Trong những ngày qua, nhiều hộ trồng sầu riêng ở xã Tiên Long và xã Tân Phú của huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre lo lắng khi công trình cống ngăn mặn Bến Rớ (ở thượng nguồn sông Ba Lai) vừa mới xây xong đi vào vận hành đã bị rò rỉ nước mặn từ ngoài vào bên trong vùng ngọt hóa.
Cống ngăn mặn Bến Rớ là một trong 8 cống thuộc dự án Quản lý nước Bến Tre sử dụng vốn vay Nhật Bản (JICA- 3) do Ban Quản lý Dự án Đầu tư và xây dựng Thủy lợi 9 (Bộ NN&PTNT) làm chủ đầu tư. Công trình do Liên danh Công ty Cổ phần Hassyu Việt Nam- Công ty TNHH MTV Trần Trân- Công ty Cổ phần đầu tư DTC thi công.
Công trình vừa được xây dựng hoàn thành, đi vào vận hành ngăn mặn, trữ ngọt thượng nguồn sông Ba Lai bảo vệ hàng chục ngàn héc-ta vùng trồng sầu riêng, chôm chôm …của người dân thuộc các xã thượng nguồn sông Ba Lai của huyện Châu Thành.
Tuy nhiên khi vừa đi vào vận hành, cống ngăn mặn Bến Rớ đã bị rò rỉ nước mặn dưới đáy cống và hai bên thành cống khiến người dân lo lắng nước mặn xâm nhập vào trong ảnh hưởng đến nguồn nước tưới cây ăn trái.
Ông Nguyễn Văn Hùng- Giám đốc Ban QLDA ĐTXD Thủy lợi 9 (chủ đầu tư dự án) cho biết, nguyên nhân cống Bến Rớ bị rò rỉ là do ron cao su cống bị lệch, Ban đã yêu cầu nhà thầu thi công điều chỉnh, khắc phục xong, không có vấn đề gì.
“Công trình cống Bến Rớ vừa xây xong được giao tạm cho địa phương vận hành. Hiện công trình vẫn còn trong thời gian bảo hành”- ông Hùng cho biết.
Theo ghi nhận, dù đã khắc phục nhưng hiện nay hai bên thành cống, nước mặn từ bên ngoài vẫn rò rỉ vào trong.
Ông Trần Văn Phát, người dân ở ấp Tiên Hưng có 2,5 công vườn sầu riêng cạnh khu vực cống Bến Rớ cho hay, mấy ngày qua do cống bị rò rỉ nên nước mặn từ bên ngoài đã hòa lẫn vào bên trong cống nên nguồn nước gần khu vực cống không thể sử dụng tưới cho sầu riêng được nữa.
“Hiện nay vườn sầu riêng của tôi đang giai đoạn ra bông, xổ nhụy nhưng không còn nguồn nước tưới do bên trong sông Ba Lai cạnh cống Bến Rớ đã bị nhiễm mặn lên đến gần 0,4g/l không thể tưới cho sầu riêng. Vài ngày tới nếu không có nước tưới thì vườn sầu riêng của tôi có nguy cơ sẽ bị cháy lá và thiệt hại”- ông Phát lo lắng.
Nhiều hộ dân trồng sầu riêng ở xã Tiên Long và Tân Phú của huyện Châu Thành nhiều ngày qua thường xuyên đến cống Bến Rớ để theo dõi tình hình nước mặn bị rò rỉ vào bên trong cống Bến Rớ.
“Tôi có 5.000m2 trồng sầu riêng cách cống Bến Rớ khoảng 5km đang cho trái. Khoảng 10 ngày nay, đây là lần thứ 5, tôi ra cống thấy vẫn còn bị xì nước mặn vào trong, tôi lo rầu nếu không sớm khắc phục hiện tượng rò rỉ này thì lâu ngày nước mặn sẽ hòa lẫn lấn sâu hơn vào trong” – Một hộ dân trồng sầu riêng ở xã Tân Phú lo lắng.
Ông Bùi Trung Chỉnh - Chủ tịch UBND xã Tiên Long cho biết, cống Bến Rớ vận hành đóng cống ngăn mặn khoảng hơn 10 ngày nay và có hiện tượng bị rò rỉ nước mặn từ bên ngoài vào, dù đơn vị thi công đã khắc phục nhưng chưa đảm bảo. Hiện nay, nước mặn từ bên ngoài vẫn rò rỉ vào trong làm ảnh nguồn nước ngọt bên trong cống, người dân cạnh khu vực cống khó tưới nước cho sầu riêng.
Cũng theo ông Chỉnh, toàn xã Tiên Long có khoảng 600ha trồng sầu riêng. Hiện nay nước mặn trên các sông chính trên địa bàn xã đa phần đã bị nhiễm mặn, độ mặn không thể sử dụng tưới sầu riêng.
“Bà con ở đây đang sử dụng nước còn dự trữ trong mương, rạch để tưới tiêu. Ngoài ra, chính quyền địa phương cũng thường xuyên đo độ mặn trên các sông chính để cảnh báo cho bà con đừng lấy nước nước ngoài sông vô tưới, khi nào nguồn nước đảm bảo mới tưới được”- ông Chỉnh nói.
Bơm nước ngọt “cứu khát” cho sầu riêng
Tranh thủ nguồn nước bên trong sông Ba Lai cách xa cống Bến Rớ khoảng hơn 1km nguồn nước chưa bị nhiễm mặn, hơn 10 ngày nay nhiều hộ dân ở ấp Tiên Hưng, xã Tiên Long cùng đóng góp chi phí để liên tục bơm nước ngọt vào hai con rạch Bào Sen và Rạch Bần phục vụ nguồn nước tưới cho khoảng 50ha sầu riêng của gần 100 hộ dân trong ấp.
Ông Lê Văn Toán- Trưởng ấp Tiên Hưng, xã Tiên Long cho biết: “Hiện vùng trồng sầu riêng trong ấp không còn nguồn nước ngọt nào ngoài nguồn nước trên sông Ba Lai bên trong cống Bến Rớ. Nguồn nước ở đây được người dân canh bơm liên tục cả ngày lẫn đêm mới đủ nước tưới”.
