Với mục tiêu cải cách hành chính, Thủ tướng đã phê duyệt danh mục dịch vụ công trực tuyến tích hợp, cung cấp trên cổng dịch vụ công quốc gia; Bộ Tư pháp cũng có công văn chỉ đạo về việc thí điểm thực hiện tái cấu trúc giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) đăng ký kết hôn, xác nhận tình trạng hôn nhân trực tuyến tại Hà Nội và TP.HCM.
Thực hiện các yêu cầu trên, Sở Tư pháp TP.HCM đã chủ động xây dựng, trình chủ tịch UBND TP ban hành quy trình nội bộ TTHC đăng ký kết hôn, xác nhận tình trạng hôn nhân trực tuyến thực hiện tại UBND các quận, huyện, TP Thủ Đức và UBND các phường, xã, thị trấn.
Sau quá trình chuẩn bị, hoàn thiện về kỹ thuật, Sở Tư pháp phối hợp với Trung tâm Chuyển đổi số TP đã triển khai cho các địa phương thực hiện từ ngày 6-3-2024.
Không phải đi lại nộp hồ sơ
Là người được giải quyết hồ sơ xác nhận độc thân và đăng ký kết hôn cùng một lúc, anh NVT (ngụ phường 5, quận Phú Nhuận, TP.HCM) cho biết anh là người được giải quyết thủ tục “2 trong 1” nêu trên qua cổng dịch vụ công trực tuyến, anh thấy rất thuận tiện.
Cụ thể, người dân không phải đi lại nhiều lần để đến phường nộp hồ sơ, thay vào đó chỉ cần ngồi tại nhà nộp và đến ngày được giải quyết thì cán bộ phường sẽ gọi đến phường ký tên, nhận giấy chứng nhận kết hôn.
“Song song với những thuận tiện trên, cũng có trường hợp người dân không rành công nghệ. Dù khi đến UBND phường, người dân sẽ được hỗ trợ nộp hồ sơ trực tuyến nhưng việc phải khai đi khai lại nhiều lần trên máy tính cũng khiến họ gặp khó khăn” - anh T chia sẻ thêm.
Chị Nguyễn Thị Hà (ngụ quận Gò Vấp, TP.HCM) nêu ý kiến: “Trước đây, người dân muốn đăng ký kết hôn hay xác nhận độc thân thì phải đến xã, phường, quận, huyện. Tuy nhiên, hiện nay người dân có thể ngồi tại nhà vẫn làm được thủ tục này, thậm chí hôn nhân có yếu tố nước ngoài vẫn làm trực tuyến được.
Khi các TTHC được thực hiện trên môi trường mạng sẽ được xử lý nhanh hơn. Qua đó, tôi cũng thấy được chính quyền gần dân hơn”.
Có khó khăn nhưng sẽ dần khắc phục
Trao đổi với PV, ông Trần Huy Phong, Chủ tịch UBND phường 5, quận Phú Nhuận, cho biết để giúp người dân thuận tiện hơn trong việc tiếp cận công nghệ thông tin trong việc nộp hồ sơ trực truyến hai thủ tục nêu trên, phường bố trí hệ thống máy tính và cử người để hướng dẫn cũng như hỗ trợ người dân nộp hồ sơ.
Người dân đến nộp hồ sơ xác nhận độc thân hay đăng ký kết hôn, phường sẽ hướng dẫn hoặc hỗ trợ nộp qua hình thức trực tuyến.
Ông Phong cũng cho hay bên cạnh việc mang lại nhiều lợi ích tích cực thì việc thực hiện nộp hồ sơ qua cổng dịch vụ công trực tuyến của người dân cũng gặp không ít khó khăn.
Thứ nhất, đối với những người không sử dụng điện thoại thông minh, không có tài khoản dịch vụ công hoặc không có số điện thoại được đăng ký chính chủ thì rất khó nộp hồ sơ.
