Ngày 23-5, TAND tỉnh Bắc Giang mở lại phiên tòa sơ thẩm lần hai xét xử Vi Văn Phượng (51 tuổi) về tội giết người. Đáng chú ý, nạn nhân trong vụ án chính là mẹ ruột của bị cáo, bà Nguyễn Thị Vui. Dù kêu oan từ đầu nhưng qua hai cấp tòa, Phượng đều bị tuyên án tử hình. Phải đến khi có kháng nghị của viện trưởng VKSND Tối cao, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao đã xử giám đốc thẩm, hủy toàn bộ hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm vì cho rằng căn cứ kết tội chưa vững chắc.
Tố bị tra tấn, nhục hình
Trong hai phiên sơ thẩm và phúc thẩm lần đầu, Vi Văn Phượng liên tục kêu oan. Bị cáo khai bị điều tra viên (ĐTV) dọa bắt con trai nên đã nhận tội, bị đánh nhiều lần và các lời khai là do ĐTV viết sẵn. Quyết định giám đốc thẩm cũng yêu cầu cơ quan tố tụng tỉnh Bắc Giang cần làm rõ nhiều vấn đề, trong đó có hay không việc đánh đập, bức cung, dùng nhục hình với bị cáo.
Tại tòa, ngay khi đại diện VKS công bố cáo trạng, Phượng phản đối, cho rằng cáo trạng có nhiều điểm sai sót và khẳng định bị oan, không giết người.
Trả lời câu hỏi của HĐXX về việc ban đầu không nhận tội nhưng sau đó lại nhận, Phượng khai bị ĐTV dùng nhục hình, treo người lên, thậm chí là đe dọa sẽ bắt con trai. Vì quá sợ hãi, Phượng đã nhận tội. Bị cáo còn tố đích danh người tra tấn mình là ông Trịnh Nguyên Lượng. Bị cáo Phượng cho rằng nếu con trai bị bắt và hành hạ như mình thì chắc chắn sẽ nhận tội, chính vì vậy bị cáo quyết định nhận thay cho con.
HĐXX tiếp tục đặt câu hỏi tại sao khi có luật sư và kiểm sát viên hỏi cung nhưng bị cáo vẫn thừa nhận tội. Bị cáo khai do quá sợ hãi, lại không phân biệt được đâu là kiểm sát viên, đâu là ĐTV. Bị cáo xác định cứ khai rồi ra tòa kêu oan.
Được triệu tập tới tòa để đối chất, làm rõ vấn đề, ông Trịnh Nguyên Lượng cho rằng lời khai của Phượng không đúng sự thực. Ông Lượng khẳng định đã tuân thủ đúng quy định của BLTTHS, không làm những việc pháp luật cấm. Ông Lượng đề nghị HĐXX làm rõ lời khai của bị cáo để xem xét. “Tất cả công việc được giao đều theo quy định, quy trình trong hoạt động điều tra, không hề làm sai” - ông Lượng nói.
Bị cáo Vi Văn Phượng tại tòa ngày 23-5. Ảnh: TP
Không tin em trai giết mẹ
Tiếp tục làm rõ có hay không việc dùng nhục hình, các luật sư bào chữa cho Vi Văn Phượng đặt rất nhiều câu hỏi với ĐTV Lượng liên quan đến quá trình lấy lời khai đối với bị cáo. Tuy nhiên, vị này đều có chung câu trả lời do thời gian đã lâu, tất cả hoạt động điều tra đã có trong hồ sơ vụ án, được thực hiện đúng theo quy định pháp luật.
Đặc biệt, chủ tọa phiên tòa công bố nội dung một bản cung cho thấy Phượng khai rằng thường xuyên bị bà Vui đòi vàng, lại phải chăm sóc bà Vui rất vất vả, do bực bội nên nảy sinh ý định giết mẹ mình. Đáp lại, bị cáo một mực phủ nhận, cho rằng bản cung trên không đúng sự thực, được ĐTV viết sẵn rồi đưa cho ký.
Trong vụ án này, do bà Vui đã chết, ông Vi Văn Sáng (con trai bà Vui, là anh ruột bị cáo) được triệu tập tới tòa với tư cách người đại diện quyền lợi cho bị hại. Ông Sáng trình bày Phượng sống với mẹ hòa thuận, là người con có trách nhiệm, bản thân Phượng đối xử với hàng xóm rất hòa đồng. Gia đình Phượng không có mâu thuẫn với ai, các thành viên trong nhà cũng không ai mâu thuẫn gì với bà Vui. Ông Sáng khẳng định không bao giờ tin Phượng là người giết mẹ…
Hôm nay, tòa tiếp tục việc xét xử…
Từng bị tuyên tử hình Như Pháp Luật TP.HCM đã phản ánh, bà Vui bị mù lòa, sống chung với vợ chồng Phượng, được cả hai chăm sóc, nuôi dưỡng từ năm 2003. Do hoàn cảnh kinh tế khó khăn, năm 2009 Phượng có vay mượn họ hàng, trong đó có vay bà Vui đôi bông tai vàng 1,5 chỉ để lo cho con trai và vợ đi xuất khẩu lao động. Tuy nhiên, con trai Phượng về nước trước thời hạn nên vợ chồng Phượng chưa thể trả vàng cho mẹ. Bức xúc chuyện bà Vui nhiều lần đòi, thúc giục trả vàng, Phượng nảy sinh ý định giết bà để trút gánh nặng gia đình. Tháng 4-2013 và tháng 8-2013, Phượng lần lượt bị tòa sơ thẩm và phúc thẩm tuyên án tử hình về tội giết người. Tháng 11-2016, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao họp phiên giám đốc thẩm, hủy toàn bộ hai bản án để điều tra, xét xử lại. Quyết định giám đốc thẩm cho rằng hai cấp tòa kết án Phượng dựa trên các căn cứ chưa vững chắc, còn rất nhiều thiếu sót và mâu thuẫn. Về động cơ giết người, bị cáo được hàng xóm, bạn bè đánh giá là sống tình cảm, có hiếu với mẹ. Mặc dù bà Vui bị mù lòa nhiều năm nhưng Phượng vẫn chăm sóc, không ngược đãi mẹ. Đối với số vàng vay, bị cáo đã trả trước khi bà Vui chết mấy ngày… |