Đầu năm mới, con tôi nhận được rất nhiều tiền lì xì, tuy nhiên tôi thường bắt con đưa lại số tiền này vì sợ con làm mất, tiêu xài hoang phí. Xin hỏi hành vi này có vi phạm pháp luật không?
Bạn đọc Tuấn Hưng (Bình Dương)
Luật sư Trần Minh Hùng, Đoàn Luật sư TP.HCM trả lời: Tại Điều 76 Luật Hôn nhân và Gia đình quy định cha mẹ được giữ tiền lì xì của con.
Bên cạnh đó, theo khoản 1 Điều 75 Luật Hôn nhân và Gia đình, tài sản riêng của con gồm tài sản do con được tặng cho riêng… nên tiền lì xì của con trong ngày Tết được coi là tài sản riêng của con.
Việc cha mẹ giữ tiền lì xì của con được hiểu là cha mẹ quản lý tiền lì xì của con nhưng không đem số tiền này vào sử dụng trái mục đích của người cho. Do đó, mặc dù con được quyền có tài sản riêng nhưng để xem xét, cha mẹ có được giữ tiền lì xì của con thì cần căn cứ yếu tố về tuổi và năng lực hành vi dân sự.
Cha mẹ được giữ tiền của con khi con từ đủ 15 tuổi trở lên nhờ cha mẹ quản lý hộ số tiền lì xì được nhận trong ngày Tết. Nếu tiền lì xì của con dưới 15 tuổi, con mất năng lực hành vi dân sự thì cha mẹ được giữ, quản lý. Khi con đủ 15 tuổi hoặc khi con khôi phục lại năng lực hành vi dân sự đầy đủ thì cha mẹ phải giao lại tiền lì xì cho con, trừ trường hợp có thoả thuận khác giữa cha mẹ và con.
Có vài trường hợp cha mẹ không được giữ tiền lì xì của con như con do người khác giám hộ, người lì xì chỉ định người khác giữ tiền lì xì của con.
Như vậy, cha mẹ được quyền giữ tiền lì xì của con khi được con nhờ (con từ đủ 15 tuổi trở lên), khi con chưa đủ 15 tuổi hoặc mất năng lực hành vi dân sự.
Tuy nhiên, nếu không có thoả thuận khác thì khi con đã đủ 15 tuổi hoặc đã khôi phục năng lực hành vi dân sự đầy đủ, cha mẹ phải trao lại tiền lì xì (tài sản riêng của con) cho con.
Nếu cha mẹ cố tình không trao lại cho con và người con tố giác thì cha mẹ có thể bị phạt tiền từ 20 - 30 triệu đồng về hành vi bạo lực kinh tế (theo khoản 1, điều 58, nghị định 144/2021). Mặc dù pháp luật quy định như vậy nhưng thực tế thì việc phạt tiền cha mẹ giữ tiền con ít xảy ra thậm chí chưa xảy ra vì người con hầu như không khiếu nại, làm đơn…. hơn nữa đa số cha mẹ đều đảm bảo số tiền đó vào mục đích quyền lợi của con.
