Theo kế hoạch, ngày 25-10, TAND tỉnh Đồng Nai mở phiên xử sơ thẩm đối với bị cáo Trần Quốc Tuấn (cựu giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Chi nhánh tỉnh Đồng Nai) và bị cáo Võ Khắc Hiển (cựu Phó giám đốc kiêm Chánh Thanh tra, giám sát NHNN Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Đồng Nai) về tội thiếu trách nhiệm, gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo cáo trạng, đối với QTD Nhân dân Thanh Bình, vào tháng 11- 2016, Văn Văn Nghĩa (khi đó đang làm Chủ tịch HĐQT QTD Nhân dân Tân Tiến) đã thoả thuận mua lại QTD Nhân nhân Thanh Bình với giá 30 tỉ đồng với mục đích sử dụng 120 tỉ đồng của QTD Thanh Bình để dồn đầu tư vào dự án của công ty Văn Tiến Nghĩa do Nghĩa làm Chủ tịch HĐQT.
Do Nghĩa không thể một lúc làm Chủ tịch HĐQT hai quỹ tín dụng nên đã cho vợ là Trần Thị Hồng Lan đứng tên làm Chủ tịch HĐQT quỹ tín dụng Thanh Bình.
Mặc dù, thời điểm này thanh tra viên của Phòng thanh tra giám sát NHNN có báo cáo kết quả thẩm tra hồ sơ quỹ tín dụng Thanh Bình xác định “hồ sơ chưa đầy đủ”. Tuy nhiên, ông Trần Quốc Tuấn vẫn phê duyệt vào báo cáo thẩm định hồ sơ với nội dung “chấp thuận nhân sự” đối với bà Lan.
Tháng 6 -2017, quá trình thanh tra đã phát hiện gần 100 hồ sơ tín dụng do bà Lan ký tên có dấu hiệu là hồ sơ khống. Ngoài ra đoàn thanh tra nhận thấy số tiền dư của quỹ tín dụng Thanh Bình tại các tổ chức tín dụng khác là 193 tỉ đồng nhưng số tiền xác thực thì số dư chỉ khoảng 50 tỉ đồng.
Do đó cán bộ thanh tra có văn bản đề nghị ông Trần Quốc Tuấn tiếp tục kiểm tra xác minh hồ sơ quỹ tín dụng Thanh Bình nhưng ông Tuấn đã bút phê chỉ đạo “hồ sơ đã tất toán nên không cần xác minh”. Ngoài ra, ông Tuấn còn bỏ qua những lỗi vi phạm của quỹ tín dụng này như thực hiện quy chế cho vay, cá nhân đứng tên để gửi tiền sau đó vay để sử dụng có nguy cơ mất khả năng chi trả…
VKS xác định việc Trần Quốc Tuấn không áp dụng hình thức kiểm soát đặc biệt để xử lý sai phạm và bỏ qua các lỗi vi phạm dẫn đến tháng 11-2017 quỹ tín dụng Thanh Bình mất khả năng chi trả, vỡ nợ gây thiệt hại hơn 275 tỉ đồng.
Cũng theo cáo trạng, đối với quỹ tín dụng Tân Tiến, ngày 10-2-2014 NHNN Chi nhánh Đồng Nai ban hành kế hoạch thanh tra nhưng ông Tuấn không cho thanh tra theo kế hoạch mà điều chỉnh thanh tra sang năm 2015. Từ năm 2015 và 2016 các báo cáo giám sát chỉ ra dấu hiệu mất an toàn của quỹ tín dụng Tân Tiến nhưng ông Tuấn vẫn không cho thực hiện thanh tra.
Đến tháng 4-2017, ông Tuấn chỉ đạo các công Võ Khắc Hiển (Phó giám đốc kiêm Chánh Thanh tra, giám sát) và Lê Xuân Hưởng (Phó Chánh Thanh tra, giám sát) xuống làm việc kiểm tra nắm tình hình. Sau đó, ông Tuấn biết quỹ Tân Tiến có nhiều sai phạm nhưng vẫn chỉ đạo không thanh tra mà ký văn bản đóng dấu "Mật" yêu cầu quỹ tín dụng Tân Tiến chấn chỉnh khắc phục các sai phạm. Đến tháng 11-2017 quỹ tín dụng Tân Tiến vỡ nợ, gây thiệt hại gần 810 tỉ đồng.
Cũng như các quỹ tín dụng trên, quỹ tiến dụng Quảng Tiến có hành vi huy động vốn lãi suất cao, lập báo cáo kiểm soát định kỳ sai sự thật. Đặc biệt từ năm 2014 đến 2017, NHNN – chi nhánh Đồng Nai không tiến hành thanh tra nên không phát hiện vi phạm dẫn đến Nguyễn Tiến Lâm thời điểm đó là giám đốc quỹ tín dụng Quảng Tiến rút tiền để chiếm đoạt, gây thiệt hại hơn 130 tỉ đồng.
Cũng trong thời điểm này các quỹ tín dụng Thái Bình, Dầu Giây, Gia Kiệm trong quá trình hoạt động đã huy động vốn lãi suất cao, lập hồ sơ khống nhằm hợp thức hoá hồ sơ vay vốn để rút tiền của khách hàng gửi tiết kiệm, lập khống số tiền gửi…dẫn đến vỡ nợ, mất khả năng chi trả tổng số tiền là hơn 95 tỉ đồng.
Từ đó, VKS cáo buộc, với chức vụ là giám đốc NHNN – Chi nhánh Đồng Nai từ năm 2014 đến 2017, ông Tuấn đã buông lỏng công tác kiểm tra, giám sát không làm hết chức trách, nhiệm vụ được giao, không thực hiện chỉ đạo của NHNN Việt Nam nên không kịp thời phát hiện vi phạm pháp luật của các quỹ tín dụng trên địa bàn tỉnh Đồng Nai dẫn đến 6 quỹ tín dụng bị vỡ nợ, gây thiệt hại hơn 1.352 tỉ đồng.
Cũng theo cáo trạng, Võ Khắc Hiển là Chánh Thanh tra Ngân hàng, Phó giám đốc NHNN – Chi nhánh Đồng Nai được phân công trực tiếp trực tiếp phụ trách công tác Thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động các Tổ chức Tín dụng trên địa bàn tỉnh Đồng Nai.
Tuy nhiên trong quá trình thực hiện chức năng nhiệm vụ Vũ Khắc Hiển đã không thực hiện hết chức năng nhiệm vụ trong công tác thanh tra, giám sát, không kịp thời phát hiện vi phạm của quỹ tín dụng để các đơn vị này huy động vốn với lãi suất cao, giả mạo, kê khai gian dối, lập khống hợp đồng tín dụng, làm giả hồ sơ vay vốn…. gây thiệt hại hơn 1.352 tỉ đồng.
Liên quan đến sai phạm các quỹ tín dụng, trước đó TAND tỉnh Đồng Nai đã tuyên phạt các bị cáo về tội lạng dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, trong đó: Bị cáo Văn Văn Nghĩa (cựu Chủ tịch HĐQT Quỹ tín dụng Tân Tiến) 19 năm tù, Nguyễn Tiến Lãm (cựu chủ tịch HĐQT Quỹ tín dụng Quảng Tiến) 15 năm tù, Phạm Ngọc Xuyến (cựu giám đốc quỹ tín dụng Gia Kiệm) 13 năm tù.
