. Việc ùn tắc tại các trung tâm đăng kiểm đang khiến người dân, doanh nghiệp lo lắng. Mỗi ngày hàng trăm tài xế, người dân, doanh nghiệp vẫn phải chờ đợi nhiều giờ để chờ tới lượt đăng kiểm.
. Ngày 22-3, Bộ GTVT đã có Thông tư 02/2023 sửa đổi bổ sung một số điều của Thông tư 16/2021 của Bộ theo hướng miễn kiểm định đối với ô tô mới và kéo dài chu kỳ kiểm định của nhiều loại xe.
. Bộ GTVT cũng chỉ đạo các cơ quan đơn vị tập trung, khẩn trương sửa đổi Nghị định 139/2018 về Kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới.
. Hôm nay 24-3, báo Pháp Luật TP.HCM tổ chức toạ đàm "Giải pháp dài hạn để gỡ vướng trong đăng kiểm".
Tọa đàm có sự tham gia của ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam; Ông Bùi Hòa An, Phó Giám đốc Sở GTVT TP.HCM; Ông Bùi Văn Quản, Chủ tịch Hiệp hội vận tải hàng hoá TP.HCM; Ông Lê Trung Tính, Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô hành khách TP.HCM, cùng một số doanh nghiệp, đơn vị vận tải.
Toạ đàm được chia làm ba nội dung chính, gồm: Thực trạng, hệ luỵ và giải pháp.
Phát biểu khai mạc chương trình, ông Nguyễn Thái Bình, Phó Tổng Biên tập Báo Pháp Luật TP.HCM cho biết: Như quý vị và các bạn đã biết, thời gian qua, lĩnh vực đăng kiểm có thể nói là trong cơn khủng hoảng khi nguồn cung về kiểm định chỉ đáp ứng được trên dưới 50% so với nhu của người dân và các doanh nghiệp vận tải. Dự đoán việc tắc nghẽn trong đăng kiểm sẽ còn tiếp diễn nếu không có các giải pháp cả về trước mắt lẫn lâu dài.
Phó tổng Biên tập Báo Pháp Luật TP.HCM Nguyễn Thái Bình phát biểu khai mạc chương trình |
Chúng ta cũng vui mừng rằng thời gian qua, ngành đăng kiểm và các cơ quan chức năng liên quan đã có nhiều biện pháp và đề xuất để giải tỏa ùn tắc cho đăng kiểm như: Tăng cường kiểm định viên của lực lượng CSGT và quân đội để hỗ trợ; Kiến nghị cho phép các phương tiện quá hạn đăng kiểm trong vòng 15 ngày được phép di chuyển đến các đơn vị kiểm định; Cho các đăng kiểm viên đã nghỉ hưu được làm việc lại.
Mới đây nhất là việc Bộ GTVT đã ban hành Thông tư 02/2023 có hiệu lực từ 0h ngày 22-3 sửa đổi bổ sung một số điều của Thông tư 16/2021 (về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ) theo hướng miễn kiểm định đối với xe ô tô mới và kéo dài chu kỳ kiểm định của nhiều loại xe.
Nhằm củng cố, kiện toàn và đổi mới hoạt động của lĩnh vực đăng kiểm, Bộ GTVT cũng đang chỉ đạo các cơ quan đơn vị tập trung, khẩn trương đề xuất sửa đổi Nghị định số 139 ngày 8/10/2018 của Chính phủ quy định về Kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới, với nhiều nội dung quan trọng.
Tuy nhiên để có những giải pháp mang tính ổn và định lâu dài hơn rất cần có cái nhìn từ thực tiễn, cần sự đóng góp, phân tích, góp ý của những chuyên gia, những người làm chính sách và sự phản biện các cơ quan truyền thông. Buổi toạ đàm ngày hôm nay sẽ là diễn đàn để chúng ta nhìn từ thực trạng và góp ý những giải pháp trước mắt, lâu dài một cách cụ thể, thiết thực cho ngành đăng kiểm.
Sau tọa đàm Báo Pháp Luật TP.HCM sẽ tổng hợp các ý kiến, kiến nghị, góp ý của các vị đại biểu, chuyên gia, đại diện doanh nghiệp để làm một báo cáo gửi tới các cơ quan có thẩm quyền để khuyến nghị về mặt chính sách liên quan đến lĩnh vực đăng kiểm để ngày càng phát triển tốt hơn.
"Chúng tôi xin được gửi lời cảm ơn đến đại diện cơ quan quản lý; chuyên gia, lãnh đạo các hiệp hội và đại diện các doanh nghiệp vận tải đã nhận lời tham gia đóng góp, xây dựng ý kiến trong buổi toạ đàm hôm nay. Xin gởi lời cảm ơn các đơn vị đồng hành, cảm ơn qúy báo đài Trung ương và TP.HCM đã đồng hành phản ánh thông tin; xin gửi lời cảm ơn tới các quý độc giả đã luôn ủng hộ đội ngũ những người làm Báo Pháp Luật TP.HCM trong thời gian gian qua" - ông Nguyễn Thái Bình nói.
