Như PLO đã thông tin, dự kiến ngày mai (6-5), TAND Tối cao sẽ mở phiên giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải bị kết án về hai tội giết người và cướp tài sản, xảy ra tại Bưu điện Cầu Voi, tỉnh Long An.
Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình sẽ làm chủ tọa phiên họp của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao. Ngoài ra TAND Tối cao còn mời luật sư Trần Hồng Phong, Đoàn Luật sư TP.HCM, tham gia bào chữa cho Hồ Duy Hải tại phiên giám đốc thẩm.
Sáu khả năng có thể xảy ra
Trước đó cuối năm viện trưởng VKSND Tối cao đã kháng nghị, đề nghị TAND Tối cao hủy bản án sơ thẩm năm 2008 của TAND tỉnh Long An và bản án phúc thẩm năm 2009 của Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM đã kết án Hải tử hình.
Hồ Duy Hải tại phiên tòa trước đây. Ảnh: TƯ LIỆU
Vấn đề nhiều người quan tâm là theo quy định của pháp luật, phiên giám đốc thẩm của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao sẽ có quyền quyết định các vấn đề gì và những khả năng pháp lý nào sẽ xảy ra với Hồ Duy Hải?
Theo Điều 387 BLTTHS 2015 quy định về phạm vi giám đốc thẩm, thì Hội đồng giám đốc thẩm phải xem xét toàn bộ vụ án mà không chỉ hạn chế trong nội dung của kháng nghị.
Về thẩm quyền của Hội đồng giám đốc thẩm Điều 388 BLTTHS 2015 quy định sáu khả năng có thể xảy ra. Cụ thể, hội đồng có quyền không chấp nhận kháng nghị và giữ nguyên bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị; hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật và giữ nguyên bản án, quyết định đúng pháp luật của tòa sơ thẩm hoặc tòa phúc thẩm bị hủy, sửa không đúng pháp luật.
Ngoài ra hội đồng còn có các quyền: Hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật để điều tra lại hoặc xét xử lại; hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật và đình chỉ vụ án; sửa bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật và đình chỉ xét xử giám đốc thẩm.
Có thể xem xét lại quyết định giám đốc thẩm
Theo Điều 404 BLTTHS 2015, nếu có căn cứ xác định quyết định của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao có vi phạm pháp luật nghiêm trọng hoặc phát hiện tình tiết quan trọng mới có thể làm thay đổi cơ bản nội dung quyết định mà hội đồng không biết được, nếu Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, viện trưởng VKSND Tối cao kiến nghị, chánh án TAND Tối cao đề nghị thì Hội đồng Thẩm phán TAND Tối phải mở phiên họp, để xem xét lại quyết định đó.
Luật sư Trần Hồng Phong (phải) và gia đình Hồ Duy Hải. Ảnh: VLS
Điều 405 bộ luật này cũng quy định viện trưởng VKSND Tối cao phải tham dự phiên họp này để xem xét kiến nghị của mình, của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội hoặc đề nghị của chánh án TAND Tối cao.
Đại diện Ủy ban Tư pháp của Quốc hội được mời tham dự phiên họp này, để xem xét kiến nghị của Ủy ban Tư pháp. Nếu xét thấy cần thiết, TAND Tối cao có thể mời cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan tham dự phiên họp.
Thời hạn mở phiên họp xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao theo Điều 410 BLTTHS là bốn tháng kể từ ngày nhận được yêu cầu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc kể từ ngày có quyết định của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao nhất trí xem xét lại quyết định của mình.
Luật cũng quy định, sau khi kết thúc phiên họp, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao gửi văn bản thông báo kết quả về việc nhất trí hoặc không nhất trí (nêu rõ lý do) kiến nghị, đề nghị cho Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, viện trưởng VKSND Tối cao.
Nếu không nhất trí kết quả xem xét kiến nghị, đề nghị của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao thì Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, viện trưởng VKSND Tối cao, chánh án TAND Tối cao có quyền báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.
Hoãn thi hành án tử hình sát nút Sáng 14-1-2008, công an phát hiện hai nạn nhân Nguyễn Thị Ánh Hồng và Nguyễn Thị Thu Vân là nhân viên Bưu cục Cầu Voi (Long An) bị giết tại nơi làm việc. Hải bị bắt và bị hai cấp tòa sơ thẩm và phúc thẩm tuyên án tử hình về hai tội giết người và cướp tài sản. Sau đó được sự hỗ trợ của luật sư Trần Hồng Phong, mẹ của tử tù Hồ Duy Hải liên tục kêu oan cho con và trước khi thi hành án 20 giờ đồng hồ, Chủ tịch nước đã chỉ đạo tạm hoãn thi hành án tử hình và yêu cầu nhiều cơ quan vào cuộc xác minh. Tháng 11-2019, VKSND Tối cao có quyết định kháng nghị giám đốc thẩm (thay thế quyết định không kháng nghị của viện trưởng VKSND Tối cao năm 2011), đề nghị TAND Tối cao hủy hai bản án để điều tra lại và chỉ ra nhiều vi phạm của hai bản án. |