Hãng tin Reuters dẫn thông báo của Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga ngày 23-8 (giờ địa phương) cho biết một máy bay Embraer Legacy tư nhân đang bay từ sân bay Sheremetyevo của thủ đô Moscow đến TP St. Petersburg thì bất ngờ bị rơi ở TP Tver, phía tây bắc Moscow.
Thông tin sơ bộ cho thấy toàn bộ bảy hành khách và ba thành viên phi hành đoàn đã thiệt mạng. Trong danh sách hành khách có người đứng đầu tập đoàn quân sự tư nhân Nga Wagner - ông Yevgeny Prigozhin và một loạt nhân vật cấp cao khác của tập đoàn này.
Cơ quan Nga tích cực điều tra
Tính đến thời điểm hiện tại, lực lượng cứu hộ Nga cho biết đã tìm thấy toàn bộ 10 thi thể nhưng chưa có thi thể nào được nhận dạng do tất cả bị bỏng nặng. Nhiều hình ảnh tại hiện trường cho thấy các mảnh vỡ của vụ tai nạn máy bay văng xung quanh một cánh đồng dài 2 km.
Cũng trong ngày 23-8 (giờ địa phương), hãng tin AFP dẫn thông báo của Bộ Quốc phòng Ukraine tuyên bố binh sĩ nước này đã phá hủy thành công hệ thống phòng không S-400 Triumph tầm xa và tầm trung của Nga. Moscow chưa lên tiếng về vụ việc.
“Khi rơi tự do, mảnh vỡ máy bay Embraer đã vỡ ra trên khu vực cách làng Kuzhenkino 2 km, nơi phần lớn mảnh vỡ thân máy bay được tìm thấy. Phần lớn đống đổ nát rơi gần các trang trại” - hãng tin Russia 24 cho hay. Cảnh sát đã phong tỏa khu vực có các mảnh vỡ và một số xe nhiệm vụ đặc biệt đang đậu gần đó.
Điện Kremlin lúc này chưa đưa ra thông báo chính thức về vụ tai nạn nhưng Ủy ban Điều tra Nga thông báo đã mở một cuộc điều tra hình sự về vụ việc. Cơ quan Vận tải hàng không Nga cũng cho biết một ủy ban “đã bắt đầu điều tra các tình tiết và nguyên nhân của vụ tai nạn” - theo hãng thông tấn TASS.
TASS cũng cho biết số đuôi của máy bay RA-02795 được cho là thuộc quyền sở hữu của Prigozhin. Máy bay cũng có lịch sử hoạt động an toàn và được cấp phép bay đúng quy định tại thời điểm xảy ra tai nạn.
Đáng chú ý, trang web theo dõi chuyến bay FlightRadar24 ghi nhận có một chiếc máy bay thứ hai được cho là có liên quan với ông Prigozhin với số đuôi RA-02878 đã rời Moscow ngay sau chiếc đầu tiên nhưng quay đầu hạ cánh sau khi có tin về vụ tai nạn.
Theo đài CNN, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã lên tiếng về vụ việc. Theo đó, ông cho biết “không ngạc nhiên” trước việc ông Prigozhin thiệt mạng. Phát ngôn viên Hội đồng an ninh quốc gia Mỹ drienne Watson cho rằng kết cục của ông Prigozhin là “hậu quả của việc Nga kéo dài cuộc chiến Ukraine” và lôi kéo một công ty tư nhân như Wagner vào tham chiến.
Cố vấn tổng thống Ukraine - ông Mykhailo Podolyak cũng lên tiếng cho rằng ông Prigozhin đã “tự ký tên vào bản án tử hình” khi chấp nhận thỏa thuận với Tổng thống Nga Vladimir Putin mà Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko làm trung gian để chấm dứt cuộc nổi loạn của binh sĩ Wagner hồi tháng 6. Phía Nga chưa có phản hồi nào với phát biểu của quan chức Mỹ và Ukraine.
 |
Lực lượng cứu hộ đưa thi thể ra khỏi hiện trường vụ rơi máy bay chở lãnh đạo Wagner ở TP Tver, Nga ngày 23-8. Ảnh: AP |
Tương lai của Wagner sẽ ra sao?
