Mấy ngày qua, thôn Bắc Minh Lệ, xã Quảng Minh, thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình bao trùm một không khí u buồn. Chính quyền địa phương, bà con làng xóm ai cũng tiếc thương sự ra đi của ông Hoàng Hữu Thão (60 tuổi) sau khi làm nhiệm vụ chữa cháy rừng trên địa bàn vì kiệt sức.
Trong căn nhà cấp bốn được xây dựng cách đây hơn 10 năm, nhưng mới chỉ xong phần thô của ông Thão xếp dài những lẵng hoa chia buồn của chính quyền thị xã Ba Đồn, Công an thị xã, Cục Kiểm lâm, Chi Cục kiểm lâm tỉnh Quảng Bình, Đảng uỷ, UBND xã Quảng Minh…
Xông pha lên đỉnh đồi dập lửa… bằng tay
Trò chuyện với chúng tôi, anh Hoàng Văn Thiện (45 tuổi, ngụ tại xã Quảng Minh, thị xã Ba Đồn) vẫn lộ rõ nét mặt buồn bã. Bởi, anh Thiện là người trực tiếp cùng ông Thão xông pha lên khu vực đỉnh núi Ba U để dập lửa cứu rừng thông và anh cũng là người đầu tiên trong đoàn tìm kiếm phát hiện thi thể của ông Thão ở khu vực khe Su.
“Sau khi được xã huy động, đoàn chúng tôi gồm 34 người di chuyển lên khu vực núi Ba U để tiến hành dập lửa. Lúc đó, tôi cùng anh Thão và bốn người khác cứ men theo vòng lửa đi lên gần khu vực đỉnh núi, người thì dùng dao, rựa, cành cây khô để tạo hành lang chặn lửa.
Tôi còn nhớ anh Thão sau khi dùng cành cây thì còn dùng tay không để cào lớp thực bì dày gần 20 cm để lửa không cháy lan ra. Khi thấy anh Thão cứ hì hục chặn ngọn lửa ngày càng xa, tôi còn kêu anh Thão cẩn thận vì khi đó lửa lớn, khói mù mịt và đúng lúc nắng nóng đỉnh điểm vào giữa trưa” - anh Thiện nhớ lại.
Khi biết tin ông Thão tử vong vì kiệt sức sau khi thực hiện nhiệm vụ, người dân trong thôn, xã Quảng Minh ai nấy cũng thêm phần cảm phục. Đặc biệt, càng xót xa hơn khi đây là lần đầu tiên và duy nhất mà ông Thão được diện lên mình bộ trang phục của lực lượng bảo vệ an ninh trật tự cơ sở.
“Tôi là người gắn bó với anh Thão mấy chục năm nay vì trước đây anh có hai nhiệm kỳ làm Trưởng thôn Bắc Minh Lệ. Anh Thão là người công giáo nên anh lúc nào cũng quan niệm sống phải "tốt đời đẹp đạo". Việc gì anh Thão cũng đi đầu, xông pha thực hiện mà không hề suy tính.
Không ngờ lần này, sau khi thực hiện nhiệm vụ chữa cháy, anh Thão đã ra đi mãi mãi. Bộ trang phục của lực lượng bảo vệ an ninh trật tự trên người cũng là lần đầu tiên anh Thão mặc…” - anh Hoàng Minh Huyên (37 tuổi, Trưởng thôn Bắc Minh Lệ, xã Quảng Minh, thị xã Ba Đồn) nghẹn ngào.
Địa phương đang làm hồ sơ xin công nhận liệt sĩ
Trao đổi với PLO, ông Hoàng Ngọc Thắng, Chủ tịch UBND xã Quảng Minh cho biết với hành động dũng cảm, xông pha quên mình để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ tài sản nhà nước, nhân dân của ông Hoàng Hữu Thão, phía địa phương đang xem xét tặng giấy khen.
Đồng thời, Chủ tịch UBND xã Quảng Minh giao cán bộ phụ trách mảng chế độ chính sách nghiên cứu các văn bản, nghị định để trình cấp có thẩm quyền xem xét công nhận liệt sĩ đối với ông Hoàng Hữu Thão.
