Về phòng, chống tham nhũng (PCTN), tôi vẫn còn nói nữa, ai có ghét thì tôi vẫn cứ nói, tôi nói vui như thế, nói với tinh thần hết tâm huyết của mình. Nhưng anh em nói “không ghét đâu, bác càng nói càng yêu”.
Hôm nay lại được các đồng chí hỏi lần nữa. Đây là vấn đề rất lớn, không chỉ nước ta, nước nào cũng có, không chỉ thời nay, thời nào cũng có. Chỉ có nhiều hay ít thôi, rộng hay hẹp thôi. Đây là bệnh của những người có quyền, có chức, có quyền, nắm trong tay tiền nữa, của nữa thì rất dễ, không chỉ tham nhũng, mà còn tiêu cực, lợi ích nhóm.
Cuộc phát động này bắt đầu từ năm 2013, khi tôi được phân công làm Trưởng Ban chỉ đạo PCTN, lập Ban Chỉ đạo PCTN trực thuộc Bộ Chính trị. Từ năm 2013 đến giờ làm liên tục, xử bao nhiêu vụ, bao nhiêu uỷ viên trung ương, bao nhiêu ủy viên Bộ Chính trị đi tù, thậm chí thu hồi tài sản tôi cũng không tưởng tượng được hàng triệu đô la, hàng bao nhiêu tỉ.
Tôi nói là không dừng, không nghỉ, không có vùng cấm. Có người trước đây thấy tôi yếu yếu, mệt mệt cũng lo trùng xuống, sắp tới Đại hội rồi có làm không? Tôi nói mai ĐH mà hôm nay đến ngày xét xử, chín rồi thì vẫn đưa ra toà xét xử.
Gần ĐH xử bao nhiêu vụ đó, đến cả Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư, Chủ tịch TP lớn như Hà Nội, TP.HCM. Sát ĐH mấy ngày còn khởi tố.
Không ngừng, không nghỉ, bất cứ lúc nào. Nhưng làm không phải cốt để trị ai, thù oán gì ai mà hoàn toàn nhân văn, nhân đạo.
Tôi nhắc lại câu nói của Bác Hồ: Cưa một cành mọt, sâu để cứu cả cái cây. Xử một vài người để răn đe, giáo dục, ngăn ngừa người khác đừng vi phạm. Cảnh tỉnh, cảnh báo, răn đe, ngăn ngừa là chính, không phải cốt xử cho nhiều, cho nặng mới là nghiêm.
Các đồng chí thấy vừa qua có nghiêm không? Chưa bao giờ một khoá có mấy ông ủy viên Bộ Chính trị phải đi tù, cách chức, thu lại bao nhiêu tài sản, chỉ một vụ việc thôi mà hàng triệu USD.
Trước ở hội nghị PCTN tôi đã kể rồi, có người xách 1 va li tiền đển uỷ ban kiểm tra Trung ương định biếu, xén, lấp liếm hối lộ. Tôi nói đồng chí cán bộ kiểm tra mở ra xem là cái gì? Mở va li ra thấy tiền, đô la, tôi nói khoá lại, lập biên bản…
Đấu tranh chống tham nhũng phức tạp, khó khăn như vậy. Nếu không có dũng khí, tình cảm chân chính, bản lĩnh thì dễ mắc lắm. Ai chả thích của, thích tiền nhưng danh dự mới là điều thiêng liêng, cao quý nhất, chết cũng không mang tiền theo được.
Tôi xin khẳng định PCTN là cuộc đấu tranh còn lâu dài, gian khổ, quyết liệt. Vừa qua mới là hạn chế nó, ngăn ngừa một bước. Còn tiền, còn chức, còn quyền, nếu người ta không tu dưỡng, rèn luyện thì còn xảy ra tham nhũng.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu:
Tôi vừa mới dự Đại hội, phát biểu bế mạc, ra phải đi chào, đi hỏi, bắt tay, hết đoàn này đến đoàn kia xin chụp ảnh. Đó là điều rất vui. Nên đi vào đây hồi hộp quá. Nhất là đi vào gặp báo chí sợ lắm.
Đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam và Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng đến dự họp báo. Ảnh: TTXVN
Tôi nói thế cho vui vì cũng có thời gian được làm báo suýt soát 30 năm. Khi tôi tốt nghiệp Đại học Tổng hợp ra thì tập sự, xong rồi làm tư liệu, dần dần mới cho phát triển lên, làm Tổng biên tập mấy năm. Tức là cũng hơn 29 năm, gần 30 năm mới được mon men, làm quen, được biết cái nghề của nhà báo, tư duy của nhà báo, phương pháp, cách làm của nhà báo và cũng học tập được nhiều kinh nghiệm của các đồng chí.
Lâu nay cứ sau mỗi kỳ Đại hội, cũng không ai quy định, nhưng gần như thành tập quán, anh em nhà báo đã đến phục vụ Đại hội, tôi với tư cách là đại biểu tham dự Đại hội, muốn được gặp các đồng chí, anh chị em báo chí trong và ngoài nước, không phân biệt trong nước hay ngoài nước, trong nước cũng quan trọng, ngoài nước cũng quan trọng. Cái chính là được gặp gỡ các anh chị, cám ơn các anh chị, chúc mừng các anh chị.
Phải nói rằng, Đại hội lần thứ 13 của Đảng chúng ta, như tôi vừa nói, đến giờ phút này có thể báo cáo với toàn Đảng, toàn dân rằng đã thành công rất tốt đẹp. Từ “rất tốt đẹp” là phải cân nhắc lắm. Rút ngắn gần 2 ngày so với kế hoạch. Tất cả mọi việc diễn ra trong quá trình đại hội, chúng tôi có chủ quan đâu, vì chưa họp tổng kết, chưa có ý kiến của tập thể, nhưng cảm nhận của cá nhân tôi cũng xin tạm gọi là nhà báo, cảm thấy rất vui mừng, phấn khởi trước Đại hội này.
Tôi được dự nhiều Đại hội, không biết mình nói có chủ quan và kiêu ngạo không, là đại hội thành công nhất một cách thực sự cả về nội dung, cả về hình thức, cách thức tổ chức, thực hiện.
Kết quả cuối cùng, Đại hội thông qua Nghị quyết. Công tác Đại hội thì khó nhất là chuẩn bị các văn kiện. Văn kiện lần này thì nhiều lắm, tổng kết 5 năm thực hiện nghị quyết Đại hội 12 và nhìn lại cả quá trình 35 năm đổi mới, cả quá trình phát triển của đất nước. Chúng ta tổng kết, trong báo cáo tôi dùng chữ tổng kết 5 năm vừa qua mà không dùng chữ kiểm điểm có ý nghĩa cao hơn, nâng lên tầm lý luận. Báo cáo chính trị, báo cáo kinh tế xã hội, báo cáo xây dựng và sửa đổi điều lệ đảng…
Công tác văn kiện làm suốt từ năm 2018 đến giờ, mấy năm trời, sửa đi sửa lại đến 80 lần, lấy ý kiến của các ngành, các cấp, các cơ quan.
Lần đầu tiên đăng toàn văn công khai trên báo chí để toàn dân góp ý kiến, tổng hợp ý kiến của tất cả đại hội các cấp, bổ sung vào, làm văn kiện. Có mấy báo cáo ấy, nhưng khi ra Đại hội, chúng tôi làm báo cáo tổng hợp chung về các văn kiện trình ra Đại hội, bao gồm tất cả những nội dung lớn nhất tóm tắt. Đấy là cách làm mới.
Có thể nói văn kiện Đại hội là kết tinh trí tuệ của toàn Đảng, toàn dân, nhưng có một số anh em công tác, nhóm biên tập… Cho nên tại sao văn kiện lần này ra thảo luận phong phú và thống nhất rất nhanh.
Đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam chủ trì họp báo. Ảnh: TTXVN
Hai là công tác nhân sự, làm đúng từ năm 2018 đến bây giờ, chưa bao giờ làm như lần này, công tác nhân sự làm chu đáo, cẩn thận, có thể nói là thận trọng, khách quan, công tâm, làm từng bước, làm từng việc, dễ đến khó, rộng đến hẹp, làm hết việc này sang việc khác, có lớp nang chu đáo, cẩn thận.