Thứ hai, khi người dân điền thông tin, khai thông tin xong đến phần thanh toán phí, lệ phí, nếu người dân nào không có tài khoản ngân hàng hoặc tài khoản thuộc những ngân hàng không kết nối với hệ thống thì cũng không thể hoàn tất nộp hồ sơ…
Dù vậy, ông Phong cho rằng những vướng mắc nêu trên không phải là đa số và có thể giải quyết. Quá trình cải cách nào cũng sẽ gặp khó khăn, quan trọng là mục tiêu lâu dài mà chúng ta hướng đến.
Còn ông Vương Hoài Nam, Chủ tịch UBND phường 5, quận Gò Vấp, thì đánh giá: Việc giải quyết TTHC đăng ký kết hôn, xác nhận độc thân trực tuyến sẽ giúp người dân tiết kiệm thời gian đi lại. Đồng thời giải quyết hồ sơ trực tuyến dữ liệu sẽ được truyền tải đến cơ quan phối hợp nhanh hơn.
Tuy nhiên, hiện nay khi người dân điền thông tin đăng ký phải khai rất nhiều trường thông tin và có những thuật ngữ hướng dẫn vẫn còn khó hiểu khiến người dân phải khai đi khai lại nhiều lần.
“Đây là bước đầu, những khó khăn về cập nhật dữ liệu và những vướng mắc nêu trên sẽ dần được khắc phục. Khi đó, việc áp dụng chuyển đổi số trong giải quyết hồ sơ hành chính về thủ tục hộ tịch sẽ rất thuận lợi cho người dân” - ông Nam chia sẻ.
Phủ mã QR hướng dẫn người dân chuyển đổi số
Tại phường 7, quận Bình Thạnh, TP.HCM, 100% các hồ sơ giải quyết TTHC trong lĩnh vực tư pháp, hộ tịch được giải quyết và xử lý qua cổng dịch vụ công. Người dân có thể ngồi tại nhà hoặc bất kỳ nơi nào có kết nối mạng internet để thực hiện mà không cần trực tiếp đến UBND phường.
UBND phường 7 đã trang bị một máy vi tính giúp người dân tiếp cận các quy định về pháp luật. Đồng thời niêm yết các thủ tục và thành phần hồ sơ yêu cầu khi đăng ký hộ tịch. Niêm yết mã QR về đường link dịch vụ công, file hướng dẫn thực hiện và cung cấp wifi miễn phí giúp người dân dễ dàng thực hiện đăng ký các thủ tục hộ tịch trên mạng.
Ngoài việc niêm yết các mã QR tại trụ sở UBND phường thì các TTHC, hướng dẫn thực hiện đều đã được gửi tới các nhóm zalo đến các khu phố để người dân nắm và thực hiện. Đối với thủ tục đăng ký kết hôn và xác nhận tình trạng hôn nhân được giải quyết tích hợp qua dịch vụ công trực tuyến, điều này sẽ mang lại lợi ích cho người dân rất lớn, góp phần hạn chế việc đi lại. Khi có kết quả giải quyết hệ thống sẽ tự động thông báo cho người dân biết để đến lấy kết quả tại UBND phường.
Song, các cơ quan quản lý cùng cần đầu tư nâng cấp hạ tầng cơ sở phục vụ cung cấp dịch vụ công trực tuyến vì hệ thống đường truyền nộp hồ sơ còn chưa chưa ổn định, đôi lúc bị ngắt kết nối. Người dân không thể đăng nhập để nộp hồ sơ hoặc bị ngắt kết nối nên phải nhập lại thông tin.
Cạnh đó, cần tăng cường sự phối kết hợp giữa các cơ quan nhà nước trong cung cấp dịch vụ công trực tuyến và khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu phục vụ tiếp nhận, giải quyết các thủ tục hành chính liên thông trên môi trường điện tử.
Ông NGUYỄN HỒNG LĨNH, Phó Chủ tịch phường 7, quận Bình Thạnh
