Ngày 6-8, trao đổi với PLO, ông Nguyễn Văn Nhuận, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao (VH&TT) tỉnh Khánh Hòa, cho biết đơn vị phối hợp với cơ quan, ban ngành liên quan tiến hành khảo sát, đánh giá hiện trạng tại di tích biệt thự Cầu Đá, phường Vĩnh Nguyên, TP Nha Trang.
Theo ông Nhuận, các công việc đang được sở và các đơn vị tiến hành khẩn trương, đảm bảo theo quy định.
“Sau khi khảo sát, đánh giá xong, Sở VH&TT sẽ lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư dự án tu bổ di tích biệt thự Cầu Đá, báo cáo UBND tỉnh trình HĐND tỉnh xem xét, ban hành nghị quyết chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật. Dự kiến, các công việc trên sẽ hoàn tất để tháng 10-2024 trình HĐND tỉnh thông qua”- ông Nhuận thông tin.
Trước đó, UBND tỉnh Khánh Hòa giao VH&TT chủ trì, phối hợp Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính, Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường cùng đơn vị liên quan tham mưu kế hoạch tổng thể về phương án trùng tu, tôn tạo; các giải pháp khả thi về quản lý, khai thác đối với năm căn biệt thự Cầu Đá.
Đồng thời, các đơn vị xác định tiến độ, mốc thời gian cụ thể để hoàn thành các công việc liên quan; đề xuất chủ trương đầu tư dự án trùng tu, tôn tạo năm căn biệt thự Cầu Đá, tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh xem xét.
Song song với hai nhiệm vụ trên, Sở VH&TT cũng được giao trách nhiệm chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính, Công ty CP Đầu tư Khánh Hà, Tổng Công ty Khánh Việt và đơn vị liên quan nghiên cứu, tham mưu UBND tỉnh việc bàn giao các hiện vật, di vật tại năm căn biệt thự Cầu Đá cho Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh quản lý, đảm bảo theo đúng trình tự, thủ tục.
Cùng ngày, lãnh đạo UBND tỉnh Khánh Hòa cho biết việc trùng tu, tôn tạo di tích biệt thự Cầu Đá phải thực hiện theo Luật Di sản. “Tỉnh đã giao cho Sở VH&TT chủ trì, thực hiện. Việc này phải làm khẩn trương vì các căn biệt thự ở di tích này đang xuống cấp nghiêm trọng” - lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa nói với PLO.
Năm biệt thự cổ ở di tích biệt thự Cầu Đá, gồm: Nghinh Phong, Vọng Nguyệt, Bông Giấy, Phượng Vĩ và Cây Bàng, do người Pháp xây dựng cách đây hơn 100 năm.
Tháng 10-1995, UBND tỉnh Khánh Hòa công nhận khu biệt điện Cầu Đá (lầu Bảo Đại) là “Di tích lịch sử văn hóa và Danh lam thắng cảnh”.
Năm 2011, UBND tỉnh Khánh Hòa cho phép Tổng công ty Khánh Việt liên danh, liên kết với Công ty CP Tập đoàn Hà Đô thành lập Công ty CP Đầu tư Khánh Hà thực hiện dự án khu biệt thự cao cấp Bảo Đại.
Năm 2013, dự án được khởi động. Để làm dự án, doanh nghiệp cho đào phá danh lam thắng cảnh biệt điện Cầu Đá, năm căn biệt thự bị bỏ hoang, xuống cấp nghiêm trọng, nhiều cổ vật có giá trị về lịch sử, văn hóa đã biến mất.
Ngày 19-5-2023, UBND tỉnh Khánh Hòa có quyết định thu hồi năm căn biệt thự di tích tại dự án khu nghỉ dưỡng cao cấp Bảo Đại giao cho Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh Khánh Hòa quản lý.
Ngày 30-10-2023, UBND tỉnh này có quyết định giao tài sản năm căn biệt thự di tích trên cho Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh Khánh Hòa quản lý.
Đến ngày 26-6, UBND tỉnh Khánh Hòa có quyết định xếp hạng di tích cấp tỉnh đối với khu biệt thự Cầu Đá. Đồng thời, giao Sở VH&TT, UBND TP Nha Trang, Trung tâm Bảo tồn di tích Khánh Hòa, UBND phường Vĩnh Nguyên quản lý nhà nước đối với di tích biệt thự Cầu Đá theo quy định pháp luật về di sản văn hóa và các quy định liên quan khác.
Theo Sở VH&TT tỉnh Khánh Hòa, có 42 hiện vật tại di tích biệt thự Cầu Đá đang lưu giữ tại các biệt thự chia làm bốn nhóm. Nhóm một có ba di ảnh có niên đại đầu thế kỷ XX; nhóm hai có 10 hiện vật, xác định niên đại nửa đầu thế kỷ XX; nhóm ba có 16 hiện vật, có niên đại nửa cuối thế kỷ XX và nhóm bốn có 13 hiện vật, có niên đại cuối thế kỷ XX.
Ngày 1-4, UBND tỉnh Khánh Hòa có thông báo và Sở VH&TT ban hành công văn ngày 12-4, bàn giao và tiếp nhận các hiện vật, di vật (vật dụng) tại di tích biệt thự Cầu Đá, gồm 10 hiện vật và 32 vật dụng giao cho Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh Khánh Hòa quản lý.
