Ngày 11-1, Thị trưởng đảo Kalayaan (tỉnh Palawan) Eugenio Bito-ono tuyên bố: “Động thái của Trung Quốc làm leo thang căng thẳng, phức tạp thêm tình hình biển Đông, đe dọa hòa bình và ổn định trong khu vực. Quy định mới này chỉ củng cố thêm tuyên bố đường chín đoạn của Bắc Kinh, vi phạm luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước LHQ về Luật Biển, đi ngược lại với tinh thần Tuyên bố Bộ quy tắc ứng xử giữa các bên ở biển Đông”.
Tỉnh Cavite kêu gọi chính phủ phớt lờ quy định mới của Trung Quốc vì tuân thủ yêu cầu của Trung Quốc chẳng khác nào Philippines từ bỏ tuyên bố chủ quyền tại vùng biển tranh chấp. Tỉnh nhận định quy định mới của Trung Quốc đã ngầm thừa nhận Philippines từ bỏ các yêu sách ở biển Đông trong khi điều này không đúng.
Theo trang tin Rappler.com, hai thành phố Marikina và Paranaque tuyên bố nếu thừa nhận quy định mới của Trung Quốc có nghĩa là chấm dứt vụ kiện Trung Quốc mà Philippines đang đeo đuổi, quy định mới cũng đã trái luật pháp quốc tế nên Philippines không việc gì phải bị ràng buộc.
Theo báo The Philstar, nghị sĩ Rufus Rodriguez nói hôm 10-1, trong buổi trò chuyện với ông, Tổng thống Aquino đã nói không cho phép Trung Quốc ngăn chặn ngư dân Philippines đánh bắt tại vùng biển tranh chấp và tổng thống bảo đảm hành động mạnh mẽ chống lại động thái của Trung Quốc.
Nghị sĩ Rufus Rodriguez cho biết ngày 13-1, ông sẽ trình dự thảo nghị quyết phản đối Trung Quốc lên Hạ viện và dự thảo nghị quyết đã được tổng thống ủng hộ. Tổng thống Aquino cũng đã yêu cầu nội các ủng hộ Quốc hội thông qua dự thảo nghị quyết.
Nghị quyết yêu cầu Trung Quốc tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước LHQ về Luật Biển, tôn trọng quyền tự do bay và duy trì hòa bình ở châu Á-Thái Bình Dương, yêu cầu Trung Quốc rút lại lệnh áp đặt đánh bắt đối với ngư dân Philippines, hủy bỏ vùng nhận dạng phòng không và ngừng ngay các vụ xâm nhập bất hợp pháp của tàu thương mại và quân sự ở Philippines.
Đại sứ Philippines tại Trung Quốc Erlinda Basilio đang tiến hành xác minh thông tin về quy định mới của Trung Quốc và Philippines sẽ đưa ra hành động phù hợp sau khi xác minh hoặc ít nhất sau khi thảo luận với phía Trung Quốc.
DUY KHANG