“Ngay khi sau khi đến thắp hương chia buồn với gia đình, phía xã đang chuẩn bị, nghiên cứu các quy định để hoàn thiện các hồ sơ, giấy tờ, biên bản để trình lên cấp có thẩm quyền thẩm định công nhận liệt sĩ đối với ông Hoàng Hữu Thảo.
Việc ông Thão thực hiện nhiệm vụ một cách xông xáo, hết mình ngay sau khi nhận được lệnh huy động của xã không chỉ thể hiện sự dũng cảm mà còn là tấm gương sáng của một cá nhân để nhiều người noi theo” - ông Thắng cho biết.
Liên quan đến quá trình lập hồ sơ đề nghị công nhận liệt sĩ đối với ông Thão, trao đổi với PLO, bà Trương Thị Thanh Quỳnh, Trưởng Phòng LĐ-TB&XH thị xã Ba Đồn, cho biết phía phòng bước đầu đã có sự hướng dẫn cho xã, trong đó cần căn cứ theo biên bản kiểm thảo tử vong của các cơ quan chức năng về việc xác định nguyên nhân chính thức ông Thão tử vong.
“Để xây dựng hồ sơ công nhận liệt sĩ theo Nghị định 131/2021, trước mắt phải cần có biên bản kiểm thảo tử vong của các cơ quan chức năng. Sau khi có biên bản đó thì hồ sơ trình lên phải có kèm theo các văn bản, quyết định liên quan của xã về việc điều động tham gia chữa cháy rừng và trình lên Phòng Nội vụ thị xã để xem xét, thẩm định cấp tặng huân chương dũng cảm.
Tiếp đó, xã mới thực hiện các bước tiếp theo để hoàn thiện hồ sơ trình đến tỉnh, tỉnh mới trình Bộ LĐ-TB&XH về tấm gương dũng cảm cần nhân rộng trong cộng đồng và xem xét công nhận theo nghị định” - bà Quỳnh thông tin.
Đủ yếu tố để công nhận liệt sĩ
Luật sư Võ Tuệ Minh, Đoàn Luật sư Thừa Thiên-Huế, chia sẻ dựa trên báo cáo của chính quyền địa phương, hành động dũng cảm, hoàn cảnh, nguyên nhân tử vong ban đầu… và các yếu tố khác thì các cơ quan chức năng có thể xem xét lập hồ sơ đề nghị công nhận liệt sĩ cho ông Hoàng Hữu Thão theo Điều 14 của Nghị định 131/2021.
Theo đó, điều kiện và tiêu chuẩn để công nhận liệt sĩ là: “Làm nhiệm vụ quốc phòng an ninh có tính chất nguy hiểm khi: chữa cháy; chống khủng bố, bạo loạn…”, “Chủ động thực hiện hành vi đặc biệt dũng cảm, chấp nhận hy sinh bản thân”...
Ngoài ra, tại Điều 24 của Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh năm 2023 có quy định về trường hợp người bị thương, chết khi thực hiện nhiệm vụ sẽ được xem xét hưởng chế độ, chính sách như thương binh hoặc được xem xét để công nhận là liệt sĩ và hưởng các quyền khác theo quy định của pháp luật.
“Người bị thương, chết khi thực hiện nhiệm vụ thì được xem xét hưởng chế độ, chính sách như thương binh hoặc được xem xét để công nhận là liệt sĩ và hưởng các quyền khác theo quy định của pháp luật” - khoản 4, Điều 24 Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh nêu rõ.
Như vậy, trường hợp của ông Thão có thể được xem xét để công nhận là liệt sĩ. Việc công nhận ông Thão là liệt sĩ không chỉ là sự công nhận những đóng góp và hy sinh của ông trong công tác bảo vệ an ninh trật tự, mà còn là nguồn động viên tinh thần và hỗ trợ cho gia đình ông trong giai đoạn khó khăn này.
