Trong suốt cuộc chiến ở Ukraine, Nga luôn nỗ lực tìm cách khắc chế vũ khí phương Tây mà lực lượng nước này thu được trên chiến trường.
Vũ khí phương Tây bị Nga “nắm thóp”
Đạn pháo Excalibur do phương Tây cung cấp cho Kiev đã thể hiện tính hiệu quả khi được đưa vào chiến trường Ukraine vào mùa hè 2022. Excalibur có trang bị hệ thống dẫn đường GPS đã bắn trúng nhiều xe tăng và pháo binh Nga với độ chính xác cao. Tuy nhiên, điều này không kéo dài được lâu, theo tờ The Wall Street Journal.
Trong vòng vài tuần, lực lượng Nga bắt đầu thích nghi khi sử dụng khả năng tác chiến điện tử đáng gờm của mình. Quân Nga đã tìm cách can thiệp vào hệ thống GPS và kíp nổ khiến các quả đạn pháo Excalibur đi chệch hướng, không phát nổ hoặc vừa lệch hướng vừa không nổ.
Các chỉ huy Ukraine cho biết vào giữa năm ngoái, về cơ bản, đạn pháo M982 Excalibur do nhà thầu quốc phòng RTX và BAE Systems phát triển đã trở nên vô dụng và không còn được sử dụng nữa, theo WSJ.
Một số loại vũ khí hiện đại khác của phương Tây cũng gặp phải số phận tương tự. Các quan chức quân sự Ukraine cho biết các biện pháp tác chiến điện tử của Nga đã làm giảm đáng kể độ chính xác của tên lửa dẫn đường bằng GPS của hệ thống pháo phản lực bắn loạt HIMARS. Đây vốn là loại vũ khí được cho là đã giúp Ukraine đảo ngược thế cờ trong cuộc chiến vào mùa hè năm 2022.
Theo các quan chức Ukraine và phương Tây, một hệ thống vũ khí hoàn toàn mới - bom đường kính nhỏ phóng từ mặt đất, do tập đoàn Boeing và Saab của Thụy Điển sản xuất, cũng đã tỏ ra thất bại dù chỉ mới xuất hiện trên chiến trường trong những tháng gần đây, một phần là do chiến tranh điện tử của Nga tác động. Hiện tại, loại bom này không còn được dùng ở Ukraine nữa và đang chờ được điều chỉnh lại.
Một số loại vũ khí chính xác khác của phương Tây được cung cấp gần đây đã được Kiev tiếp tục dùng để tấn công các mục tiêu có giá trị cao của Nga. Chẳng hạn, Ukraine đã dùng tên lửa đạn đạo tầm xa ATACMS do Mỹ sản xuất và tên lửa hành trình Storm Shadow của công ty quốc phòng đa quốc gia ở châu Âu MBDA nhắm vào một số sân bay quân sự trung tâm chỉ huy và cơ sở liên lạc của Nga, bao gồm ở Crimea.
Tuy nhiên, gần đây truyền thông Nga đưa tin lực lượng nước này đã thu giữ và đang nghiên cứu một số vũ khí phương Tây mà Ukraine đã dùng, bao gồm ATACMS và Storm Shadow.
Các quan chức quân sự Ukraine và các chuyên gia quốc phòng phương Tây cho rằng với động thái này, việc Nga học được cách làm giảm hiệu quả của các loại vũ khí này và tăng tỉ lệ đánh chặn chỉ là vấn đề thời gian.
Chuyên gia quân sự Rob Lee, thành viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại (Mỹ), cho rằng Nga đã thích nghi với nhiều tình huống khác nhau xuất hiện trên chiến trường. Theo ông, những loại vũ khí hiện đại sẽ phát huy hiệu quả nhất chỉ trong thời gian ngắn sau khi trình làng và theo thời gian, đối thủ sẽ phát triển các biện pháp đối phó.
Lầu Năm Góc từ chối thảo luận về hiệu quả của các hệ thống vũ khí Mỹ đã gửi Ukraine với lý do an ninh.
Nga không ngừng cải tiến vũ khí
Trong mọi cuộc chiến, việc trình làng một hệ thống vũ khí mới sẽ thúc đẩy đối phương phát triển các biện pháp đối phó để làm giảm tác dụng của nó.
Nga đã nâng cấp và sửa đổi các máy bay không người lái (UAV) Shahed do Iran thiết kế khi lực lượng Ukraine áp dụng những cách mới để phát hiện và bắn hạ chúng.
Nga cũng không ngừng cải tiến tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo để gây khó khăn hơn cho hệ thống phòng không do phương Tây cung cấp cho Ukraine trong việc đánh chặn, người phát ngôn lực lượng Không quân Ukraine Yury Ignat cho biết sau vụ thủ đô Kiev hứng chịu các cuộc tấn công tên lửa khiến 33 người chết hôm 7-7.
Đối với Ukraine, việc lực lượng nước này áp dụng dần dần và hạn chế những hệ thống vũ khí phương Tây đã cho Nga có thời gian tìm cách khắc chế chúng.
Ông Edward Stringer, Thống chế Không quân Anh đã nghỉ hưu, cho rằng trong chiến tranh, hơn nhau là ở tốc độ thích ứng. Ông nói: “Nếu bạn cho thuốc kháng sinh nhỏ giọt hàng tuần thì thực sự, bạn đã huấn luyện mầm bệnh, và chúng tôi đã làm như thế. Chúng tôi không muốn cho đối phương (Nga) có thời gian, nhưng thực tế chúng tôi đã làm vậy”,
Bà Anna Gvozdiar, Thứ trưởng Bộ Công nghiệp chiến lược Ukraine - cơ quan giám sát hoạt động sản xuất quốc phòng của Ukraine, chia sẻ rằng bà rất thất vọng trước việc một số nhà sản xuất quốc phòng phương Tây không thể thích ứng kịp những thay đổi trên chiến trường.
Một số đối tác phương Tây của Ukraine đang chú ý đến điều này. Vào tháng 1, Thụy Điển đã đưa ra 1 sáng kiến của chính phủ nhằm đảm bảo rằng các nhà sản xuất quốc phòng của nước này sẽ phản ứng nhanh hơn trước những bài học kinh nghiệm ở Ukraine.
Bộ trưởng Quốc phòng Thụy Điển Pål Jonson nói rằng một trong những điều thực sự đáng kinh ngạc là khả năng đổi mới của Ukraine và chu kỳ đổi mới của họ đang diễn ra nhanh như thế nào. Theo ông, những điều mà Thụy Điển phải mất 5 năm mới phát triển được đã được thực hiện trong 5 tuần ở Ukraine.
