Trước đó, ông Lâm và Trần Văn Hùng Công (cựu công chức hải quan) bị khởi tố, truy tố đưa ra xét xử về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ trong vụ án hải quan tiếp tay doanh nghiệp buôn lậu.
Liên quan đến vụ án, Trần Minh Luận (46 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh), Nguyễn Thị Ngọc Hà (41 tuổi, ngụ quận Tân Bình), Nguyễn Văn Khiêm (53 tuổi, ngụ quận 10) bị truy tố về tội buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, đưa hối lộ.
Nguyễn Cường Thành Tín (31 tuổi, ngụ quận Gò Vấp) bị truy tố về tội vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Cựu công chức hải quan Nguyễn Hoàng Sơn bị truy tố về tội nhận hối lộ.
Đại diện VKS làm việc về quyết định đình chỉ đối với ông Lâm. Ảnh: HY
Theo cáo buộc, từ tháng 3-2013 Luận thuê người thành lập hàng loạt pháp nhân Công ty Bảo Trí, Nam Hà Sơn, ABC, DCL, Cao Dương, Khải Lợi. Nhưng thực chất, mọi hoạt động của các công ty đều do Luận chỉ đạo, điều hành.
Vì mục đích lợi nhuận, Luận, Hà, Khiêm đã sử dụng pháp nhân các Công ty Bảo Trí và Nam Hà Sơn để buôn lậu hàng hóa là thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm, phụ gia và hóa chất tẩy rửa từ nước ngoài về Việt Nam tiêu thụ. Trị giá hàng hóa phạm pháp là là 9,5 tỉ đồng.
Luận, Hà, Khiêm và Tín cũng sử dụng các pháp nhân Công ty ABC, DCL, Cao Dương, Khải Lợi để vận chuyển trái phép 18 container hàng điện tử, hàng điện lạnh đã qua sử dụng từ nước ngoài về Việt Nam cho các chủ hàng là đối tượng buôn lậu ngoài xã hội.
Ông Lâm vui mừng đọc từng câu chữ quyết định.
Từ đó, CQĐT cho rằng Luận, Hà và Khiêm chịu trách nhiệm đối với 12 container trị giá hàng hóa vi phạm là 6,9 tỉ đồng. Tín chịu trách nhiệm đối với 10 container trị giá hàng hóa vi phạm là 5,1 tỉ đồng...
Vào các ngày 6-5 và 4-6-2014, Luận chỉ đạo Hà, Khiêm đưa cho Sơn là công chức hải quan Chi cục Hải quan cảng Cát Lái 180 triệu đồng. Trong đó, có 90 triệu đồng đưa vào ngày 4-6-2014 để Sơn tạo điều kiện thông quan hai lô hàng của Công ty Bảo Trí. Sơn đã nhận tiền của Khiêm, sau đó trao đổi với Hùng, công chức Chi cục Hải quan cảng Cát Lái, đồng ý để Sơn xác nhận thông quan trái quy định của pháp luật cho hai lô hàng này.
Hùng đã làm trái công vụ, đồng ý để Sơn xác nhận thông quan hai lô hàng cho Luận, Hà và Khiêm hợp thức hóa hành vi buôn lậu trị giá giá 862 triệu đồng, thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước trong lĩnh vực hải quan, thị trường kinh doanh hàng hóa, là điều kiện để Công ty Bảo Trí lợi dụng nhập khẩu trái phép hàng hóa.
Cạnh đó, theo cáo trạng ngày 4-6 đến 26-6-2014, vì động cơ cá nhân Hoàng Lâm đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn là giám đốc trung tâm 3, làm trái quy định của pháp luật. Cụ thể là trong việc ký, cấp giấy xác nhận đạt yêu cầu nhập khẩu và không ra kết luận, thông báo lô hàng của Công ty Bảo Trí không đủ điều kiện nhập khẩu để cơ quan hải quan xử lý.
Hành vi này gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước trong lĩnh vực hải quan, kiểm tra an toàn thực phẩm, là điều kiện để Công ty Bảo Trí lợi dụng nhập khẩu trái phép hàng hóa trị giá hơn 3 tỉ đồng.
Phiên xử sơ thẩm sau đó hoãn trả hồ sơ cho VKS điều tra bổ sung. Vì có những mâu thuẫn giữa lời khai tại tòa và tại CQĐT...
Sau nhiều lần trả hồ sơ, VKS Tối cao đã quyết định đình chỉ điều tra đối với ông Lâm.
Lý do ông Lâm bị khởi tố do có hành vi ký, cấp giấy xác nhận đạt yêu cầu nhập khẩu, trái quy định của pháp luật, gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước trong công tác đảm bảo an toàn thực phẩm. Đến thời điểm truy tố, do có sự thay đổi chính sách, pháp luật liên quan đến công tác kiểm tra Nhà nước về an toàn thực phẩm, nên hành vi của Hoàng Lâm không còn nguy hiểm cho xã hội. Mặt khác, hành vi vi phạm của bị can có mức độ, động cơ phạm tội không vụ lợi, hậu quả phạm tội, bị can có nhân thân tốt. Từ đó, miễn truy cứu trách hình sự đối với ông Lâm.
Tại buổi làm việc hôm nay, đại diện VKS Tối cao, ông Nguyễn Văn Thuận cho biết quá trình tố tụng kéo dài đã hơn hai năm. Trong quá trình điều tra luật sư bảo vệ cho ông Lâm có đơn yêu cầu đình chỉ bị can do chuyển biến tình hình. Sau khi cơ quan tố tụng làm việc với Bộ Y tế… thì xác định ông Lâm đã phạm tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ nhưng áp dụng luật mới nên VKS Tối cao quyết định đình chỉ điều tra, miễn truy cứu trách nhiệm hình sự đối với ông Lâm.
Sau khi nhận quyết định đình chỉ ông Lâm cám ơn lãnh đạo VKS Tối cao đã ghi nhận đơn kiến nghị của ông.
“Tôi rất vui mừng, sau quá trình đấu tranh thì mình cũng đã được đình chỉ điều tra. Tính đến nay thì tôi bị khởi tố đã hơn hai năm, trong đó bị tạm giam 155 ngày. Suốt thời gian qua tôi liên tục kêu oan thì nay đã được đình chỉ điều tra. Nay tôi cũng đã đến tuổi nghỉ hưu nên mong VKS Tối cao sớm có thông báo gửi tới nơi tôi làm việc và địa phương nơi tôi sinh sống để giải quyết các vấn đề liên quan” - ông Lâm chia sẻ.