Đề xuất người lao động nặng nhọc nghỉ hưu sớm 5 năm

Sau khi tiếp thu ý kiến góp ý của các đại biểu Quốc hội (QH) tại hai kỳ họp 7 và 8, QH khóa XIV, để đảm bảo tính đồng bộ về tăng tuổi hưu, Ủy ban Về các vấn đề xã hội đề nghị cơ quan có ý kiến về tăng tuổi nghỉ hưu.

Trong đó, phương án một (do Chính phủ trình) quy định: Từ năm 2021, mỗi năm tăng ba tháng với nam và bốn tháng với nữ, để tuổi nghỉ hưu của nữ là 60 tuổi vào năm 2035 và của nam là 62 tuổi vào năm 2028.

Phương án hai, Bộ luật Lao động sẽ quy định nguyên tắc tăng tuổi nghỉ hưu (nam 62, nữ 60) từ ngày 1-1-2021. Theo đó, Chính phủ sẽ quy định lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu đối với từng nhóm lao động khác nhau.

Hai phương án trên đều có quy định chung là người lao động bị suy giảm khả năng lao động; làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm việc ở nơi có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá năm tuổi so với quy định.

Liên quan đến điều chỉnh tuổi nghỉ hưu, tổng thư ký QH cũng vừa có văn bản tổng hợp ý kiến của các vị đại biểu QH thảo luận tại hội trường tại kỳ họp thứ 8 về dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi).

Vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau về tăng tuổi nghỉ hưu. Ảnh: VIẾT LONG

Theo đó, nhiều ý kiến đồng ý phương án một, một số ý kiến đồng ý phương án hai. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị làm rõ cụm từ “trong điều kiện lao động bình thường”, nếu không quy định rõ thì chưa tạo được sự đồng thuận lớn. Một số ý kiến đề nghị đối với lao động nữ nên được nghỉ hưu ở tuổi 58 là phù hợp.

Bên cạnh đó, một số ý kiến đề nghị nghiên cứu việc tăng tuổi nghỉ hưu theo hướng công chức thì nên tăng tất cả, viên chức nên tăng một bộ phận lớn, công nhân lao động thì tăng một bộ phận nhỏ sao cho phù hợp.

Đặc biệt, có ý kiến cho rằng Chính phủ cần quy định chi tiết theo hướng xem xét không tăng hoặc có lộ trình tăng chậm hơn, nghỉ hưu sớm hơn 5-10 năm so với quy định của luật đối với các trường hợp lao động ở lĩnh vực độc hại, nguy hiểm, môi trường đặc biệt, trong đó có công nhân, thầy thuốc, giáo viên mầm non, giáo viên tiểu học, người làm nghệ thuật...

Có ý kiến đề nghị cân nhắc việc thông qua tại kỳ họp này vì khi thảo luận dự luật có nhiều ý kiến cho rằng nên thông qua với quy trình ba kỳ họp. Với những vấn đề hiện nay đặt ra của dự luật, QH cũng cần phải cân nhắc. Rõ ràng còn nhiều ý kiến khác nhau, trái chiều, chưa tập trung, chưa thống nhất, kể cả về tuổi nghỉ hưu và giảm thời giờ làm việc bình thường.

“Đồng thời với việc sửa đổi bộ luật này cũng cần phải sửa Luật Công đoàn để Chính phủ có thời gian chuẩn bị các nghị định quy định chi tiết. Còn hai phương án nghỉ hưu, nếu chọn phương án hai, Chính phủ phải có nghị định hướng dẫn thi hành…” - báo cáo tổng hợp ý kiến của đại biểu QH nêu rõ.

Về thời gian làm việc bình thường, một số ý kiến đề nghị giữ như quy định hiện hành về quy định thời giờ làm việc hằng tuần là 48 giờ/tuần. Vì cho rằng giảm giờ làm bình thường trong tuần từ 48 giờ xuống 44 giờ/tuần là vấn đề hệ trọng, có tác động đến người lao động, doanh nghiệp và cả nước. Việc quy định giờ làm việc bình thường có tác động ảnh hưởng đến nền kinh tế, nhất là khi năng suất lao động của nước ta còn chưa cao so với nhiều nước trong khu vực và chưa có đánh giá tác động đầy đủ về vấn đề này.

Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị nghiên cứu luật hóa cụ thể chính sách Nhà nước khuyến khích người sử dụng lao động thực hiện tuần làm việc 40 giờ để thúc đẩy việc thực thi chính sách này một cách thực chất, tạo tiền đề đồng thuận cao trong việc giảm thời giờ làm việc bình thường xuống 44 giờ hoặc 40 giờ.

“Có ý kiến cho rằng nên có lộ trình để chuyển lao động 48 giờ xuống 40 giờ trong vòng khoảng 10 năm, có thể trước mắt xuống 44 giờ và sau đó đến năm 2030, khi chúng ta kỷ niệm 90 năm thành lập Đảng thì làm năm ngày một tuần với mọi người lao động…” - báo cáo tổng hợp ý kiến của đại biểu QH nêu.