Thu hồi 66 tỉ từ ông Nguyễn Bắc Son là kinh nghiệm hay của tòa

Ngày 6-1, TAND Tối cao tổ chức Hội nghị triển khai công tác tòa án năm 2020. Đến tham dự hội nghị có Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân. Hội nghị được tổ chức trực tuyến với nhiều đầu cầu tại các địa phương trên toàn quốc.

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch Quốc hội đánh giá cao các thành tích của tòa án trong năm qua. Đặc biệt, những năm gần đây chưa phát hiện trường hợp nào kết án oai sai người vô tội. Tòa án đưa ra xét xử các án lớn phức tạp, dư luận quan tâm như giết người đặc biệt nghiệm trọng, ma túy, xâm hại tình dục trẻ... rất kịp thời, nghiêm minh nên được người dân đồng tình ủng hộ.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Đ.MINH

Nhiều vụ án đã đi vào lịch sử tố tụng bởi tính chất đặc biệt nghiêm trọng và số người được triệu tập lên đến hàng trăm người (bị cáo, luật sư, người tham gia tố tụng) như vụ đánh bạc qua mạng ngàn tỉ tại Phú Thọ, vụ án xảy ra tại Ngân hàng Đại Dương...

Các thẩm phán đã chấp hành nghiêm các quy định luật tố tụng, điều hành một cách khoa học trong suốt quá trình xét xử và tạo điều kiện cho luật sư tiếp cận hồ sơ sớm, thực hiện tốt quyền bào chữa. Đồng thời, việc xét xử đã củng cố niềm tin của người dân vào công lý, sự công bằng nghiêm minh của tòa án các cấp.

Tòa án cũng đóng góp vào công cuộc phòng, chống tham nhũng. Theo Chủ tịch Quốc hội, chưa bao giờ công cuộc phòng, chống tham nhũng được đẩy mạnh, thu được nhiều kết quả rõ nét như hiện nay. 279 vụ án với 636 bị cáo trong các vụ án tham nhũng được nhiều người quan tâm đã được đưa ra xét xử như vụ MobiFone mua AVG, Phan Văn Anh Vũ xảy ra tại Đà Nẵng và một số địa phương...

Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình tại hội nghị. Ảnh: Đ.MINH

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh đối với án tham nhũng rõ đến đâu xét xử đến đó, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai. Điều này thể hiện quyết tâm chống tham nhũng của Đảng và Nhà nước.

Việc xét xử án này kịp thời đúng người, đúng pháp luật và rất nhân văn. Điểm sáng trong vụ án là việc thu hồi tài sản tham nhũng. Trong vụ MobiFone, HĐXX đã dừng phiên tòa tạo điều kiện để bị cáo nộp lại tài sản. Và trước khi tuyên án bị cáo đã nộp đủ 66 tỉ đồng. Đây là kinh nghiệm tốt cho xét xử án tham nhũng... Bước vào năm 2020, Chủ tịch Quốc hội chia sẻ nhiệm vụ nặng nề của tòa án và mong phấn đầu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

Chủ tịch Quốc hội chụp ảnh lưu niệm với các đại biểu dự hội nghị. Ảnh: Đ.MINH

Đáp từ Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình cám ơn Chủ tịch Quốc hội. Ông Bình xin hứa quyết tâm thực hiện tốt chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội, hoàn thành tốt các chỉ tiêu nghị quyết Quốc hội đề ra, khắc phục những tồn tại yếu kém. Đồng thời, ông cám ơn tất cả cơ quan, ban, ngành phối hợp tốt để ngành tòa án hoàn thành nhiệm vụ.

Tại hội nghị, TAND Tối cao cho biết từ ngày 1-12-2018 đến ngày 30-11-2019, các tòa đã thụ lý 554.269 vụ việc, đã giải quyết được 494.403 vụ việc (đạt tỉ lệ 89,2%). Số vụ việc còn lại hầu hết trong thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật. Tỉ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan của tòa án là 1,13%, giảm 0,03% so với cùng kỳ năm 2018, đáp ứng yêu cầu Quốc hội đề ra.

Đối với án hình sự, các tòa án đã thụ lý 83.239 vụ với 142.571 bị cáo; đã giải quyết, xét xử được 80.280 vụ với 135.338 bị cáo, vượt 6,45% chỉ tiêu đề ra (so với năm 2018, thụ lý tăng 121 vụ với 702 bị cáo). Việc xét xử các vụ án hình sự đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Ngành tố tụng đã phát hiện và xử lý nghiêm các vụ án tham nhũng, kinh tế lớn, đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp và các vụ án được dư luận xã hội quan tâm như vụ án Nguyễn Văn Dương, Phan Sào Nam phạm tội tổ chức đánh bạc, đánh bạc...; vụ án Phan Văn Anh Vũ phạm tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; vụ án Nguyễn Minh Hùng và đồng phạm phạm tội buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh liên quan đến Công ty cổ phần Dược phẩm VN Pharma; các vụ án gian lận thi cử tại kỳ thi trung học phổ thông năm 2018 xảy ra tại các tỉnh Sơn La, Hà Giang...

Hình phạt áp dụng đối với các bị cáo tương xứng với tính chất, mức độ hành vi phạm tội, vừa nghiêm khắc, vừa đảm bảo tính khoan hồng, đáp ứng được yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm. Với việc chủ động nắm bắt tình hình, tập trung thực hiện tốt nhiều giải pháp đột phá nên công tác giải quyết, xét xử các loại vụ việc trong năm qua tiếp tục có nhiều chuyển biến tích cực.

Bên cạnh công tác xét xử, hiện tòa án đang tập trung nguồn lực giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm.

Về công tác xây dựng pháp luật, TAND Tối cao đã hoàn thiện hồ sơ dự án Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án trình Quốc hội theo quy định. Tòa phối hợp với các cơ quan có liên quan nghiên cứu, xây dựng trình Quốc hội thông qua tám dự án luật, đồng thời tích cực tham gia góp ý kiến đối với 46 dự thảo văn bản quy phạm pháp luật do các cơ quan hữu quan gửi xin ý kiến góp ý.

Còn trong công tác đảm bảo áp dụng thống nhất pháp luật, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao đã ban hành tám nghị quyết hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật; những nghị quyết này đã tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các tòa án và thống nhất nhận thức trong áp dụng pháp luật, góp phần thực hiện các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia.

Hiện TAND Tối cao đang nghiên cứu, xây dựng sáu dự thảo nghị quyết về hình sự, dân sự và tố tụng tư pháp, một dự thảo thông tư của Chánh án TAND Tối cao. Tòa cũng đang nghiên cứu, phối hợp xây dựng 15 dự thảo văn bản quy phạm pháp luật do các cơ quan khác chủ trì soạn thảo.