Kể ra với các bạn thì dài, tôi nói vắn tắt thế thôi. Chuẩn bị nhân sự Ban chấp hành Trung ương và các cơ quan lãnh đạo khác, làm từng bước, từng bước một. Và cũng lấy ý kiến của các cơ quan. Vì vậy, tại sao đưa ra Đại hội bàn không nhiều, thống nhất rất nhanh.
Thứ ba, cái mới lần này là công tác tổ chức phục vụ Đại hội rất tốt. Tôi cũng dự nhiều đại hội nhưng hiếm đại hội nào tổ chức chu đáo, cẩn thận từ nơi ăn, chốn ở, phương tiện đi lại, cách thức làm việc, tổ chức các đoàn làm sao cho chu đáo, cũng là điều kiện cho các đại biểu về dự. Mấy khi các đồng chí về Hà Nội, nhiều đồng chí từ miền xa xôi, miền núi, miền biển về Thủ đô, đảm bảo an toàn, nhất là trong bối cảnh dịch Covid-19 xảy ra, cũng lo lắm. Thứ hai là để chống tình trạng gặp gỡ, ăn uống, chè chén, vận động, xin phiếu bầu, quyết tâm làm rất mạnh.
Ba vấn đề, công tác văn kiện, công tác phục vụ đại hội làm hết sức chu đáo. Không phải tôi là người trong cuộc, tôi là người lãnh đạo… thì cũng không khách quan, nhưng các nhà báo với con mắt tinh tường, với sự nhạy cảm, tầm nhìn của các bạn thì các bạn cũng nhận xét, so sánh được.
Đại hội được chuẩn bị mấy năm trời, toàn những việc lớn. Toàn những việc lớn và khó, nhạy cảm, hết sức phức tạp. Công tác nhân sự cứ lộ ra sắp tới ông nào làm gì, làm gì là đã phức tạp. Sắp tới mình không biết có được bầu không, ông kia sao lại hơn phiếu mình, thì tâm tư ngay, rất phức tạp, nhạy cảm.
Lần này các anh chị thấy tất cả bầu một lần là xong đầy đủ các chính thức và dự quyết. Hôm qua họp Ban chấp hành Trung ương, dự kiến họp cả ngày, nhưng có buổi là xong, bầu Bộ Chính trị, Ban bí thư, Tổng bí thư, Ủy ban Kiểm tra trung ương, Chủ nhiệm ủy ban Kiểm tra trung ương… rất nhanh, thống nhất cao. Ra đại hội thảo luận cả ở tổ và trên hội trường rất nhanh.
Không khí tin cậy lẫn nhau, hồ hởi, phấn khởi, mừng thấy đất nước phát triển, Đại hội thành công. Thành công không phải tự nhiên sẽ có, chắc các bạn sẽ tìm hiểu kỹ. Tổng kết được, rút ra những vấn đề mang tính chất lý luận, tổng kết thức tiễn, nâng tầm lên, không chỉ cho 5 năm vừa qua mà cho cả giai đoạn thời kỳ đổi mới đến nay và trước nữa mà cho 10 năm, 20 năm.
Thứ hai là hướng sắp tới không phải chỉ có 5 năm mà cho 10 năm, 20 năm, nhân dịp kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng, 100 năm thành lập nước là những dịp kỷ niệm rất lớn như thế, phấn đấu đến năm 2045, Việt Nam phải trở thành nước phát triển, ở trình độ cao, chứ không phải như bây giờ. Vừa bế mạc xong tôi có nói thành công của Đại hội ở chỗ không phải là ở chỗ thông qua được nghị quyết, bầu ra được ba chấp hành mới. Bây giờ chúng ta vui vẻ thì đúng rồi.
Quan trọng hơn là sắp tới chúng ta phải đưa nghị quyết vào cuộc sống thế nào, biến nó thành hiện thực thế nào, chứ vừa qua kiểm điểm thì tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu. Phải thể chế hóa, cụ thể hóa thành những chủ trương, chỉ đạo quyết liệt từ trên xuống dưới. Phải ra của cải vật chất, nước phải giàu, dân phải mạnh, đời sống của nhân dân sung sướng hơn, thế mới gọi là thành công ở tầm nhìn ấy. Chứ không phải thông qua nghị quyết xong vỗ tay là đại hội thành công.