BTV Thu Hà đặt câ hỏi đối với ông Bùi Văn Quản, Chủ tịch hiệp hội Hàng hoá TP.HCM: Thưa ông, theo thống kê của Cục Đăng kiểm, ước tính từ tháng 3 đến hết 2023 cả nước có tổng cộng hơn 3 triệu xe cơ giới đến hạn đăng kiểm. Chỉ tính riêng tại Hà Nội trong tháng 3 có tới hơn 68 ngàn xe, TP.HCM là hơn 44 ngàn xe đến hạn đăng kiểm, nhưng năng lực đáp ứng chưa được 50%. Ông đánh giá gì về tỉ lệ này, thưa ông?
Ông Bùi Văn Quản: Vừa qua tình trạng có biến động về vấn đề đăng kiểm xe, thực trạng nhu cầu đăng kiểm thiếu người khiến cho các doanh nghiệp gặp khó khăn. Cụ thể, thực trạng đang xảy ra tất cả các xe đang đi xét tốn kém chi phí nhiều, theo ước tính 1 xe đi chi phí sửa chữa mất từ 12 triệu đồng đến 20 triệu đồng, cái này không đáng nói mà mất thời gian đăng kiểm.
Xe nào cũng đem vô sửa thì sẽ lợi cho xe nhưng mất thời gian để đi đăng kiểm. Thiệt hại thời gian đi mất khoảng 5 ngày, xe dừng hoạt động mất chi phí 5 triệu đồng. Gây thiệt hại thời gian và kinh tế cho lái xe, thức thâu đêm sắm tài và dời xe đi.
Do đó chúng tôi mong muốn của DN vận tải, nên có app chung, sử dụng công nghệ thông tin để đặt lịch để không mất thời gian và chi phí đi lại. Ứng dụng chung cho cả nước sẽ giúp cho tài xế lựa chọn tỉnh này nếu đang trên dường đi, hay TTĐK nào không quá tải sẽ ghé vào.
Tiêu chí nội dung của đăng kiểm rất chi li phức tạp. Nếu đáp ứng được theo cục Đăng kiểm thì xe cũ thành xe mới. Nếu thời gian cấp thiết sẽ gây khó khăn cho người dân. Đề nghị Cục Đăng kiểm nên xem xét lại để giảm bớt thủ tục và áp lực cho các TTĐK.
Hiện nay công an hay quân đội hỗ trợ chỉ một thời gian nhất định, chứ không thể kéo dài. Do đó, cái nào ảnh hướng đến an toàn giao thông thì có thể nên giữu còn cái nào ảnh hưởng đến thời gian đăng kiểm thì nên bỏ. Ví dụ như lốp vỏ xe, trong trạm đăng kiểm cũng nên có các bộ phận sửa chữa.
Về phía ý kiến các doanh nghiệp, BTV Thu Hà đặt câu hỏi với ông Ngô Quang Trường, Đại diện Công ty Cổ phần Giao nhận và Thương mại Quang Châu, TP.HCM: Thưa ông, số lượng phương tiện của DN đến kỳ kiểm định vừa qua có lớn không và những những khó khăn của tái xế trong việc đi kiểm định xe có là trở ngại lớn trong hoạt động bình thường của công ty?
Ông Ngô Quang Trường: Hai năm nay doanh nghiệp vận tải của chúng tôi gặp nhiều khó khăn do biến động của đăng kiểm. Điều này đã ảnh hưởng lớn đến doanh thu của doanh nghiệp và tài xế. Bởi vì thời gian đăng kiểm, kỹ thuật đăng kiểm nay chậm hơn, hụt lại lâu hơn. Doanh nghiệp phải đậu lại hơn 30% vì chưa được đăng kiểm.
Ông Ngô Quang Trưởng, Đại diện Công ty Cổ phần Giao nhận và Thương mại Quang Châu |
08:47
BTV Thu Hà đặt câu hỏi với ông Lê Trung Tính, Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô khách TP.HCM: Thưa ông các DN thuộc hiệp hội thời gian qua có gặp nhiều khó khăn trong việc đăng kiểm phương tiện? Để hình dung bằng một câu chuyện cụ thể thì ông ấn tượng nhất với câu chuyện nào?
Ông Lê Trung Tính: Với sự khủng hoảng của đăng kiểm Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng đã diễn ra từ tết tới nay, song thực sự ngành đăng kiểm đã có nhiều nỗ lực ấn tượng. Hiệp hội cũng đã đề nghị những giải pháp mà luật pháp chưa có. Thậm chí, tôi thường bị cơ quan cấp trên nói rằng hiệp hội đã kiến nghị những điều luật pháp chưa cho phép.
Ông Lê Trung Tính, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô hành khách TP.HCM |
Cuộc sống bao giờ cũng đi trước pháp luật, vì vậy cần có sự điều chỉnh, lắng nghe ý kiến của người dân và doanh nghiệp, hiệp hội. Cách đây hai tháng, hiệp hội đã đề xuất không đăng kiểm xe mới; đề xuất gia hạn thời gian đăng kiểm…
Đúng pháp luật không cho phép những điều đó nhưng khi chúng ta xây một con đường, cây cầu đều có hệ số an toàn nhất định và hiện chúng ta đều sử dụng hơn hệ số an toàn đó. Chính vì vậy, đến nay Bộ GTVT đã kiến nghị Chính phủ giản thời gian đăng kiểm, không đăng kiểm xe mới và đã phục vụ rất tốt cho các trung tâm đăng kiểm hiện nay.