Ngay trước vụ tai nạn máy bay, truyền thông Nga đã đưa tin rằng hàng trăm binh sĩ Wagner sau khi được thuyên chuyển sang căn cứ ở Belarus từ tháng 6 đến nay đã bắt đầu rời khỏi đất nước này. Một số không hài lòng với mức lương thấp hơn ở quốc gia đó, những người khác chuyển đến làm việc ở Tây Phi. Lực lượng ở Belarus giảm số lượng từ hơn 5.000 xuống hơn 1.000.
Tại Nga, các hoạt động của Wagner đã bị đình chỉ trong suốt hai tháng qua và với việc Wagner đã rút khỏi Ukraine sau khi thời gian tham chiến ác liệt trên chiến trường, có lẽ câu hỏi lớn nhất lúc này là liệu Wagner có còn được tiếp tục được hoạt động hay không sau khi công ty này mất gần như toàn bộ nhóm lãnh đạo cấp cao, theo tờ The Guardian.
Một số cái tên được suy đoán là những người có thể thay thế ông Prigozhin đã xuất hiện. Dù vậy, các chuyên gia vẫn nghi ngờ liệu ai có thể thay thế ông Prigozhin. Ông Dmitry Utkin, cộng sự thân cận nhất của ông và là người có thể thay ông lãnh đạo tập đoàn, cũng nằm trong danh sách nạn nhân được giới chức Nga công bố.
Nhiều chuyên gia cho rằng sở dĩ Wagner tạo thế lực như hiện nay là nhờ vào khả năng của ông Prigozhin có thể gầy dựng được quan hệ cá nhân với những lãnh đạo ở các quốc gia mà Wagner hoạt động, chẳng hạn như ở châu Phi. Một Wagner thời “hậu Prigozhin” có thể sẽ gặp khó khăn hơn trong việc mở rộng địa bàn hoạt động và có rủi ro mất luôn cả những địa bàn đang có vì không còn ông Prigozhin tiếp tục vun đắp.
Cựu Trung tướng không quân Anh Sean Bell nhấn mạnh nếu Yevgeny Prigozhin được coi là toàn bộ linh hồn của Wagner thì giờ đây với việc ông này mất đi, tương lai của Wagner sẽ rất khó đoán định. “Đây có thể là sự kết thúc cho tập đoàn Wagner mà chúng ta từng biết” - hãng tin Sky News dẫn lời ông Bell cho hay.•
Lần cuối cùng xuất hiện, ông Prigozhin đã nói gì?
Hồi ngày 21-8, ông Yevgeny Prigozhin đã cho đăng tải video đầu tiên trước công chúng trên mạng xã hội Telegram sau vụ nổi loạn hồi tháng 6.
Trong đoạn video, ông Prigozhin mặc áo chống đạn, có trang bị vũ khí, đằng sau ông Prigozhin là nhiều tay súng mang vũ khí và xe tải chở súng. Thời gian và địa điểm quay video không được tiết lộ nhưng phát biểu của ông Prigozhin và một số bài đăng trên các kênh Telegram liên kết với Tập đoàn Wagner cho thấy video dường như được quay tại châu Phi.
“Tập đoàn Wagner đang tiến hành hoạt động trinh sát và tìm kiếm. Wagner sẽ làm cho nước Nga trở nên vĩ đại hơn, đồng thời giúp châu Phi tự do hơn. Công bằng và hạnh phúc cho tất cả người dân châu Phi” - ông Prigozhin khẳng định trong video.
Lãnh đạo Wagner cũng cho biết lực lượng này đang truy lùng Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, al-Qaeda và những nhóm khủng bố khác, theo hãng tin RT.
