Đây là ba vấn đề lớn đang còn vướng mắc tại các dự án thua lỗ của ngành Công Thương.
Chiều 6-9, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng Ban Chỉ đạo của Chính phủ về xử lý tồn tại, yếu kém của 12 dự án, nhà máy ngành công thương đã chủ trì cuộc họp đánh giá tiến độ công việc.
Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Hoá chất Việt Nam (Vinachem) Nguyễn Phú Cường cho biết, với ba nhà máy sản xuất phân bón (đạm Ninh Bình, Dự án mở rộng sản xuất đạm Hà Bắc, dự án DAP2 Lào Cai), Vinachem đã chuẩn bị hồ sơ pháp lý, khi có ý kiến của Chính phủ thì sẽ khởi kiện tổng thầu ra tòa hoặc đưa ra Trung tâm Trọng tài quốc tế phân xử.
Đối với dự án mở rộng Nhà máy Gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2, ông Nghiêm Xuân Đa, Chủ tịch HĐTV Tổng công ty Thép Việt Nam cho biết không thể đàm phán giải quyết được vướng mắc hợp đồng EPC với nhà thầu MCC để tiếp tục dự án.
Trong khi đó, các dự án của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cũng đang loay hoay tìm phương án tháo gỡ. Theo đó, Nhà máy là Ethanol Quảng Ngãi, Ethanol Phú Thọ và Công ty đóng tàu Dung Quất cũng chưa tìm được tiếng nói chung với nhà thầu về phương án giải quyết tranh chấp và giải pháp xử lý cuối cùng.
Ông Lê Mạnh Hùng, Tổng giám đốc PVN cho biết, Ethanol Phú Thọ chỉ còn phương án duy nhất là giải thể, phá sản nhưng chỉ có hiệu lực khi có phán quyết của tòa án đối với vụ án hình sự xảy ra ở đơn vị này.
Báo cáo của Ủy ban quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp (Ủy ban) cho biết đối với 6 nhà máy, dự án hoạt động trở lại thì có 2 đơn vị có lãi, 4 đơn vị đã giảm lỗ theo từng năm nhưng hoạt động vẫn còn nhiều khó khăn. Các dự án này chủ yếu thiếu vốn, gánh nặng nợ nần nên chưa thể thực hiện thoái vốn nhà nước.
Ông Nguyễn Hoàng Anh, Chủ tịch Ủy ban nhấn mạnh việc xử lý các dự án, nhà máy càng trở nên cấp thiết vì càng để lâu nhà nước càng mất vốn. Với các dự án, nhà máy này còn có nguy cơ âm và mất hết vốn chủ sở hữu.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ mong muốn các tập đoàn, tổng công ty ưu tiên hòa giải, thương lượng trong các dự án với nhà thầu.
Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ lưu ý, nếu hết năm 2019, các dự án không đàm phán xong các vướng mắc về hợp đồng EPC thì Chính phủ đồng ý theo đề nghị của từng đơn vị chuyển qua cơ chế tòa án hay trọng tài quốc tế phán xử.
“Nhưng tinh thần chung là ưu tiên hòa giải, thương lượng, chia sẻ lẫn nhau, hạn chế thấp nhất vấn đề khiếu kiện. Đồng thời, thống nhất quan điểm việc khởi kiện hay không là công việc của tập đoàn, tổng công ty”- Phó Thủ tướng nêu rõ.
Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng đồng tình cho phép chuyển đổi Công ty Thép Việt-Trung thành công ty cổ phần để huy động vốn dễ hơn. Đồng thời, Ủy ban báo cáo Chính phủ chỉ đạo các cơ quan thống nhất xử lý vấn đề thuế xuất khẩu cho doanh nghiệp nói chung, trong đó có công ty thép Việt-Trung.
Đối với dự án mở rộng Nhà máy Gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2, Phó Thủ tướng yêu cầu Uỷ ban trình Chính phủ chủ trương cho phép thực hiện cáo bạch các vấn đề vướng mắc liên quan thoái vốn của Tổng công ty Thép Việt Nam và cho phép thoái vốn ra khỏi dự án. Đối với dự án Nhà máy Ethanol Dung Quất, Phó Thủ tướng đồng tình PVN có thể sử dụng vốn thông qua Đại hội cổ đông để quyết định tiếp tục triển khai dự án.
Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương sớm có văn bản gửi Kiểm toán Nhà nước để thẩm định lại giá trị của Nhà máy bột giấy Phương Nam và tiếp tục bán đấu giá. Đồng thời, tính tiếp phương án xử lý khi đấu giá tiếp tục không thành công.
Phó Thủ tướng cũng đồng ý đưa Nhà máy DAP 1-Hải Phòng ra khỏi danh sách 12 dự án nhà máy yếu kém vì các kết quả kinh doanh khả quan trong thời gian qua.