Trước khi khủng hoảng chúng ta chỉ đáp ứng được 50%. Vì vậy, việc cần làm là sớm có giải pháp, huy động thêm đăng kiểm viên từ công an, quân đội và cả đăng kiểm viên đã về hưu để hoạt động lại. Đó là những giải pháp trước mắt, có hiệu quả. Tuy nhiên, về lâu dài ngành đăng kiểm cần tập huấn đăng kiểm viên cấp bách, nhanh chóng.
Bộ GTVT không cần bổ nhiệm mà có thể hợp đồng với các chuyên gia, kỹ sư và công nhân là đăng kiểm viên để làm cho nhanh. Trường hợp đào tạo dài hạn 3 đến 5 năm là rất lâu. Vì vậy, Bộ GTVT và Chính phủ cần tính toán đến việc đào tạo đăng kiểm viên dài hạn.
BTV Thu Hà: Thưa bà Kiều Ngọc Phương đến từ Công ty Cổ phần Thương mại Cơ khí Tân Thanh. Bà có thể mô tả về những khó khăn của doanh nghiệp đang gặp phải liên quan đến đăng kiểm?
Bà Kiều Ngọc Phương: Công ty Tân Thanh chuyên sản xuất xe sơ mi rơ - mooc và phục hồi cải tạo cho các loại xe này. Tuy nhiên, thời gian qua nhu cầu thực tế hàng hoá chở container rất nhiều nhưng nay chuyển ra các loại khác đặc thù hơn. Nhu cầu thực tế không đủ nhân lực về cải tạo, về duyệt hồ sơ cải tạo. Các TTĐK đang hoạt động đã quá tải, việc soát xe cho các loại xe này lại càng không đủ nhân lực để đáp ứng.
Bà Kiều Ngọc Phương (giữa), Đại diện Công ty Cổ phần Thương mại Cơ khí Tân Thanh |
Do đó, công ty góp ý hiện nay đến từ công ty chúng tôi đó là về lâu dài chúng tôi kiến nghị với Cục Đăng kiểm, các cơ sở của Tân Thanh đã có kỹ thuật đã có các lớp học, đội ngũ này có thể tham gia hỗ trợ cho đội ngũ về nhân sự hiện nay.
BTV Thu Hà: Xin được nghe ý kiến từ bà Đào Thị Tuyết, Đại diện Công ty vận tải du lịch và dịch vụ Châu Hà. Tắc nghẽn đăng kiểm có thể gây tắc nghẽn chuỗi cung ứng hàng hóa, nguyên vật liệu cần cho sản xuất và hoạt động vận tải hành khách. Với thực tế DN của mình, bà đánh giá thế nào về những tác động từ việc tắc nghẽn đăng kiểm hiện nay?
Bà Đào Thị Tuyết: Doanh nghiệp gặp khó khăn khi chuyển đổi từ đăng ký màu xanh sang màu vàng. Trường hợp doanh nghiệp đi đổi sẽ mất ít nhất 15 ngày, trường hợp không đổi thì sẽ không được đăng kiểm. Chúng tôi cũng có thể đổi sang màu vàng nhưng chính bến xe không chấp nhận biên nhận đó, còn doanh nghiệp phải chờ 15 ngày là rất khó khăn. Mặt khác, xe truyền thống cũng sắp hết hạn, vì vậy chúng tôi mong muốn cơ quan quản lý nhà hỗ trợ cho các tuyến vận tải cố định.
BTV Thu Hà: Cùng câu hỏi trên chúng tôi xin được nghe ý kiến từ bà Nguyễn Thị Ngọc Trang, Giám đốc HTX Vận tải Thương mại Dịch vụ Du lịch Sen Việt?
Bà Nguyễn Thị Ngọc Trang: Đơn vị tôi chuyên về vận tải hành khách du lịch và đưa đón học sinh. Khó khăn trong đăng kiểm thời gian qua là một số xe đó là cửa cơ, nhưng quá trình vận hành nên chúng tôi chế tạo qua cửa điện tử để mở cưa đưa đón học sinh. Trên đường đi chỉ có bảo mẫu và học sinh nên tài xế không thể lên xuống. Do đó, tài xế đã chế xe qua cửa tự động. Chúng tôi đi đăng kiểm tận ngày hết hạn, sắp hàng lấy số ba ngày, đến khi vào đăng kiểm thì bị loại do cửa không đúng ban đầu. Bắt buộc chúng tôi phải sửa chữa và làm lại, lại xếp hàng từ đầu, ảnh hưởng đến việc đưa đón khách du lịch và học sinh, xe không đủ số lượng để thực hiện.
Bà Nguyễn Thị Ngọc Trang (giữa), Giám đốc HTX Vận tải Thương mại Dịch vụ Du lịch Sen Việt |
Thực tế việc này không đến nỗi ảnh hưởng đến việc an toàn hay lưu thông trên đường, mong rằng cơ quan quản lý tạo điều kiện thuận lợi cho ngành du lịch và xe khách. Chưa kể đến xe phải đăng kiểm mới xin được phù hiệu chạy, nếu không xin được thì không thể lưu thông. Làm cho một xe có thể mất thời gian đên 1 tháng. Ảnh hưởng đến doanh thu và thời gian xe để cung cấp. Do đó, chúng tôi mong Cục Đăng kiểm đưa ra những biện pháp hỗ trợ cho ngành xe khách và du lịch.
BTV Thu Hà: Ở góc độ quản lý nhà nước chúng tôi muốn nghe chia sẻ của ông Bùi Hoà An, Phó Giám đốc sở GTVT TP.HCM. Thưa ông, ông có thể phân tích rõ về những khó khăn trong quản lý nhà nước thời gian qua và Sở GTVT đã thực hiện những phương án gì để khắc phục?
