Ngày 16-5, ông Nguyễn Duy Hưng, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ đã ký văn bản gửi chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận lien quan đến nội dung mà Pháp Luật TP.HCM đã phản ảnh “Tráo máy Nhật bằng máy Trung Quốc phát cho dân nghèo”.
Máy nông cụ phát cho người nghèo hầu hết là vỏ Nhật Bản nhưng ruột Trung Quốc.
Theo đó Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình yêu cầu chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận chỉ đạo cơ quan công an chủ trì, phối hợp với các cơ quan bảo vệ pháp luật báo cáo xin ý kiến Bộ Công an, VKSND Tối cao và Ban Nội chính Trung ương để có giải pháp xử lý các tổ chức, cá nhân có vi phạm theo quy định của pháp luật. Được biết đến nay đây là lần chỉ đạo, nhắc nhở lần thứ năm của Thủ tướng, Phó Thủ tướng Chính phủ về vụ việc này sau khi Pháp Luật TP.HCM có bài phản ảnh vào ngày 9-1-2017.
Theo UBND tỉnh Bình Thuận, sau khi chúng tôi phản ánh việc bà con ở huyện Hàm Thuận Bắc nhận máy nông cụ có dấu hiệu bị tráo đổi từ máy Nhật sang máy Trung Quốc và hàng trôi nổi, tỉnh Bình Thuận đã có công văn chỉ đạo UBND huyện Hàm Thuận Bắc kiểm tra, xác minh thông tin trên.
Hai tháng sau, tỉnh tiếp tục có công văn chỉ đạo UBND các huyện trong tỉnh có sử dụng nguồn kinh phí hỗ trợ theo Quyết định số 755/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ khẩn trương thành lập đoàn thanh tra để kiểm tra việc cấp phát, sử dụng nguồn kinh phí này.
Tiếp đến, trong tháng 3-2017, UBND huyện Hàm Thuận Bắc đã thành lập tổ kiểm tra và huyện có công văn chỉ đạo chuyển toàn bộ hồ sơ cho Cơ quan CSĐT Công an huyện Hàm Thuận Bắc để điều tra, xử lý theo quy định. Sau khi tiếp nhận hồ sơ, trong tháng 9 và 10-2017, công an huyện liên tiếp khởi tố hai vụ án thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng và lừa dối khách hàng. Đầu năm 2018, Công an huyện Hàm Thuận Bắc đã ra quyết định khởi tố bị can đối với ông Huỳnh Thúc Mẫn - chủ tịch và bà Dương Ngọc Thu Huyền - kế toán UBND xã La Dạ. Cả hai bị khởi tố về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Kết quả điều tra ban đầu xác định có 172 máy nông cụ giả nhãn mác của hãng Honda, trong đó có loại máy hãng này đã không còn sản xuất nữa. Ngoài ra có 153 máy nông cụ khác có giá trị thấp và thiếu ba máy so với hợp đồng. Cơ quan điều tra đã xác định thiệt hại hơn 550 triệu đồng, làm ảnh hưởng xấu đến chủ trương của Chính phủ.
Như Pháp Luật TP.HCM đã thông tin, triển khai Quyết định 755/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về hỗ trợ cho những hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo và các hộ nghèo ở các xã/thôn/bản đặc biệt khó khăn, đầu năm 2017 huyện Hàm Thuận Bắc tổ chức trao nông cụ cho nông dân nghèo tại một số xã, trong đó có xã La Dạ. Cụ thể, mỗi hộ được cấp máy cắt cỏ, máy xịt thuốc, máy bơm nước tùy theo nhu cầu, trị giá 5 triệu đồng/hộ.
Ngày 3-1, đại diện UBND xã La Dạ, UBND huyện Hàm Thuận Bắc cùng ông Hồ Minh Thắng, chủ cơ sở nông cơ Minh Thắng (huyện Tánh Linh), đã cấp phát hơn 300 nông cụ cho các hộ nghèo của xã.
Chỉ riêng một thôn của xã La Dạ có 41 hộ được nhận nông cụ sản xuất nhưng hầu như các máy nông cụ này có dấu hiệu bị tráo đổi vì vỏ là của hãng Honda nhưng ruột là của Trung Quốc. Thậm chí có nhiều máy cũ không rõ nơi sản xuất…
Các hộ dân đi dọ giá thì phát hiện các máy nông cụ mà họ nhận với giá 5 triệu đồng thực chất không quá 2 triệu đồng/cái. Nhiều hộ dân nghèo đã yêu cầu cán bộ xã/huyện làm rõ việc đánh tráo và ăn bớt tiền của dân nghèo.
Trước việc phản đối của dân nghèo, để chữa cháy, ông Thắng đã làm giấy cam kết đổi máy lại cho bà con.
Một nguồn tin cho biết sở dĩ vụ việc xử lý chậm là do các cơ quan tố tụng vẫn chưa thống nhất tội danh lừa dối khách hàng mà Công an huyện Hàm Thuận Bắc đã khởi tố vụ án.
Được biết 10 ngày sau khi Pháp Luật TP.HCM phản ảnh, ngày 19-1-2017, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bình Thuận làm rõ vụ việc, báo cáo Thủ tướng. Đến ngày 16-3-2017, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình tiếp tục yêu cầu chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận chỉ đạo làm rõ, nếu có vi phạm phải xử lý nghiêm theo quy định pháp luật và báo cáo kết quả với Thủ tướng.
Đến ngày 16-10-2017, Văn phòng Chính phủ có văn bản truyền đạt ý kiến của Thủ tướng yêu cầu Bình Thuận xử lý vụ việc. Sau đó ngày 28-11-2017, Phó Thủ tướng tiếp tục có văn bản chỉ đạo xử lý vụ việc và ngày 16-5-2018, Văn phòng Chính phủ tiếp tục có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo xử lý vụ việc của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình.