Theo tin từ báo South China Morning Post ngày 11-6, tuần tới, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo sẽ tham dự và phát biểu tại Hội nghị Dân chủ Copenhagen mà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn và người sáng lập đảng Demosisto ở Hong Kong – Hoàng Chi Phong cũng sẽ tham dự.
Hội nghị này này do Liên minh vì Dân chủ tổ chức và dự kiến hội nghị sẽ diễn ra trực tuyến vào ngày 18 và 19-6 tới. Liên minh vì Dân chủ được cựu Tổng Thư ký NATO Anders Fogh Rasmussen thành lập nhằm đối phó với điều mà ông xem là sự thiếu vắng tranh luận dân chủ do ảnh hưởng của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Ảnh: BANGKOK POST
Tham dự Hội nghị Dân chủ Copenhagen sẽ có Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Vera Jourova, đại diện cho Liên minh châu Âu (EU). Tại hội nghị này cũng sẽ có sự tham gia của cựu Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull và hai cựu Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Madeleine Albright – hai người tiền nhiệm của ông Pompeo, South China Morning Post dẫn chương trình chính thức hội nghị.
Cơ hội cho bà Thái Anh Văn, Hoàng Chi Phong
Trong bài phát biểu tại hội nghị, ông Pompeo sẽ nói về “Trung Quốc và thách thức với các xã hội tự do”. Ông Pompeo thời gian qua đã nỗ lực thiết lập một mặt trận thống nhất với các nhà hoạch định chính sách châu Âu để kiềm chế Trung Quốc, cố gắng vượt qua các mâu thuẫn giữa Tổng thống Trump với các đồng minh truyền thống này.
Truyền thông nhà nước Trung Quốc đã tấn công mạnh ông Pompeo sau khi ông chỉ trích Trung Quốc về đại dịch COVID-19. Đài truyền hình trung ương Trung Quốc CCTV gọi ông Pompeo là “kẻ thù chung của nhân loại”, sau khi ông cáo buộc nước này xử lý kém đại dịch COVID-19 trong một cuộc trả lời phỏng vấn đài Fox News (Mỹ) trước đó.
Đài phát thanh quốc gia Trung Quốc gọi ông Pompeo là một chính trị gia “xấu xa” chuyên “nói dối và bịp bợm”. Đài này còn thêm rằng “chuyện Mỹ vĩ đại trở lại có thể xem chỉ là một lời nói đùa”.
Tại hội nghị này bà Thái Anh Văn sẽ có bài phát biểu kéo dài 10 phút. Theo South China Morning Post, sự kiện này sẽ là một cơ hội để bà Thái Anh Văn thu hút thêm sự chú ý của thế giới về mình và về Đài Loan.
Lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn. Ảnh: TAIWAN TODAY
Trong quá trình đại dịch COVID-19 diễn ra, Đài Loan đã nỗ lực tiến gần hơn với EU. Lãnh thổ này đã gửi khẩu trang và thiết bị y tế cần thiết đến nhiều nước châu Âu.
Trên Twitter hồi tháng 4, Chủ tịch EC Ursula von der Leyen từng cám ơn sự giúp đỡ của Đài Loan và hoan nghênh các nỗ lực thể hiện sự đoàn kết của lãnh thổ này với thế giới.
Hoàng Chi Phong sẽ tham gia vào một phiên họp kéo dài 30 phút có chủ đề “chiến đấu vì dân chủ - từ chiến trường Hong Kong”.
Chưa biết Trung Quốc sẽ phản ứng thế nào
Đại sứ quán Trung Quốc tại Đan Mạch chưa bình luận về vụ việc.
Theo South China Morning Post, việc ông Pompeo, bà Thái Anh Văn, và Hoàng Chi Phong cùng dự một hội nghị chắc chắn sẽ làm Trung Quốc nổi giận. Trung Quốc lâu nay vẫn liên tục cáo buộc Mỹ can thiệp vào chuyện nội bộ của Đài Loan và Hong Kong. Bà Thái Anh Văn và Hoàng Chi Phong là mục tiêu công kích thường xuyên của truyền thông nhà nước Trung Quốc.
Hoàng Chi Phong - người sáng lập đảng Demosisto ở Hong Kong. Ảnh: REUTERS
Diễn biến này đến trong bối cảnh chính phủ Trung Quốc đang nỗ lực kiểm soát Hong Kong bằng cách khẩn trương soạn thảo, thông qua một luật an ninh quốc gia mới áp lên đặc khu này. Trung Quốc thời gian qua cũng tăng cường chỉ trích Đài Loan sau khi bà Thái Anh Văn tái đắc cử nhiệm kỳ hai.
Theo ông Wang Huuiyao – người sáng lập và Chủ tịch của tổ chức Trung tâm vì Trung Quốc và Toàn cầu hóa – nói không thích hợp để ông Pompeo và bà Thái Anh Văn xuất hiện cùng một sự kiện dù chỉ tổ chức trực tuyến, vì Bắc Kinh sẽ xem đó là sự vi phạm nguyên tắc “một Trung Quốc”.
“Nếu họ mời những người này mà không có phía Trung Quốc, thì là không thích hợp, vì cần phải có đại diện của cả hai bên” – ông Wang nói.
Ông Cui Lei – một chuyên gia về quan hệ Trung – Mỹ tại Viện Nghiên cứu Quốc tế Trung Quốc cho rằng việc sự kiện thế này diễn ra phản ánh rõ căng thẳng hiện tại giữa Bắc Kinh và Washington. Tuy nhiên theo ông Cui, chính phủ Trung Quốc sẽ không quá nặng nề với nó.
“Đây không phải là lần đầu ông Pompeo đi quá giới hạn” – ông Cui nhắc đến việc tuần trước ông Pompeo trở thành ngoại trưởng đầu tiên của Mỹ gặp một số người từng tham gia sự kiện Thiên An Môn.
“Những hành động này cho thấy phía Mỹ đang cố gắng xây dựng một mặt trận thống nhất về tư tưởng để áp đặt áp lực tâm lý lên chính phủ Trung Quốc. Tuy nhiên tôi cho rằng miễn phía Trung Quốc không thực hiện biện pháp trả đũa nào thì quan hệ Trung-Mỹ về căn bản sẽ không bị tổn hại” – ông Cui nhận định.