Ông Bùi Hoà An: Về góc độ quản lý nhà nước, từ tháng 10 – 2022, chúng ta đã gặp biến động rất lớn trong ngành đăng kiểm. Từ đó, ảnh hưởng lớn tới các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp. Có thời điểm, tại TP.HCM chỉ còn 8/19 trung tâm, hiện còn 11/19 với 13 chuyền, với công suất hơn 1.400 lượt/ngày.
Ông Bùi Hoà An, Phó Giám đốc Sở GTVT TP.HCM |
Theo thống kê trung bình, giai đoạn tháng 3 sẽ có 50.000 xe đến hạn đăng kiểm, tháng 4 là 85.000 xe và công suất sẽ là không đủ; chưa kể tới lượng đăng kiểm chưa đạt và chưa được đăng kiểm. Thời gian qua chỉ giải quyết tình thế, làm theo giờ, thứ 7 và chủ nhật. Tôi thực sự lo cho sức khỏe anh em không đủ đáp ứng, chưa kể tới áp lực tinh thần lại rất lớn.
Việc phân luồng, phân tuyến các xe cũng được Sở triển khai cho 3 trung tâm, sau này chỉ dùng app của Cục đăng kiểm, song vẫn thực sự quá tải. Ngoài ra, xe vãng lai tới vẫn phải triển khai đăng kiểm vì xe quay ra và vào cũng gặp nhiều khó khăn.
Việc phối hợp với các địa phương, PC08 để giữ trật tự phía ngoài, đánh giá lại quy trình của mình đã được Sở GTVT làm thời gian qua. Sở cũng đã khuyến cáo chủ phương tiện chú ý bảo dưỡng xe, kiểm tra xe định kỳ và đăng ký qua app để có thời gian tốt nhất. App của Cục Đăng kiểm đã liên thông toàn quốc, các đơn vị cần tính toán để lựa chọn trung tâm cho phù hợp.
Cám ơn ông Bùi Hòa An, tiếp theo chúng tôi xin nhận được chia sẻ từ ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng cục Đăng kiểm Việt Nam. Xin được kết nối với Nguyễn Tô An, từ đầu cầu Hà Nội: Thưa ông, có thể nói thời gian qua ngành đăng kiểm đã trải qua cơn khủng hoảng. Hiện nay với nhiều nỗ lực ngành đăng kiểm đang từng bước giải tỏa tình trạng tắc nghẽn, tuy nhiên chắc hẳn sẽ gặp không ít khó khăn?
Ông Nguyễn Tô An: Thứ nhất tôi đính chính lại, hiện tại lĩnh vực đăng kiểm chưa thể nói là vượt qua được giai đoạn khủng hoảng và khó khăn. Tình trạng vẫn nghiêm trọng, nguyên nhân chủ yếu là do đến ngày hôm nay tổng số lượng TTĐK đang hoạt động trên địa bàn TP.HCM là 11 trung tâm. Bộ GTVT và Cục Đăng kiểm cũng đang cố gắng khôi phục lại một số TTĐK, nhằm khẩn trương giải toả ách tắc, nhưng nghiêm trọng hơn là thiếu hụt nhân sự. Đấy là những điểm nghẽn cơ bản, nếu có đủ số lượng TTĐK như trước thì không xảy ra như bây giờ.
Các ý kiến của các hiệp hội và doanh nghiệp trong toạ đàm chúng tôi cũng thấy xác đáng, do đó các ý kiến cũng đã Chính phủ và Bộ GTVT cũng đã có những tiếp thu để kịp thời và ban hành Thông tư 02/2023 về việc miễn kiểm định xe mới và giãn chu kỳ kiểm định cho một loạt xe.
Ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng cục Đăng kiểm Việt Nam phát biểu ý kiến từ đầu cầu Hà Nội |
Khi ban hành ra không thể giải quyết ngay vấn đề ách tắc mà chỉ giải quyết một phần nào đó. Xe mới không phải đưa xe đến kiểm định nữa nhưng số lượng không quá nhiều. Chủ yếu là những xe đến kỳ kiểm định áp dụng chu kỳ kiểm định mới thì cũng giãn ra dần dần. Thông tư mới áp dụng là nhằm kéo dài vấn đề đăng kiểm sau này.
Phía Bộ GTVT và Cục Đăng kiểm đã rất quyết liệt và cảm ơn sự nhiệt tình của các cơ quan báo chí trong tuyên truyền. Chúng tôi rất muốn toạ đàm hôm nay, các DN, tổ chức cá nhân khi quan tâm theo dõi tình trạng hiện nay nên đưa ra lời khuyên cho người đi đăng kiểm đó là đảm bảo tình trạng chất lượng xe và trong quá trình sử dụng. Trước khi đưa đi đăng kiểm nên phát hiện nhưng hư hỏng về an toàn thì nên bảo dưỡng, sửa chữa. Việc này nó cũng tác động nhiều đối với vấn đề đăng kiểm khi thời gian vừa qua nhiều xe không đạt.
