Báo chí Nhật Bản đặt câu hỏi: Đề nghị cho biết đánh giá của Thủ tướng về tình hình biển Đông hiện nay và những biện pháp mà Việt Nam triển khai để bảo đảm chủ quyền, giữ vững hòa bình, ổn định ở biển Đông? Mong muốn của Thủ tướng về việc Nhật Bản có vai trò như thế nào trong việc giải quyết vấn đề biển Đông và các vấn đề an ninh trong khu vực? Những hình thức hợp tác nào mà Việt Nam có thể cùng triển khai với cộng đồng quốc tế và các nước khác, đặc biệt là Nhật Bản trong việc bảo đảm an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở khu vực biển Đông?
Trả lời câu hỏi này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ: Biển Đông đóng vai trò quan trọng đối với giao thương quốc tế, là không gian sinh tồn và phát triển của các quốc gia ven biển. Vai trò quan trọng đó ngày càng được khẳng định, thể hiện qua số lượng hàng hóa thương mại được vận chuyển qua khu vực và tỷ trọng kinh tế biển trong GDP của các quốc gia ven biển.
Tại biển Đông, các nước trong và ngoài khu vực đã và đang triển khai hoạt động hợp tác song phương và đa phương trên nhiều lĩnh vực như: đánh bắt cá, tuần tra chung, tìm kiếm cứu nạn, nghiên cứu khoa học, bảo vệ môi trường biển… nhằm góp phần vào việc duy trì hòa bình, ổn định. Đồng thời, các nước có liên quan trong khu vực biển Đông cũng tích cực hợp tác, tìm kiếm các giải pháp hòa bình để giải quyết các tranh chấp, khác biệt.
Tuy nhiên, trong thời gian qua, tình hình biển Đông có những diễn biến phức tạp gây quan ngại cho cộng đồng quốc tế, đòi hỏi các bên liên quan cần tuân thủ nghiêm túc luật pháp quốc tế, thiện chí, kiềm chế, không có các hành động làm phức tạp tình hình, thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm hoàn thành việc xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử ở biển Đông (COC) thực chất và hiệu lực, phù hợp với luật pháp quốc tế.
Việt Nam chia sẻ quan điểm chung của ASEAN và cộng đồng quốc tế về việc giải quyết các tranh chấp trên biển bằng biện pháp hòa bình, theo luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS), bảo đảm duy trì hòa bình, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở biển Đông.
Việt Nam hoan nghênh lập trường và chia sẻ nhận thức của Nhật Bản về tầm quan trọng của nỗ lực ngoại giao góp phần thúc đẩy việc tuân thủ đầy đủ luật pháp quốc tế, giải quyết hòa bình tranh chấp, thúc đẩy hợp tác, hiện thực hóa một biển Đông hòa bình và ổn định.
Chúng tôi mong rằng, là một quốc gia có vị trí quan trọng trong khu vực và là một cường quốc trên thế giới, Nhật Bản tiếp tục thể hiện trách nhiệm và vai trò, cùng cộng đồng quốc tế tiếp tục ủng hộ và đóng góp tích cực vào việc bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không, duy trì hòa bình, ổn định mang lại thịnh vượng cho khu vực biển Đông nói riêng và khu vực châu Á - Thái Bình Dương nói chung.
