đưa hình ảnh hàng cờ Trung Quốc lên Twitter cùng câu chê trách Bắc Kinh đang lẩn trốn.
“Đàm phán Vienna sắp bắt đầu. Trung Quốc không xuất hiện. Trung Quốc vẫn lẩn trốn sau bức vạn lý tường thành bí mật về việc tích góp hạt nhân lén lút, và nhiều vấn đề khác. Dù thế, chúng tôi sẽ tiếp tục với Nga” – ông Billingslea viết trên Twitter.
Hành động của phía Mỹ gặp phản ứng mạnh từ phía Trung Quốc. Ông Fu Cong – người đứng đầu cơ quan về kiểm soát vũ khí thuộc Bộ Ngoại giao đáp trả trên Twitter: “Một cảnh kỳ cục! Trưng bày cờ quốc gia Trung Quốc trên bàn thương lượng mà không có sự đồng ý của Trung Quốc? Chúc may mắn với việc gia hạn New START! Tự hỏi liệu quý vị còn thấp kém đến đâu?”.
Phái đoàn Trung Quốc ở Vienna cũng chế nhạo dòng tweet của ông Billingslea là “nghệ thuật trình diễn”.
Nhật báo Kommersant dẫn một số nguồn tin ngoại giao Nga cho biết các đại diện Nga phản đối ý tưởng sắp xếp cờ Trung Quốc lên bàn thương lượng, như một cách thể hiện Bắc Kinh là thành viên tham gia đàm phán nhưng lại vắng mặt. Phía Mỹ đã “đặt các lá cờ của ba nước lên và chụp hình” rồi công khai các hình ảnh trước khi cuộc đàm phán diễn ra.
“Họ (phía Mỹ) đã đưa hết chúng đi trước khi phái đoàn Nga tới” –Kommersant viết.
 |
Quang cảnh phòng đàm phán hạt nhân Mỹ-Nga ở Vienna (Áo) ngày 22-6. Ảnh: TWITTER
Mỹ và Nga cùng sở hữu hơn 90% lượng vũ khí hạt nhân thế giới.
Không ít chuyên gia cho rằng Mỹ khăng khăng muốn đưa Trung Quốc vào đàm phán là vì muốn từ bỏ hiệp ước New START.
“Kết luận duy nhất tôi có thể đưa ra là … chính phủ ông Trump (Tổng thống Mỹ Donald Trump) không có ý định gia hạn New START và muốn lấy việc Trung Quốc không hứng thú với đàm phán kiểm soát vũ khí ba bên như một cái cớ để bỏ mặc cho New START hết hạn” – theo chuyên gia Daryl Kimball, Giám đốc điều hành Hiệp hội Kiểm soát vũ khí (Mỹ).
Ông Trump đã hủy một số hiệp ước kiểm soát vũ khí với Nga, đó là hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) và hiệp ước Bầu trời mở.
Sau một ngày đàm phán, Bộ Ngoại giao Nga chỉ thông báo ngắn gọn rằng “các cuộc bàn bạc về các viễn cảnh kiểm soát vũ khí vẫn tiếp tục, bao gồm vấn đề gia hạn hiệp ước New START và duy trì sự ổn định”.
Tuy nhiên nhà phân tích chính trị Nga Fyodor Lukyanov bị quan rằng không có lý do gì để chờ đợi bất kỳ tiến triển nào từ cuộc đàm phán ở Vienna.