Đấy mới chỉ là một bước. Quan điểm của chúng tôi là như thế. Cho nên là tôi không nghĩ ngẫu nhiên hay tiêu cực gì cả, tôi cảm thấy rất tự nhiên, các đồng chí dự Đại hội hồ hởi, phấn khởi, có thái độ rất hài lòng với Đại hội lần này.
Đại hội đã thành công rất tốt đẹp
Với sự quan sát khách quan của các đồng chí, anh chị em thời gian qua chắc cảm nhận được hết cái đó, chứ không phải là không biết. Nhưng tôi là người trong cuộc, nên báo cáo thêm như thế để khẳng định với các đồng chí, anh chị em Đại hội của chúng ta, tôi dám mạnh dạn, cho đến giờ phút này, Đại hội của chúng ta đã thành công rất tốt đẹp, đã rút ngắn được gần 2 ngày so với kế hoạch, mọi việc suôn sẻ, không khí phấn khởi, ra được nghị quyết Đại hội, truyền được cảm hứng, và quyết tâm, ý chí bản lĩnh để sắp tới đưa đất nước phát triển ở một tầm cao mới để Việt Nam ngày càng sánh vai với các nước trên thế giới.
Như Bác Hồ nói, Đại hội làm cho đã đoàn kết rồi thì càng đoàn kết hơn nữa, đã tiến bộ rồi thì càng tiến bộ hơn nữa. Lúc đó, tôi có nhắc lại câu như vậy, Đại hội vỗ tay nhiều lắm, liên tục. Cuối cùng, mong rằng đất nước này đất nước này phải phát triển mạnh mẽ.
Đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam chủ trì họp báo. Ảnh: TTXVN
Tôi cũng chịu khó đọc báo, nghe đài lắm và hỏi thăm anh em, lần này báo chí của chúng ta có một trung tâm hoành tráng, tổ chức rất tốt, anh chị em làm việc rất trách nhiệm. Tôi biết anh chị em làm việc vất vả lắm…
Tôi đọc bài của các đồng chí, thấy đưa tin rất kịp thời, rất nhanh. Công bố danh sách nhân sự là các đồng chí đưa tin ngay. Trời ơi nhân dân rất phấn khởi. Nhạy cảm, nhạy bén, kịp thời, rất chính xác.
Các đồng chí đã kịp thời phát hiện những luồng tư tưởng xấu, những dư luận không hay, phản bác những quan điểm sai trái.
Tôi biết các nhà báo còn theo sát, biết trước cả chúng tôi, tìm cách phỏng vấn người này, người kia, tìm nguồn tin. Làm báo khó lắm không dễ đâu. Nhanh, nhạy, kịp thời, đúng đắn mà hấp dẫn lắm, người ta phải tìm đọc, không đọc không chịu được.
Đến chủ yếu để gặp gỡ, tiếp xúc với các đồng chí. Chưa có Đại hội nào mà các nhà báo tham dự đưa tin đông như vậy. Các đồng chí đã đóng góp rất quan trọng cho sự thành công của Đại hội.
Nước ta cơ đồ, tiềm lực, vị thế, uy tín chưa bao giờ có được như ngày nay. Đại hội đã chấp nhận đưa vào văn kiện rồi. Nói dài, nói dai thành nói dại, và biết rồi khổ lắm nói mãi…
Nếu sai các đồng chí sửa cho, phê bình rằng ông Trọng hôm nay nói không đúng. Tôi xin chấp nhận.
Cảm ơn các anh chị đã chúc mừng tôi trúng cử Tổng Bí thư, không biết chúc mừng hay chúc lo. Lo nhiều hơn. Còn nhiều nguy cơ, diễn biến phức tạp chưa lường trước được.
Chúc mừng sức khoẻ, đúng là cái này là nhân tố quyết định để làm việc. Tôi cũng không được khoẻ lắm, tuổi đã cao rồi. Tôi đã xin nghỉ rồi nhưng Đại hội bầu vẫn phải làm vì là đảng viên phải chấp hành. Tôi cố gắng hết sức, nhưng làm được hay không phải là tập thể, là đoàn kết, thống nhất, trên dưới một lòng, toàn đảng, toàn dân, toàn quân nhất trí đồng lòng.
Vai trò của cá nhân quan trọng nhưng chỉ là cá nhân thôi.
