Sáng 16-5, theo ghi nhận của PV báo Pháp Luật TP.HCM, nhiều trạm y tế (TYT) trên địa bàn TP.HCM đang trong tình trạng hết nhiều loại vaccine trong chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR).
Đưa con đi tiêm, hết vaccine phải quay về
Vừa từ TYT xã Trung Chánh, huyện Hóc Môn bước ra, chị VTMT (30 tuổi) cho biết tranh thủ đưa con trai bốn tháng tuổi tới đây từ sớm để tiêm vacccine 5 trong 1 theo lịch của chương trình TCMR. Tuy nhiên, TYT xã cho hay vaccine này đã hết, chưa biết khi nào có lại. “Tôi định đưa con tới các TYT khác để tiêm nhưng nghe nói chỗ nào cũng hết sạch vaccine loại này. Không tiêm đủ mũi vaccine theo đúng lịch cho con, tôi nóng ruột quá!” - chị T thở dài.
Sở Y tế TP.HCM đã có văn bản gửi Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, Bộ Y tế về việc dự trù vaccine trong TCMR trong thời gian còn lại của năm 2023 và dự trữ sáu tháng đầu năm 2024 để được cung ứng trở lại như trước.
Bồng con gái hơn hai tuổi đi qua đi lại trước TYT phường Bình Hưng Hòa A, quận Tân Bình, anh THM (32 tuổi) có vẻ mặt lo lắng. Hôm nay tới lịch tiêm ngừa mũi viêm não Nhật Bản cho con anh nhưng do TYT không còn vaccine này nên bé chưa được tiêm, phải quay về chờ, khi có họ sẽ gọi. “Nhân viên TYT nói khi nào được TP cấp vaccine ngừa viêm não Nhật Bản thì sẽ thông báo ngay. Tôi như ngồi trên đống lửa vậy vì không biết tiêm chậm lịch thì bé có ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe sau này không” - anh M nói.
BS Vũ Đức Diễn, Trưởng khoa Kiểm soát bệnh tật thuộc Trung tâm Y tế quận 12, cho biết tình trạng thiếu nhiều loại vaccine trong chương trình TCMR đã xảy ra tại các TYT của quận do vaccine chưa được Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cấp. “Trẻ nào tới lịch tiêm nhưng chưa có vaccine sẽ được chúng tôi lập danh sách, khi có lại sẽ thông báo phụ huynh đưa trẻ đến tiêm ngay” - BS Diễn chia sẻ.
 |
| Trẻ ở TP.HCM đang tiêm vaccine trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Ảnh: TRẦN NGỌC |
Tương tự, BS Trương Đình Nhẫn, Giám đốc Trung tâm Y tế quận Bình Tân, cho hay do chưa được HCDC cấp nên các TYT của quận này cũng đang thiếu nhiều loại vaccine trong chương trình TCMR. “Khi nào được cấp vaccine, nhân viên TYT thông báo ngay cho cha mẹ đưa các con tới tiêm” - BS Nhẫn nói.
Hết vaccine 5 trong 1 và DPT
Sở Y tế TP.HCM cho biết đã đề nghị Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương (Bộ Y tế) sớm cung ứng các loại vaccine nằm trong chương trình TCMR. Tính đến ngày 15-5, các cơ sở tiêm chủng tại TP.HCM đã hết hoàn toàn vaccine DPT-VGB-Hib và DPT.
Trong đó, vaccine DPT-VGB-Hib (vaccine 5 trong 1) có khả năng phòng bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi do Hib và viêm màng não mủ do Hib, được cấp lần gần nhất vào tháng 10-2022 và đã hết từ đầu tháng 3-2023. Vaccine DPT có tác dụng phòng ba bệnh truyền nhiễm là bạch hầu - ho gà - uốn ván hấp phụ được cấp lần gần nhất là tháng 2-2023 và đã hết từ đầu tháng 5-2023.
Các loại vaccine khác trong chương trình TCMR cũng chỉ còn số lượng hạn chế, dự kiến sẽ hết trong vài tháng tới nếu không được cung cấp thêm. Cụ thể, cuối tháng 5-2023 sẽ hết các loại vaccine viêm gan B, viêm não Nhật Bản; giữa tháng 6-2023 sẽ hết vaccine lao (BCG); tháng 7-2023 sẽ hết vaccine bại liệt (bOPV) và sởi; đến tháng 8-2023 sẽ hết vaccine uốn ván (VAT); vaccne sởi và rubella (MR) đến tháng 9-2023 sẽ hết.
Theo Sở Y tế, từ trước đến nay, hằng tháng sở đều chỉ đạo HCDC báo cáo dự trù vaccine trong chương trình TCMR cho dự án TCMR khu vực phía Nam (do Viện Pasteur TP.HCM đảm trách) và được cung ứng vaccine từ viện mỗi hai tháng. Lần gần nhất HCDC nhận vaccine là ngày 24-4-2023, gồm các vaccine BCG, bOPV, viêm não Nhật Bản, sởi, uốn ván và viêm gan B.
Sở Y tế TP.HCM khẳng định mặc dù tình trạng tạm gián đoạn cung ứng một số loại vaccine trong chương trình TCMR như hiện nay là bất khả kháng nhưng sở đã chỉ đạo các cơ sở TCMR duy trì hoạt động theo lịch cố định để tiêm các loại vaccine đang còn. Cạnh đó, lập danh sách trẻ đến lịch tiêm chủng nhưng chưa được tiêm để mời tiêm ngay khi vaccine được cung ứng trở lại.
Cần cho trẻ tiêm ngay khi có vaccine
Trẻ cần được tiêm vaccine đúng lịch, nếu trễ lịch thì khi nào có vaccine phải được tiêm ngay. Việc gián đoạn tạm lịch tiêm chưa ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe nhưng có khả năng ảnh hưởng đến miễn dịch của trẻ. Trong thời gian chờ tiêm, trẻ cần được bảo vệ bằng các biện pháp dự phòng không dùng thuốc. Cụ thể, người lớn cần rửa sạch tay khi chăm sóc trẻ. Luôn rửa sạch tay cho trẻ, không để trẻ tiếp xúc với người có triệu chứng bệnh. Người lớn và trẻ lớn nên tiêm phòng các bệnh đã có vaccine để bảo vệ chính mình và bảo vệ trẻ nhỏ chưa được tiêm vaccine.
BS LÊHỒNG NGA, Phó Giám đốc HCDC
Tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm
Vaccine là một sinh phẩm có tác dụng tạo miễn dịch để phòng ngừa bệnh. Do đó, khi tới lịch chủng ngừa mà chưa được tiêm thì không ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của trẻ ngay lập tức nhưng tương lai trẻ sẽ có nguy cơ cao mắc các dịch bệnh chưa được tiêm vaccine. Trong điều kiện chưa có vaccine, cần cho trẻ chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập luyện thể thao nâng cao sức đề kháng. Hạn chế trẻ có mặt ở nơi đông người hoặc tiếp xúc với người bệnh để giảm nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm.
ThS-BS NGÔ THỊ MAI PHƯƠNG,
Phòng khám nhi - tiêmngừa BV ĐH Y Dược TP.HCM
