Ngày 31-1, quân đội Philippines đã triển khai một máy bay tuần tra do Nhật Bản tặng tới bãi cạn Scarborough đang tranh chấp giữa nước này với Trung Quốc, hãng tin AP dẫn thông tin từ các quan chức Philippines.
Cụ thể, Bộ Tư lệnh Luzon phía Bắc Philippines (NLC) cho biết chiếc máy bay tuần tra do Nhật tặng có tên Beechcraft King Air C90 đã bay quanh bãi cạn Scarborough ở độ cao 240 m. Đây là lần đầu tiên Beechcraft King Air C90 được sử dụng để tiến hành nhiệm vụ loại này kể từ khi được cấp cho Philippines.
NLC cho biết họ đã phát hiện chín tàu của Trung Quốc có mặt tại bãi cạn trên vào thời điểm tuần tra, trong đó có bốn tàu tuần duyên, bốn tàu không rõ cùng một tàu cá. Ngoài ra còn có bốn tàu cá của Philippines.
Hai máy bay tuần tra TC-90 được Nhật tặng cho Philippines hồi tháng 3-2017. Ảnh: RAPPLER
“Các phi công Philippines không ghi nhận thách thức nào từ lực lượng cảnh sát biển Trung Quốc” - NLC trong một tuyên bố cho biết. Từ “thách thức” trong tuyên bố này ngụ ý tới cách thức Trung Quốc thường dùng radio để phát cảnh báo các tàu hay máy bay rời khỏi khi đi vào các khu vực Bắc Kinh có tuyên bố chủ quyền.
Hôm 20-1, trong khuôn khổ “Chiến dịch tự do hàng hải” (FONOPs), hải quân Mỹ đã triển khai tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Hopper đi vào phạm vi 12 hải lý quanh bãi cạn Scarborough do Trung Quốc chiếm đóng. Động thái đã khiến Bắc Kinh giận dữ. Trung Quốc tuyên bố sẽ đưa ra “các biện pháp cần thiết” để bảo vệ “chủ quyền” của nước này sau vụ việc.
Trung Quốc kiểm soát bãi cạn Scarborough từ năm 2012 sau một loạt căng thẳng với các tàu của Philippines. Bãi cạn không có người ở này nằm cách đảo chính Luzon của Philippines khoảng 200 km về phía Tây và cách Trung Quốc khoảng 600 km về phía Đông Nam.
Bộ Tư lệnh Luzon phía Bắc Philippines tuyên bố “sẽ tận dụng mọi phương tiện và nguồn lực sẵn có để bảo vệ chủ quyền quốc gia và khẳng định quyền chủ quyền đối với lãnh thổ của mình”.
Beechcraft King Air C90 là một trong năm máy bay được Nhật tặng cho Philippines để cải thiện năng lực giám sát và bảo vệ lãnh thổ. Hai trong số máy bay này đã được giao cho Philippines hồi tháng 3-2017 và số còn lại sẽ được cấp cho nước này trong năm nay.
Hồi tháng 3-2016, Nhật Bản và Philippines đã ký một thỏa thuận theo đó cho phép Tokyo chuyển giao thiết bị và công nghệ quốc phòng cho Philippines. Theo Philstar, một tàu khu trục của Nhật dự kiến sẽ đến Manila vào ngày 2-2 trong một chuyến thăm thiện chí kéo dài ba ngày.
Hiện Trung Quốc chưa bình luận về hoạt động tuần tra quanh bãi cạn Scarborough của quân đội Philippines.
