Riêng đối với ông Nguyễn Công Trưởng (người chạy xe máy kia), VKSND cho rằng ông này không có lỗi nên không xử lý.
Sau đó, TAND thị xã Long Khánh trả hồ sơ điều tra bổ sung, yêu cầu xử lý hình sự ông Trưởng. VKSND giữ nguyên quan điểm truy tố nên tháng 2-2014, tòa xử sơ thẩm (lần đầu), nhận định ông Trưởng điều khiển xe máy không giữ khoảng cách với xe đi liền trước, đi không đúng phần đường dành cho xe máy (phần đường dành cho ô tô). Đây chính là nguyên nhân trực tiếp gây thiệt hại tính mạng của nạn nhân nhưng VKSND không xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông Trưởng là bỏ lọt tội phạm. Dù vậy do giới hạn xét xử, tòa vẫn phải phạt Quân 18 tháng tù.
Một đoạn đường qua tỉnh Đồng Nai. Ảnh minh họa
Tháng 6-2014, TAND tỉnh Đồng Nai xử phúc thẩm (lần đầu) cho rằng nhận định của tòa sơ thẩm về việc bỏ lọt tội phạm là có cơ sở nên đã hủy án sơ thẩm để điều tra, xét xử lại. Sau khi điều tra lại, VKSND thị xã Long Khánh vẫn chỉ truy tố một mình Quân. TAND thị xã Long Khánh lại trả hồ sơ điều tra bổ sung nhưng VKSND vẫn bảo lưu quan điểm. Cuối cùng, tòa đành xử sơ thẩm (lần hai), phạt Quân 18 tháng tù. Mới đây, TAND tỉnh Đồng Nai đã tạm hoãn phiên phúc thẩm (lần hai) để xem xét thêm…
Theo tôi, về phía tòa sơ thẩm, không nên vin vào “giới hạn xét xử” để “chịu thua”. Về pháp luật, khi xét xử nếu thấy có dấu hiệu của tội phạm mới và người phạm tội mới thì tòa có quyền khởi tố vụ án. Về cấp phúc thẩm, tại phiên xử phúc thẩm (lần đầu), đại diện VKSND tỉnh Đồng Nai cũng đề nghị HĐXX hủy toàn bộ bản án sơ thẩm để xem xét lại trách nhiệm hình sự đối với ông Trưởng. Như vậy, cùng với việc hủy án sơ thẩm, TAND tỉnh Đồng Nai phải trao đổi với công an tỉnh, VKSND tỉnh có ý kiến chính thức hoặc rút hồ sơ vụ án lên tỉnh để truy tố khi mà CQĐT, VKSND cấp dưới bỏ lọt tội phạm.
Một nguyên tắc hiến định cũng là nguyên tắc tố tụng hình sự là “không làm oan người vô tội nhưng cũng không được bỏ lọt tội phạm”. Vụ án tuy không lớn nhưng lòng tin của người dân và xã hội vào các cơ quan tố tụng là rất lớn. Thiết nghĩ ba ngành tố tụng của tỉnh Đồng Nai cần ngồi với nhau để giải quyết vụ việc cho đến nơi đến chốn. Bộ Công an và VKSND Tối cao cũng cần yêu cầu địa phương báo cáo và chỉ đạo rốt ráo khi dư luận, báo chí đã lên tiếng.
ĐINH VĂN QUẾ, nguyên Chánh tòa Hình sự TAND Tối cao