Khi xe đến kiểm định trải qua 1 loạt dây chuyền mà sau cùng nhận được thông báo hàng loạt lỗi không đạt, nào là bánh xe, vòng quay, lỗi về phanh… Những lỗi mà ảnh hưởng đến an toàn, mà chất lượng xe thì chúng tôi không thể cấp giấy chứng nhận cho các loại xe này. Phương tiện không đảm bảo, mất thời gian lại mất nhiều chi phí làm tăng thêm mức độ trầm trọng.
BTV Thu Hà: Thưa ông Nguyễn Tô An: Vẫn theo thống kê của Cục Đăng kiểm hiện số lượng đăng kiểm viên đang bị thiếu hụt trên toàn hệ thống là khoảng 500 người, trong khi lực lượng tăng cường từ đơn vị công an và quân đội mới được khoảng 80 người. Như vậy việc thiếu hụt nhân sự vẫn còn là bài toán nan giải, ở góc nhìn chuyên gia ông đánh giá thế nào về việc thiếu hụt này?
Ông Nguyễn Tô An: Thực sự bài toán thiếu đăng kiểm viên là nan giải, bởi hiện nay tình trạng ùn tắc chủ yếu xảy ra ở TP.HCM, Hà Nội và một số tỉnh thành, một số nơi không xảy ra ùn tắc. Vì đa phần Cục Đăng kiểm chỉ quản lý hơn 10 trung tâm đăng kiểm, số khác là do các Sở GTVT và khối doanh nghiệp theo mô hình xã hội hóa quản lý.
Ông Nguyễn Tô An phát biểu tại toạ đảm |
Vì vậy, trong thời gian thiếu hụt đăng kiểm viên, Cục Đăng kiểm chỉ có thể điều động trong Cục Đăng kiểm để hỗ trợ, hoặc từ các trung tâm đăng kiểm do Sở GTVT quản lý để hỗ trợ các nơi đang bị ùn tắc. Việc hỗ trợ thời gian qua cũng chỉ là giải pháp tình thế trước mắt, chưa phải giải pháp lâu dài. Vì vậy, giải pháp lâu dài là bổ sung, sửa đổi Nghị định 139/2018 theo như chỉ đạo của Chính phủ. Chúng tôi sẽ sửa đổi nhiều thứ để đáp ứng năng lực của đội ngũ kiểm định viên để không thể xảy ra tình trạng tương tự sau này.
Sau khi tháo gỡ xong, mọi việc sẽ trở lại bình thường. Đối với vấn đề nhân lực chúng tôi đã tổ chức đánh giá các đăng kiểm viên bậc cao và bình thường. Sắp tới, Cục Đăng kiểm sẽ đào tạo, tập huấn đăng kiểm viên mới.
Đặc biệt, mới đây Bộ Nội vụ cũng đã có hướng dẫn để ký hợp đồng với đăng kiểm viên, đăng kiểm viên nghỉ hưu để có thể quay trở lại làm việc. Đó là cơ sở để mở lại các trung tâm đăng kiểm đang bị đóng cửa và từ từ năng dần công suất thì mới có thể giải tỏa được việc ùn ứ hiện nay.
BTV Thu Hà: Tiếp theo chúng ta cũng sẽ cùng các chuyên gia, đại diện cơ quan quản lý thảo luận về các giải pháp, gỡ vướng ở trước mắt và lâu giải. Từ đó, giúp người dân và doanh nghiệp ổn định cuộc sống và sản xuất, phát triển kinh tế.
Thưa ông Bùi Văn Quản thời gian qua, Bộ GTVT đã nỗ lực giải quyết những khó khăn cho hoạt động đăng kiểm từ đề xuất của Cục đăng kiểm. Mới nhất là Bộ ban hành Thông tư số 02/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 16/2021 (quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ), có hiệu lực từ ngày 0 giờ ngày 22-3. Ông nhận định gì về những điểm mới trong thông tư sửa đổi của Bộ GTVT?
Ông Bùi Văn Quản, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hàng hoá TP.HCM |
Ông Bùi Văn Quản: Những điểm mới trong thông tư 02/2023 đã khắc phục được những bất cập của quy định cũ ở thông tư số 16/2021, là tín hiệu tích cực và phần nào giảm bớt áp lực cho lĩnh vực đăng kiểm hiện nay, điều chỉnh một số nội dung nhằm giảm thiểu thủ tục, chi phí và thời gian cho người dân và doanh nghiệp. Một số điểm mới đáng chú ý như:
Quy định miễn kiểm định lần đầu đối với xe cơ giới chưa qua sử dụng, chủ xe không cần đưa xe đến trung tâm đăng kiểm như trước mà chỉ cần mang các loại giấy tờ theo quy định để làm hồ sơ kiểm định, giảm tải được phần nào tình trạng ùn tắc đăng kiểm hiện nay, tiết kiệm thời gian, chi phí và nhân lực.
Điều chỉnh chu kỳ kiểm định một số loại xe cơ giới theo chiều hướng giãn chu kỳ đăng kiểm, mà vẫn đảm bảo phương tiện còn đáp ứng về an toàn kỹ thuật, giảm thiểu được tình trạng quá tải đăng kiểm khi chưa thật sự cần thiết, phù hợp với điều kiện thực tiễn, tạo thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp.
BTV Thu Hà: Thưa ông Lê Trung Tính nói về các giải pháp ngắn hạn thời gian qua nhiều đề xuất khác cũng được đưa ra như: Cho các đăng kiểm viên đã nghỉ hưu được làm việc lại; Đề xuất tuyển đăng kiểm viên bằng hợp đồng lao động thay vì bổ nhiệm. Ông đánh giá thế nào về các đề xuất này, có cần áp dụng ngay trong điều kiện kiện nay?
