Theo dự kiến, ngày 15-8 tới, TAND TP Hà Nội sẽ mở phiên tòa xét xử 28 bị cáo trong vụ án bán rẻ 43 ha "đất vàng" xảy ra tại Tổng công ty Sản xuất - xuất nhập khẩu tỉnh Bình Dương (Tổng công ty 3/2).
Ông Trần Văn Nam - cựu bí thư Tỉnh ủy Bình Dương, bị truy tố tội vi phạm quy định về quản lý tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Cùng hầu tòa về tội danh trên còn có hàng loạt cựu lãnh đạo, cán bộ tỉnh Bình Dương, gồm Lê Văn Trang (cựu cục trưởng Cục thuế), Võ Thành Bình (cựu cục phó Cục thuế), Võ Văn Lượng (cựu chánh văn phòng UBND tỉnh), Trần Xuân Lâm (cựu chánh thanh tra tỉnh)…
Ông Trần Văn Nam - cựu bí thư Tỉnh ủy Bình Dương. Ảnh: TTXVN |
Năm 2004, sau khi được Thủ tướng chấp thuận, UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt quy hoạch xây dựng Khu liên hợp công nghiệp – dịch vụ - đô thị với tổng diện tích gần 4.200ha.
Quá trình thực hiện, Tổng Công ty 3/2 được UBND tỉnh đồng ý giao hơn 560ha để thực hiện dự án sân gofl, trung tâm thương mại, khu nhà ở, trường đua…
Tuy nhiên, do phần trường đua không được Bộ Xây dựng cấp phép, diện tích đất xây dựng giảm xuống còn 188ha, bao gồm Khu B: Dân cư- Thương Mại- Dịch vụ Tân Phú (43ha) và Khu D: Câu lạc bộ sân golf và Khu nghỉ dưỡng Đảo Hồ Điệp (145ha).
Năm 2012 và 2013, sau nhiều năm giải phóng mặt bằng, với tư cách Phó chủ tịch UBND tỉnh, ông Trần Văn Nam lần lượt ký các quyết định giao hai khu đất nêu trên cho Tổng Công ty 3/2, theo hình thức có thu tiền sử dụng đất.
Sai phạm bắt đầu xuất hiện khi hồ sơ hai khu đất được chuyển sang Cục Thuế tỉnh Bình Dương để xác định nghĩa vụ tài chính đối với Tổng Công ty 3/2.
Theo quy định, đơn giá để tính tiền sử dụng đất phải áp dụng tại thời điểm giao đất (tức là năm 2012), nhưng Cục thuế Bình Dương lại đề xuất áp đơn giá ở thời điểm năm 2006 (độ trễ tới sáu năm - PV), với mức giá 51,914 đồng/m2.
Cơ quan tố tụng xác định, lẽ ra Tổng Công ty 3/2 phải nộp số tiền sử dụng đất là hơn 790 tỉ đồng, song với việc áp mức giá sai thời điểm nên công ty này chỉ phải nộp 29,5 tỉ đồng mà vẫn được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng cho hai khu đất 43ha và 145ha.
Chuỗi hành vi trên khiến ngân sách chỉ thu về được gần 4% tiền sử dụng đất đúng giá trị, gây thiệt hại hơn 760 tỉ đồng.
Khai tại cơ quan điều tra, nhóm bị cáo tại Cục thuế Bình Dương lý giải việc đề xuất áp giá đất "rẻ" xuất phát từ các tài liệu do Sở TN&MT cũng như Tổng công ty 3/2 cung cấp cho mình. Trong đó, Sở TN&MT chuyển hồ sơ hai khu đất căn cứ theo quyết định phê duyệt đơn giá năm 2006 chứ không phải năm 2012; Tổng công ty 3/2 cũng cung cấp biên bản bàn giao mốc ranh từ năm 2006…
Về phía mình, các bị cáo tại Văn phòng UBND tỉnh thừa nhận biết đề xuất của Cục thuế về việc áp dụng đơn giá đất năm 2006 là trái quy định, nhưng vì tin tưởng Cục thuế là cơ quan chuyên ngành nên đã đồng ý.
Trong khi đó, ông Trần Văn Nam được xác định là người trực tiếp phụ trách lĩnh vực đất đai, đồng thời là trưởng Ban chỉ đạo công tác điều tra giá đất, xây dựng bảng giá đất giai đoạn 2011-2013 trên địa bàn tỉnh Bình Dương.
Ông Nam biết rõ bảng giá đất hàng năm được UBND tỉnh ban hành là căn cứ để tính tiền sử dụng đất. Mặt khác, đơn giá đất để áp dụng phải căn cứ tại thời điểm giao đất theo các quyết định giao đất do chính ông ký ban hành.
Thế nhưng, bị cáo vẫn dựa vào tham mưu trái quy định của cấp dưới để ký công văn với nội dung chấp thuận đơn giá đất, từ đó xác định tiền sử dụng đất mà Tổng Công ty 3/2 phải nộp thấp hơn nhiều lần giá trị thực tế.
Cơ quan tố tụng cho hay, ông Nam và các cựu lãnh đạo, cán bộ tỉnh Bình Dương đều thừa nhận hành vi vi phạm nhưng không có động cơ tư lợi, chỉ do "nhận thức sai lầm".
Tổng thiệt hại lên tới hơn 5.700 tỉ đồng
Việc “bán rẻ” đất vàng như đã nêu nằm trong chuỗi hành vi sai phạm sẽ bị đưa ra xét xử trong vụ án này, với tổng số tiền thiệt hại lên tới hơn 5.700 tỉ đồng.
28 bị cáo hầu tòa, trong đó 22 người bị truy tố tội vi phạm quy định về quản lý tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí; ba người bị truy tố tội tham ô tài sản; ba người bị truy tố cả hai tội danh.
Phiên tòa dự kiến kéo dài 20 ngày, do thẩm phán Vũ Quang Huy làm chủ tọa. 61 luật sư đăng ký bào chữa cho các bị cáo, trong đó ông Nam có năm người.
Tỉnh ủy, UBND, Cục Thuế, Sở Tài chính và Sở TN&MT tỉnh Bình Dương được triệu tập với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.