Bầu cử lớn nhất thế giới ở Ấn Độ

Ngày 7-4, cuộc bầu cử Hạ viện (Lok Sabha) đã bắt đầu khởi động ở Ấn Độ. Báo chí nước ngoài ghi nhận đây là cuộc bầu cử lớn nhất thế giới với 815 triệu cử tri và 930.000 phòng phiếu. Hạ viện sẽ bầu ra thủ tướng với nhiệm kỳ năm năm.

Các chuyên gia nhận định bầu cử Hạ viện Ấn Độ năm nay mở ra bước ngoặt chính trị lịch sử.

Báo Người quan sát mới (Pháp) phân tích năm yếu tố then chốt:

Kinh tế suy giảm:GDP của Ấn Độ tăng trưởng từ 8% đến gần 10% trong một thập niên, sau đó đến năm 2011-2012 đã giảm còn 6,2% và tiếp tục giảm còn 5% trong năm 2012-2013. Đồng rupee mất giá 15% so với USD. Lạm phát tăng hơn 8%.

Đảng Quốc đại cầm quyền 10 năm nay đã bị quy trách nhiệm cho tình hình kinh tế suy giảm. Sau nhiệm kỳ đầu tập trung cho các chương trình xã hội lớn dành cho người nghèo, sang nhiệm kỳ hai đảng Quốc đại án binh bất động. 355 triệu dân sống dưới mức nghèo khó (số liệu của LHQ năm 2010). Các vụ hiếp dâm xảy ra trong hai năm gần đây trong các khu ổ chuột đã bộc lộ khoảng cách giàu-nghèo.

 
Rahul Gandhi (trái) và Narendra Modi. Ảnh: AP

Vấn nạn tham nhũng: Chính phủ do Thủ tướng Manmohan Singh đứng đầu đã gặp nhiều tai tiếng tham nhũng. Theo Tổ chức Minh bạch quốc tế, 54% số người Ấn Độ được hỏi cho biết đã từng hối lộ trong năm 2013. Theo thăm dò do báo The Economist (Anh) công bố, 92% số người Ấn Độ được hỏi đánh giá tham nhũng là căn bệnh trầm kha trong năm năm qua.

Triều đại cũ cáo chung: Cử tri quan tâm đến giá cả gia tăng và kinh tế suy giảm có thể sẽ chấm dứt 10 năm cầm quyền của đảng Quốc đại bị mang tai tiếng tham nhũng. Đảng Quốc đại vận động cho ứng cử viên Rahul Gandhi, 43 tuổi. Dù vậy, ngoài lý lịch là người kế thừa triều đại Nehru-Gandhi, Rahul Gandhi từ lâu là một khuôn mặt lạ lẫm trong giới chính trị.

Chủ nghĩa dân tộc Ấn giáo trở lại: Trung tâm nghiên cứu Pew của Mỹ công bố thăm dò cho thấy hơn 3/4 số người Ấn Độ được hỏi thích Đảng Nhân dân Ấn Độ (đảng Bharatiya Janata Party) hơn Đảng Quốc đại.

Ứng cử viên của Đảng Nhân dân Ấn Độ là Chủ tịch đảng Narendra Modi 64 tuổi, thủ hiến bang Gujarat từ 13 năm nay. Hai trọng tâm của ông là khôi phục việc làm và đầu tư. Chỉ có một vết nhơ là thái độ của ông trong vụ bạo động đẫm máu ở bang Gujarat năm 2002. Cảnh sát không phản ứng kịp thời nên gần 2.000 nạn nhân Hồi giáo bị tàn sát.

Nền dân chủ đang khủng hoảng?: Nếu cán cân thăm dò nghiêng về Narendra Modi thì nỗi lo ngại về các giá trị dân chủ trong một đất nước với 80% tín đồ Ấn giáo và 13% tín đồ Hồi giáo lại gia tăng. Giới quan sát lo ngại ông Narendra Modi sẽ Ấn giáo hóa đất nước Ấn Độ.

Nhà sử học nổi tiếng Ấn Độ Ramachandra Guha đã viết trên báo The Telegraph: “Có thể vào tháng 5-2014 chúng ta sẽ có một thủ tướng ngạo mạn, bè phái thay cho một thủ tướng yếu đuối và bất lực hiện nay. Tuy nhiên, nền dân chủ Ấn Độ hay nói đúng ra là chính Ấn Độ sẽ vẫn sống sót”.

DẠ THẢO