Nhạc sư Nguyễn Vĩnh Bảo (Henry Nguyễn Vĩnh Bảo) sinh tại làng Mỹ Trà, tổng Phong Thạnh, quận Cao Lãnh, Sa Đéc (nay là xã Mỹ Trà, TP Cao Lãnh, Đồng Tháp).

Từ lúc 5 tuổi ông đã biết chơi đàn kìm, cò và đến 10 tuổi đã biết chơi rất nhiều loại nhạc cụ dân tộc.

Từ năm 1955 cho đến năm 1964, ông dạy môn đàn tranh và cũng là trưởng ban nhạc cổ miền Nam tại Trường quốc gia âm nhạc và kịch nghệ Sài Gòn. Ông cũng đã đi diễn thuyết giới thiệu và trình tấu âm nhạc dân tộc Việt Nam ở nhiều nơi trên thế giới, như năm 1972 ông cùng giáo sư Trần Văn Khê diễn tấu ghi âm đĩa Nhạc tài tử Nam bộ cho hãng Ocora và UNESCO tại Paris (Pháp) năm 1972. Từ năm 1970-1972 ông là giáo sư thỉnh giảng về đàn tranh tại Đại học Illinois (Mỹ).

Cố GS.TS Trần Văn Khê gọi ông là “đệ nhất danh cầm” khi ông sử dụng ở trình độ cao tất cả nhạc cụ chính của đờn ca tài tử, nhất là đàn tranh và đàn kìm. Ông đã đưa ra một lối ký âm mới phù hợp cho âm nhạc truyền thống Việt Nam. Ông còn là người cải tiến đàn tranh từ 16 dây thành 17, 19, 21, thậm chí 25 dây.

Ông là nhạc sư hiếm hoi của Việt Nam, trong số sáu nhạc sư có tầm ảnh hưởng trên thế giới, được vinh danh tại hội thảo Dân tộc Nhạc học thế giới ở Honolulu (Mỹ) năm 2006.

Ông từng được vinh danh ở nhiều giải thưởng: Giải thưởng Đào Tấn (2005), Giải thưởng Phan Châu Trinh (2015)... Năm 2008 ông từng được Chính phủ Pháp tặng huy chương nghệ thuật và văn học bậc Officier. Năm 2014, Thủ tướng Chính phủ cũng tặng ông bằng khen cho công tác bảo tồn, phát huy nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ, góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.

Vào đầu năm 2018, sau khi nghe bà Vũ Kim Anh (nguyên Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM) kể về nhạc sư Vĩnh Bảo, một người con Đồng Tháp, ông Lê Minh Hoan, Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Đồng Tháp khi đó, đã tự tìm thông tin về nhạc sư.

Tháng 3-2018, ông Hoan cùng một số lãnh đạo tỉnh đã đến nhà của ông ở TP.HCM để mời nhạc sư một chuyến về thăm ở Cao Lãnh. Trong chuyến về thăm, nhạc sư Vĩnh Bảo đã có suy nghĩ quay trở về quê sống. Khi biết ý định của nhạc sư, lãnh đạo tỉnh đã mời nhạc sư trở về ở hẳn tại Cao Lãnh. Nhạc sư cũng tặng toàn bộ tư liệu hơn 80 năm của đời mình để làm nhà trưng bày tại tỉnh này. 

“Tỉnh cho biết tỉnh không lấy ngân sách nhà nước để cấp nhà cho ông mà kêu gọi mạnh thường quân. Từ đó gia đình đồng ý và đóng góp tiền cùng các mạnh thường quân để mua căn nhà tại Cao Lãnh cho ông như hiện nay. Từ ngày về đây, ông đã có ba buổi nói chuyện về âm nhạc dân tộc ở Nhà trưng bày nhạc sư Nguyễn Vĩnh Bảo và ở ĐH Đồng Tháp”, bà Thu Anh, con gái nhạc sư Vĩnh Bảo, kể.