Ngày 4-11, Quốc hội dành cả ngày để nghe và thảo luận về báo cáo của các cơ quan tư pháp.
Trình bày về báo cáo công tác thi hành án 2019, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long đã điểm qua công tác thi hành án dân sự, theo dõi thi hành án hành chính.
Bộ trưởng Lê Thành Long báo cáo với Quốc hội rằng phạm nhân trong tù được giáo dục pháp luật, xóa mù chữ, tuyên truyền HIV/AIDS, cấp phát thuốc.
Theo đó, các công tác về hoàn thiện thể chế, thi hành án dân sự, theo dõi thi hành án hành chính đều có những bước tiến lớn, thể hiện qua số liệu hàng chục ngàn vụ và hàng chục ngàn tỉ đồng được thi hành.
Bộ trưởng Lê Thành Long cũng điểm qua các tồn tại, hạn chế như vẫn còn tình trạng sai sót, vi phạm trong nghiệp vụ thi hành án dân sự với 25 trường hợp. Chưa có cơ chế cưỡng chế thi hành án đối với các trường hợp không tự nguyện chấp hành án hành chính.
Ngoài ra, kết quả tổ chức thi hành các việc liên quan đến tội phạm tham nhũng, kinh tế còn thấp. Còn một số bất cập giữa quy định của pháp luật với thực tiễn thi hành về cơ chế xử lý việc không có điều kiện thi hành; bất cập về đăng ký, quản lý tài sản, thu nhập; thẩm định giá, bán đấu giá tài sản. Trong khi đó, chế tài xử lý đối với các trường hợp chống đối chưa tương xứng.
Nguyên nhân, theo Bộ trưởng Long là số việc và tiền thụ lý ngày càng nhiều và tiếp tục tăng cao; số việc, tiền tồn đọng nhiều năm, chưa có điều kiện thi hành ngày càng lớn; nhiều vụ án kinh tế - tham nhũng giá trị phải thi hành rất lớn nhưng tài sản bảo đảm giá trị quá thấp. Hoạt động tín dụng tại một số ngân hàng còn thiếu chặt chẽ.
“Trên 90% các bản án, quyết định của tòa án về vụ án hành chính thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước về đất đai, có tính chất phức tạp. Năng lực, kỹ năng làm việc của một số chấp hành viên còn hạn chế; trách nhiệm trong thi hành án hành chính ở một số địa phương chưa cao. Công tác phối hợp có nơi, có lúc chưa thực sự hiệu quả” - Bộ trưởng Long cho hay.
Về công tác thi hành án hình sự, Bộ trưởng Long sau khi nói về công tác hoàn thiện thể chế đã đề cập đến công tác thi hành án phạt tù. Đáng chú ý là các số liệu mà Bộ trưởng Long báo cáo về việc tuyên truyền, giáo dục và cấp phát thuốc cho phạm nhân.
Theo đó, đã tổ chức 2.702 lớp giáo dục pháp luật; 3.358 lớp giáo dục công dân; 262 lớp dạy văn hóa và xóa mù chữ cho 3.599 phạm nhân; 695 lớp tuyên truyền phòng, chống tác hại của ma túy, lây nhiễm HIV/AIDS.
Cạnh đó đã khám, cấp phát thuốc cho 4.595.563 lượt phạm nhân, điều trị cho 16.862 lượt phạm nhân tại bệnh xá và chuyển đến điều trị tại các bệnh viện 3.872 lượt phạm nhân.
“Đã lập hồ sơ đề nghị tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù cho 260 phạm nhân; làm thủ tục đề nghị giảm thời hạn cho 90.380 phạm nhân. Lập hồ sơ đề nghị tha tù trước thời hạn có điều kiện cho 2.174 phạm nhân. Công an các địa phương đã tiếp nhận và tổ chức quản lý, giám sát, giáo dục đối với 4.614 người được tha tù trước thời hạn có điều kiện” - Bộ trưởng Long báo cáo.