Ngày 24-8, nhóm tàu tác chiến của Hải quân Hoàng gia Anh do tàu sân bay HMS Queen Elizabeth dẫn đầu đã có cuộc diễn tập hải quân đầu tiên với Lực lượng Phòng vệ Hàng hải Nhật ngoài khơi Okinawa.
Anh thực hiện cam kết ở khu vực, Nhật muốn mở rộng hợp tác an ninh
Theo tờ South China Morning Post, cuộc tập trận cũng có sự góp mặt của hai tàu chiến HMS Defender và HMS Kent của Anh, tàu chiến Hà Lan HNLMS Evertsen, và hai tàu chiến USS The Sullivans và USS New Orleans của Mỹ và tàu khu trục Asahi của Nhật.
Tham gia tập trận còn có trực thăng Anh, máy bay chiến đấu tàng hình F-35 và máy bay vận tải US Osprey của Mỹ.
Nhóm tác chiến tàu sân bay HMS Queen Elizabeth. Ảnh: TWITTER
Theo South China Morning Post, đây là một phần trong nỗ lực của Anh nhằm thực hiện các cam kết đảm bảo một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
Chuẩn Đô đốc Yasushige Konno cho biết việc tham gia một cuộc tập trận chung với các quốc gia đã triển khai tiêm kích F-35 là "rất có ý nghĩa" đối với Nhật.
Theo ông, bất chấp việc Tokyo đã mua một số máy bay chiến đấu tối tân và có ý định vận hành 42 chiếc F-35B - loại có khả năng cất cánh thẳng đứng, thì việc hợp tác với các nước sở hữu máy bay chiến đấu F-35 vẫn rất quan trọng.
"Điều cần thiết là phải tăng cường hợp tác với các quốc gia chia sẻ các giá trị chung, bất kể khoảng cách địa lý" - ông nói.
Cảnh báo Trung Quốc
Trong khi đó, ông Toshimitsu Shigemura, GS quan hệ quốc tế tại Đại học Waseda (Tokyo) lại tập trung phân tích vị trí diễn ra cuộc tập trận. Ông chỉ ra hai bên đã chọn vùng biển giữa Nhật và đảo Đài Loan.
Theo ông, địa điểm này "không xa quần đảo Senkaku/Điếu Ngư - nơi Nhật đang có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc, và nằm trong khoảng cách hợp lý đối với Biển Đông.
"Tất cả đều rất mang tính biểu tượng và được thiết kế để truyền tải thông điệp tới Trung Quốc về liên minh an ninh mà Tokyo đang xây dựng với các quốc gia khác, cả trong khu vực và xa hơn" - ông Shigemura nói.
Ông James Brown - phó giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học Temple (Mỹ) đồng ý với ý kiến của chuyên gia Shigemura. Ông cũng cho rằng việc chọn địa điểm diễn tập nói trên "không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên" mà là một sự lựa chọn có toan tính.
"Mối quan tâm chính của Anh là Biển Đông và rõ ràng Okinawa của Nhật là địa điểm gần Biển Đông nhất. Tuy nhiên, cũng cần tính đến khả năng họ chọn điểm tập trận này là vì phần lớn các căn cứ quân sự của Mỹ tập trung ở đây" - ông nhận định.
"Theo quan điểm của Nhật, đây là một phần trong quá trình phát triển chính sách an ninh quốc gia. Cho đến hiện tại, an ninh của nước này gần như phụ thuộc hoàn toàn vào Mỹ. Tuy nhiên, hiện Tokyo đã quyết định cần phải bổ sung các mối quan hệ mới" - ông nói.
Ông Brown cho biết quân đội Trung Quốc có thể đang theo dõi chặt chẽ các cuộc tập trận.
"Họ sẽ sử dụng mọi thứ họ có để theo dõi những gì đang diễn ra. Tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu họ không làm mọi thứ có thể để giám sát tình hình" - ông nói.
Theo ông Brown, các tàu ngầm Trung Quốc có thể sẽ theo dõi chuyển động của nhóm tàu sân bay, bất chấp việc Bắc Kinh trước đó đã bác bỏ thông tin cho rằng hạm đội Anh đã bị ít nhất một tàu ngầm Trung Quốc rình rập khi nhóm tàu này đi qua khu vực Tây Thái Bình Dương.
Dự kiến, nhóm tấn công tàu sân bay Anh sẽ tiến hành huấn luyện với các đơn vị hải quân và không quân Hàn Quốc vào tuần tới. Cuộc tập trận chủ yếu tập trung vào việc thực hiện các hoạt động nhân đạo và cứu trợ thảm họa.