Ông Lê Trung Tính: Việc cho đăng kiểm viên nghỉ hưu quay lại làm việc là biện pháp tích cực, còn biện pháp giải hạn là Bộ GTVT ban hành Thông tư 02 đã mở rộng ra nhiều điểm mới như giãn đăng kiểm và không đăng kiểm xe mới. Tôi rất hoan nghênh tinh thần trên.
Quang cảnh buổi toạ đàm "Giải pháp dài hạn để gỡ vướng trong đăng kiểm" |
Tuy nhiên, chúng tôi mong muốn tăng lên 3-7 năm (hiện Thái Lan là 7 năm), tôi chưa thấy nước nào đăng kiểm mới chỉ 2 năm. Mặt khác, giãn đăng kiểm cũng cần phải giãn ra hơn, đường sá cũng đã đẹp và tốt hơn rồi.
Cục Đăng kiểm và Bộ GTVT cần xem xét tem đăng kiểm trong trường hợp mất, lại phải mất thời gian xét xe lại, gây mất thời gian. Vì vậy, Bộ GTVT cần cấp lại phó bản, tránh tình trạng đăng kiểm lại, gây ùn ứ. Trường hợp mất bằng lái xe mà thi lại cũng rất mất thời gian.
Số sườn, số máy ở đằng trước xe, trường hợp sau xe không làm được thực sự là khó khăn với chủ xe vì họ không được quyền can thiệp. Bộ GTVT cần làm việc với Bộ Công an tránh tình trạng “đuổi xe” về, vì hai bên làm việc không đồng bộ với nhau.
Mặt khác, các cơ quan quản lý cần ưu tiên đối với những xe không đạt yêu cầu, nếu xếp hàng như xe mới thì mất thời gian và không công bằng. Trường hợp xe bị “đuổi về” cần có quầy riêng, hàng riêng để khỏi bị xếp hàng như lần đầu.
BTV Thu Hà: Xin được quay trở lại với ông Bùi Hoà An, thưa ông sau khi Thông tư số 02/2023 có hiệu lực và được tăng cường lực lượng đăng kiểm viên của lực lượng công an và quân đội, tình hình đăng kiểm tại TP.HCM đã được cải thiện như thế nào, theo ông đây có phải là giải pháp bền vững hay chưa và nếu chưa thì ông có đề xuất gì về giải pháp dài hạn cho ngành đăng kiểm?
Ông Bùi Hoà An phát biểu tại toạ đàm. Ảnh: NGUYỆT NHI |
Ông Bùi Hoà An: Thông tư 02 là một điểm tích cực của Bộ GTVT và Cục Đăng kiểm góp phần giải quyết sự ùn ừ, nhưng nó chỉ góp phần cho sáu tháng sau. Theo thống kê, công suất kiểm định tại TP.HCM một ngày được 570 xe, một chuyền/60 xe. Riêng đối với các loại xe mới thì số lượng thông kê 130 xe mới đăng ký 1 ngày nên số lượng này không quá ảnh hưởng nhiều. Quy định của Thông tư 02 không hồi tố nên các xe vẫn đi xét.
Hiện nay lực lượng công an, quân đội đã hỗ trợ, biện pháp này đang có hiệu quả và thiết thực ở thời điểm này. Nhưng xin nói rõ là lực lượng này chỉ hỗ trợ cho các TTĐK, trong đó các đăng kiểm viên hiện cũng đã làm việc hết sức lực. Chia sẻ bớt sức lực cho anh em, lực lượng quan đội đã vào năm trung tâm của TP.
Qua tuần tới có thêm nữa, sẽ khôi phục lại hoạt động 5 Trung tâm nữa, nhưng 5 Trung tâm này cũng chỉ hoạt động một chuyền. Không đủ nhân lực đăng kiểm viên để đáp ứng.
Như các hiệp hội đã nói giải quyết vấn đề cho xe đi đăng kiểm nhiều lần, với áp lực hiện nay không thể giải quyết được nếu xe quay đi quay lại đăng kiểm nhiều lần. Theo thông tin, có ngày đã có 30-50% xe đăng kiểm không đạt ảnh hưởng rất nhiều đến người dân và các trạm đăng kiểm. Do đó, tôi rất mong cơ quan báo chí và truyền thông khuyến cáo người dân các vấn đề bảo dưỡng, sửa chữa trước khi kiểm định.
Về lâu dài, việc sửa đổi, bổ sung Nghị định 139 sẽ tác động đến quyền lợi của các đăng kiểm viên. Được biết Cục Đăng kiểm và Bộ GTVT trình Chính phủ Ngị định 139, tôi mong muốn rằng nên quyền lợi của người đăng kiểm viên sẽ được thay đổi.
Ví dụ hiện nay 1 chuyền/60 xe, phí mỗi xe không thay đổi, không tăng lên. Như 3 trạm S của sở hạch toán độc lập 100%, lương của kiểm định viên không lên được. 10 triệu/tháng thì khó sinh sống tại TP lớn dẫn đến sự không công bằng giữa các trung tâm.
Chúng tôi cũng đã có kiến nghị thu nhập của đăng kiểm viên để có thu thập cao hơn và điều kiện sống tốt hơn, mở ra thêm các dịch vụ để đảm bảo đời sống của họ.
