Ngày 11-11, TAND tỉnh Khánh Hòa đã mở phiên tòa sơ thẩm xử vụ thuộc cấp của Dương Chí Dũng (nguyên chủ tịch HĐQT Vinalines, đã bị Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP Hà Nội xử phúc thẩm y án tử hình) tham ô tài sản. Cùng hầu tòa với bị cáo Trần Hải Sơn và Trần Văn Quang (nguyên tổng giám đốc và phó phòng Kế hoạch thị trường Công ty TNHH Sửa chữa tàu biển Vinalines) còn có Trần Bá Hùng (nguyên phó trưởng bộ phận chế tạo vỏ Nhà máy sửa chữa tàu biển Hyundai Vinashin) và Phạm Bá Giáp (giám đốc Công ty TNHH Nguyên Ân, Nha Trang).
Lần này, Dương Chí Dũng ra tòa với vai trò người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Trên “ăn” lúc mua, dưới “ăn” lúc sửa
Theo hồ sơ, ụ nổi 83M có tuổi đời 42 năm của Nga được Vinalines mua về. Do ụ nổi hư hỏng, Vinalines đưa về Nhà máy tàu biển Hyundai Vinashin ở tỉnh Khánh Hòa để sửa chữa. (Vụ mua ụ nổi “của nợ” này, Dương Chí Dũng và các thuộc cấp đã “ẵm” gần 359 tỉ đồng từ tiền “lại quả” của đối tác nước ngoài và đã bị tòa kết án, trong đó Dũng bị tử hình, Trần Hải Sơn bị 22 năm tù).
Từ trái qua: Các bị cáo Sơn, Quang, Hùng và Giáp tại tòa. Ảnh: HOÀNG VĂN
Công ty TNHH Sửa chữa tàu biển Vinalines là đơn vị thành viên của Vinalines, được Vinalines ủy quyền ký, thanh toán các hợp đồng sửa chữa ụ nổi 83M thuộc dự án Nhà máy sửa chữa tàu biển phía Nam. Lợi dụng điều này, các bị cáo đã thông đồng, kê khống giá sửa chữa thông qua việc ký kết hai hợp đồng phần sắt và kẽm chống ăn mòn trị giá trên 7,2 tỉ đồng (hợp đồng 01) và sửa chữa van, ống, phần chống ăn mòn ụ nổi 83M trị giá gần 1,5 tỉ đồng (hợp đồng 02). Thông qua việc ký kết, thực hiện hai hợp đồng này Sơn, Quang, Hùng đã bàn bạc, thỏa thuận gửi giá và nâng khống khối lượng vật tư thi công. Sau đó, các bị cáo mượn tư cách pháp nhân của công ty Giáp ký và thanh quyết toán hai hợp đồng để tham ô hơn 3,6 tỉ đồng.
Qua phi vụ này, bị cáo Sơn đã chiếm đoạt 2,2 tỉ đồng. Sơn khai đã chi 300 triệu đồng để làm quà cho Dương Chí Dũng nhưng ông này chỉ thừa nhận 150 triệu đồng. Ngoài ra, bị cáo Quang chiếm đoạt 857 triệu đồng, Hùng hơn 395 triệu đồng, Giáp hơn 178 triệu đồng.
Chỉ ký không thôi cũng có tiền
Tại tòa, sau khi công bố cáo trạng, bị cáo Giáp được tòa thẩm vấn trước, các bị cáo còn lại được cách ly. Giáp khai vì Hùng là cháu của mình nên tin tưởng Hùng, khi nghe Hùng nhờ giúp đỡ cho mượn pháp nhân của công ty thì giúp chứ không biết gì. “Hùng đưa hợp đồng, giấy nghiệm thu, quyết toán nói ký cho cháu thì ký vào thôi chứ không đọc” - Giáp nói. Tòa hỏi Giáp khi mượn pháp nhân Hùng có hứa hẹn gì không. Lúc đầu Giáp quanh co nhưng sau nói có chia phần trăm. Trả lời luật sư, Giáp nói không biết Sơn và Quang là ai mà chỉ biết Hùng; số tiền hơn 178 triệu đồng nhận từ Hùng, Giáp không biết đó là tiền tham ô mà tưởng Hùng là thầu nhận được công trình rồi trả “tiền pháp nhân” cho mình.
Đến lượt mình, bị cáo Hùng thừa nhận cáo trạng truy tố đúng. Nhưng theo Hùng, lúc đầu bị cáo không nghĩ là sẽ nâng khống khối lượng lên để ăn chênh lệch. “Bị cáo Quang yêu cầu và đưa ra giá như vậy, bị cáo thấy lỗ nên có nói: “Anh xem lại như thế nào, ép em như vậy không được”. Anh Quang bảo: “Giá cuối cùng rồi” nên sau đó mới thỏa thuận nâng khống khối lượng lên” - Hùng khai.
Theo bị cáo Hùng thì Quang chủ mưu toàn bộ công việc. Tòa hỏi ai là người quyết định việc đó. Hùng trả lời: “Bị cáo làm việc với anh Quang, anh Quang nói xin phép lãnh đạo, biết lãnh đạo là bị cáo Sơn và có gặp bị cáo Sơn một lần ở nhà máy và lần đó anh Quang đã giới thiệu đây là giám đốc”. Tòa tiếp: “Bị cáo gặp bị cáo Sơn có đặt vấn đề sửa chữa không?”. Hùng: “Bị cáo không đặt vấn đề mà Quang giới thiệu bị cáo với ông Sơn và nói đây là Hùng xin nhận sửa chữa vấn đề phát sinh, ông Sơn có đồng ý rồi bàn giao cho Quang”. Cũng theo Hùng, do bị Quang đưa vào “thế đã rồi”, nếu không đồng ý và không làm thì không lấy lại được tiền. “Khi nhận được 2,6 tỉ đồng, bị cáo đã chuyển cho Quang 2,2 tỉ đồng còn lại bị cáo chỉ được hưởng lợi hơn 395 triệu đồng”.
“Do Sơn bàn bạc, bị cáo không biết gì hết” (!?)
Trả lời tòa, Quang khai mọi việc do Sơn bàn bạc với Hùng chứ mình không biết gì hết, trước khi ụ nổi chưa kéo về đã có dự kiến sửa chữa khoảng 4 triệu USD. “Bị cáo giới thiệu Hùng gặp Sơn trao đổi, hai người làm việc với nhau ở nhà hàng Dốc Lết, bị cáo hoàn toàn không biết. Sau khi làm việc với Hùng xong, hai ngày sau Sơn mới trao đổi với bị cáo. Chính Sơn đã nói đơn giá cho Hùng từ 36.500 đến 37.000 đồng/kg sắt và Hùng phải trích lại phần trăm là 12.000 đồng/kg” - Quang khai.
Tòa hỏi cáo trạng truy tố việc bị cáo thông đồng lập hồ sơ khống để rút hơn 30,9 tấn sắt có đúng không. Quang bảo đúng và việc làm này có báo cáo cho Sơn và Sơn ra quyết định, mọi việc Sơn đều biết và Sơn cũng thường xuyên ra kiểm tra công việc cùng anh em kỹ thuật. Tòa hỏi tại sao Hùng khai chỉ có 10.000 đồng/kg sắt và cộng 10% giá trị đơn hàng. Quang bảo “anh Sơn yêu cầu 12.000 đồng/kg sắt phải tính đủ”. Sau đó, vì phần trăm cao quá nên Hùng đề nghị “các anh hỗ trợ cho em một số khối lượng”. Tòa hỏi hỗ trợ như thế nào, Quang khai: “Hùng trả 10% trong 30,9 tấn sắt đó và bị cáo đồng ý nhưng vấn đề này bị cáo không báo lại cho Sơn”…
Theo Quang, toàn bộ số tiền 2,2 tỉ đồng mà Hùng chuyển cho mình, Quang đã chuyển hết cho Sơn.
Hôm nay (12-11), tòa tiếp tục phần xét hỏi.
HOÀNG VĂN