BTV Thu Hà: Thưa ông Bùi Văn Quản, nhiều người đề cập tới giải pháp mang tính lâu dài khác là áp dụng triệt để công nghệ thông tin vào hoạt động đăng kiểm và cho phép các cơ sở bảo dưỡng, sửa chữa ô tô cấp 3S, 4S chính hãng được đăng kiểm (giống mô hình đăng kiểm tại nhà như các nước Anh, Pháp, Đức, Áo).… Ông đánh giá tính hiệu quả của đề xuất này thế nào?
Ông Bùi Văn Quản: Việc cho phép mở thêm 3S, 4S và một số đơn vị được tổ chức đăng kiểm là kiến nghị tốt, song cần tổ chức quản lý để tránh tạo ra “tác dụng phụ” bởi hiện chúng ta chưa thể lường trước được. Hiện khó khăn của ngành đăng kiểm chỉ là giải pháp tạm thời, còn Thông tư 02 mới ra cũng đã phần nào giảm tải cho lượng đăng kiểm hiện nay.
Cơ quan đăng kiểm, đăng kiểm viên không có thu nhập, thậm chí các trung tâm đăng kiểm trước đây còn ế, vắng. Theo đó, nếu tiếp tục mở ra thì các trung tâm đăng kiểm sẽ khó thu hồi vốn, thu nhập cho đăng kiểm viên sẽ thấp.
Trường hợp mở thêm trung tâm đăng kiểm mới, các đơn vị sẽ cạnh tranh với nhau để giải quyết thu hồi vốn. Từ đó, sẽ tạo môi trường không lành mạnh, thậm chí có thể họ không chú ý vào chất lượng… Vì vậy, đề xuất của ông Lê Trung Tính (Chủ tịch Hiệp Hội vận tải ô tô hành khách TP.HCM -PV) cần tính toán để đảm bảo việc quản lý, tạo môi trường lành mạnh, tránh gây tác dụng phụ.
Các cơ quan quản lý, hoạch định chính sách cần nghiên cứu để đơn vị vận hành và doanh nghiệp cần cân đối, song hành với nhau. Ngoài ra, việc trung tâm đăng kiểm của 3s và 4s nếu ra đời sẽ làm rất tốt. Bởi lẽ khi họ bảo hành sẽ an toàn tuyệt đối, thậm chí còn thay mới, đảm bảo theo đúng bảo hành.
Phản hồi về thông tin số khung bị sai vị trí, gây khó khăn cho doanh nghiệp, cũng như sử dụng những kỹ thuật viên từ các trung tâm bảo dưỡng hiện nay, ông Nguyễn Tô An cho biết:
Số khung không ảnh hưởng đến chất lượng phương tiện, nhưng ảnh hưởng tới việc quản lý. Đối với các mặt hàng nhập khẩu, các vị trí đóng không đúng với vị trí nhận dạng thì trung tâm đăng kiểm có thể nghi ngờ. Trường hợp số khung sai vị trí cần đóng lại, bởi lẽ có nhiều trường hợp cố tình vi phạm, gian lận.
Một số doanh nghiệp, chuyên gia kiến nghị khung bị sai vị trí, gây khó khăn cho doanh nghiệp, cần có phương án xử lý thuận tiện hơn. Ảnh VIẾT LONG |
Vì vậy, cần có sự quản lý chặt chẽ và thông cảm. Trường hợp, các doanh nghiệp có nhiều thắc mắc, đề nghị gửi văn bản đến Cục Đăng kiểm để cùng tháo gỡ. Chúng tôi sẵn sàng bảo vệ những cái đúng và giải quyết ngày. Đối với công tác chỉ đạo, chúng tôi cố gắng chỉ đạo, phục vụ tốt nhất cho người dân và doanh nghiệp.
Vừa rồi, Chính phủ và Bộ GTVT đề nghị sửa đổi bổ sung bất cập về Nghị định 139 để giải tỏa, quản lý tốt nhất. Trường hợp sử dụng các trung tâm bảo hành, bảo dưỡng (3S, 4S) để đưa vào kiểm định, chúng tôi cũng sẽ lưu ý và bổ sung vào Nghị định 139 để tận dụng cơ sở vật chất, tận dụng máy móc và hỗ trợ cho ngành đăng kiểm.
Điểm mấu chốt hiện nay là “cung chưa đáp ứng cầu”. Theo đó, nhân lực là quan trọng nhất. Đăng kiểm viên tốt nghiệp Đại học chuyên ngành kỹ thuật, có kinh nghiệm 12 tháng và cần thông qua thi tuyển đánh giá là có thể thực hiện đăng kiểm ngay. Còn đăng kiểm viên đứng chuyền, ký thông tin thì cần có kinh nghiệm 36 tháng.
Sắp tới, chúng tôi sẽ kiến nghị sửa đổi trong Nghị định 139 đối với các kỹ sư có kinh nghiêm trong cơ sở bảo hành, bảo dưỡng sẽ rút ngắn lại hơn nữa, ví dụ chỉ 3 tháng thôi.
BTV Thu Hà: Thưa ông Nguyễn Tô An, hiện nay Bộ GTVT đang khẩn trương rà soát để đề xuất sửa đổi Nghị định 139/2018 (quy định về Kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới), với nhiều nội dung quan trọng. Chẳng hạn như cho phép các trung đăng kiểm của lực lượng công an, quân đội và các cơ sở bảo hành, bảo dưỡng chính hãng của các nhà sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu ô tô đáp ứng quy định về cơ sở bảo hành, bảo dưỡng được phép hoạt động kiểm định xe ô tô; Nâng cao ứng dụng công nghệ thông tin trong cung cấp dịch vụ đăng kiểm...
Ông có thể đánh giá rõ hơn về vấn đề này và đây có phải là những giải pháp dài hạn, căn cơ để tháo gỡ các điểm nghẽn về đăng kiểm không thưa ông?
Ông Nguyễn Tô An: Việc sử dụng lực lượng chức năng như công an, quân đội là giải pháp tạm thời, cấp bách và đây chưa phải là giải pháp dài hạn. Điểm nghẽn ở đây là các đăng kiểm viên đang thiếu, chứ hệ thống các TTĐK có nhiều nhưng phải có con người và nhân lực mới sử dụng cac dây chuyền có sẵn, các trạm mới hoạt động được. Nếu sử dụng các đại lý 3S, 4S vào kiểm định xe cũng sẽ đưa nội dung trong Nghị định 139 sửa đổi để đưa ra quy chuẩn.
Trước đó, Nghị định 139 chỉ công nhận khi một trạm đăng kiểm hoạt động cần số lượng kiểm định, dây chuyền, nhân lực, vị trí… Nếu như quy định đòi hỏi theo Nghị Định 139, áp dụng cho điều kiện kinh doanh thì các cơ sở bảo dưỡng, sửa chữa ô tô này sẽ phải thay đổi, sửa chữa lại mới được đánh giá.
Theo ông Nguyễn Tô AN, Cục Đăng kiểm đang gấp rút triển khai ứng dụng, như đăng ký kiểm định trực tuyến đồng bộ, người dân thực hiện nộp phí hay mua phí cũng như trực tuyến. Ảnh VIẾT LONG |
Bản chất là sử dụng tận dụng nguồn lực, khôi phục lại các dây chuyền để không và vấn đề nhân sự. Sửa đổi Nghị 139, không nhằm giải quyết điểm nghẽn trong đăng kiểm. Ngay trong tuần tới TP.HCM có tối thiếu 2-3 TTĐK mở lại nhưng cũng chỉ 1 dây chuyền, có TT sẽ mở được 2 dây chuyền. Hiện nay các TTĐK tại TP.HCM có cơ sở vật chất có 3-4 dây chuyền, nhưng cũng chỉ hoạt động được một dây chuyền.
Xin nhắc lại lần nữa là để tránh được sự hiểu nhầm câu chuyện ban hành các văn bản đưa ra chỉ để giải quyết những bất cập hướng tới đăng kiểm văn minh hiện đại.
Cục đang gấp rút triển khai ứng dụng, như đăng ký kiểm định trực tuyến đồng bộ, người dân thực hiện nộp phí hay mua phí cũng trực tuyến… Sau này nữa giảm thiểu nguồn lực, vừa giãn chu kỳ để giảm tần suất, nhân lực cũng sẽ giảm dần không cần nhiều để đáp ứng như hiện tại. Đồng thời, cục cũng nghiên cứu áp dụng hạn chế con người tham gia vao dây chuyền đăng kiểm.
Ngành đăng kiểm cũng tiến tới mực tiêu, sự hài lòng người dân và DN, từ đó đạt được mục tiêu và các văn bản được sửa chữa, bổ sung dần nhằm đảm bảo công tác đăng kiểm được phát triển và ổn định lâu dài.
Phát biểu kết thúc toạ đàm, Phó Tổng Biên tập Báo Pháp Luật TP.HCM, ông Nguyễn Thái Bình, thông tin: Trong buổi Tọa đàm, báo Pháp Luật TP.HCM đã ghi nhận hơn 20 ý kiến rất quan trọng của doanh nghiệp, cơ quan quản lý, Hiệp hội vận tải. Đơn cử như ủng hộ mở thêm 3S, 4S; tuyển dụng đăng kiểm viên có kinh nghiệm, sử dụng đăng kiểm viên đã nghỉ hưu.
Ông Nguyễn Thái Bình, Phó Tổng Biên tập Báo Pháp Luật TP.HCM cảm ơn và tặng hoa cho các đại biểu tham dự tọa đàm. |
Báo Pháp Luật TP.HCM đánh giá rất cao về tinh thần tiếp thu ý kiến từ Cục đăng kiểm với doanh nghiệp; cử người về các trung tâm đăng kiểm để giảm ùn ứ; Sửa đổi bổ sung Nghị định 139…
Về phía quản lý nhà nước ở địa phương, chúng tôi xin cảm ơn những chia sẻ của ông Bùi Hòa An khi đã chia sẻ những tâm tư với doanh nghiệp, những khó khăn của đăng kiểm viên, Trung tâm đăng kiểm.
Sau buổi Tọa đàm này, Báo Pháp Luật TP.HCM sẽ báo cáo cơ quan thẩm quyền để kiến nghị về mặt chính sách để công tác đăng kiểm hoàn thiện hơn, phục vụ người dân tốt hơn.
Thay mặt báo Pháp Luật TP.HCM, chúng tôi xin gửi lời cảm ơn tới Cục Đăng kiểm Việt Nam, Sở GTVT TP.HCM, các hiệp hội vận tải, doanh nghiệp, cơ quan báo chí đã tham gia Tọa đàm.