Nêu ý kiến tại phần thảo luận bàn tròn, bà Lê Hồng Thủy Tiên - Tổng Giám đốc điều hành Tập đoàn Liên Thái Bình Dương (IPPG) cho biết, nếu như trong năm 2021-2022, DN rơi vào khó khăn như đứt gãy chuỗi cung ứng, giãn cách xã hội; giá xăng dầu, cước vận tải tăng thì đến năm 2023 do tăng trưởng thương mại toàn cầu giảm, DN lại rơi vào thế bị động khi bị hủy đơn hàng hàng loạt, doanh số sụt giảm.
Do đó, theo bà Tiên, các DN cần cơ chế, chính sách đột phá nhằm tăng cường nội lực và vượt khó. Từ thực tế, bà Lê Hồng Thủy Tiên đã nêu một số đề xuất.
Một là, về việc tiếp cận vốn và lãi suất. Bà Thủy Tiên cho biết, hiện vẫn nhiều DN kêu khó tiếp cận vốn; NHNN dù đã giảm lãi suất 4 lần nhưng vẫn cao.
Lãnh đạo IPPG cho rằng, chính sách thuế tài chính, hỗ trợ cho vay cần giải pháp cụ thể cho từng nhóm DN. Đồng thời, cần có cơ quan độc lập đánh giá các hỗ trợ cho DN để điều chỉnh hỗ trợ một cách hiệu quả hơn.
Hai là, đề xuất dỡ bỏ những rào cản đối với DN, rà soát những quy định thiếu thực tế, không đặt ra những quy định cao hơn khu vực hay thế giới, hoặc cao hơn mức cần thiết để tránh lãng phí nguồn lực DN.
Về cơ chế, chính sách phát triển du lịch, đại diện IPPG đề xuất xem xét ban hành các chính sách đặc biệt nhằm kích cầu du lịch như chính sách thương mại trong khu phi thuế quan, xây dựng và thiết lập các trung tâm bán hàng giảm giá trong khu phi thuế quan và cửa hàng miễn thuế dưới phố.
Về chính sách cho trung tâm tài chính, bà Thủy Tiên nêu rõ, có nhiều lợi ích nếu thành lập trung tâm tài chính ở Việt Nam như thu hút vốn, thúc đẩy phát triển liên ngành. Do đó, bà Tiên đề xuất các cơ quan chức năng sớm ban hành chính sách để TP Hồ Chí Minh triển khai trung tâm tài chính, vừa khơi thông dòng vốn, vừa tăng nội lực cho doanh nghiệp.
Chia sẻ thêm, bà Thủy Tiên cho biết rất trăn trở trước ý kiến cho rằng "doanh nghiệp Việt giỏi chống chịu, sống dai nhưng chậm lớn, khó trưởng thành". Theo bà Tiên, không phải DN muốn "chậm lớn".
"Ngoài những DN dùng thuốc tăng trọng lớn nhanh, hay các DN "chết yểu", vẫn còn nhiều DN chân chính, đầu tư tìm tòi, học hỏi để lớn và trưởng thành một cách vững chắc nhưng còn vướng cơ chế, thiếu chính sách mang tính chiến lược bền vững", đại diện IPPG nhấn mạnh.
Đại diện IPPG bày tỏ mong muốn các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ cùng các chuyên gia, các doanh nghiệp có sự hợp tác chặt chẽ để tạo hành lang pháp lý hợp lý, thông thoáng, tránh "đổ thừa" cho cơ chế, để DN có thể thúc đẩy phát triển, đổi mới.
Điều hành lãi suất không thể "nóng vội"
Liên quan đến đề xuất của IPPG, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho hay, điều hành chính sách tiền tệ thời gian qua rất linh hoạt, thận trọng và chắc chắn theo hướng thực hiện mục tiêu Quốc hội, Chính phủ đặt ra.
Phó Thống đốc thẳng thắn thừa nhận, điều hành lãi suất là khó nhất trong điều hành chính sách tiền tệ của lĩnh vực ngân hàng. Căn cứ theo chỉ đạo của Chính phủ và căn cứ vào tình hình thực tế của nền kinh tế, NHNN đã 4 lần giảm lãi suất điều hành, đồng thời tạo dư địa, tạo thanh khoản cho thị trường.
Đặc biệt thanh khoản cho các tổ chức tín dụng để tạo dư địa cho các NHTM có thể cho vay lãi suất thấp. Cùng với đó, hạn mức tăng trưởng tín dụng chính là công cụ để điều tiết nền kinh tế và kiểm soát lạm phát.
Phó Thống đốc cho biết, năm 2023, NHNN đã nới rất rộng, tạo thông điệp rằng tín dụng sẵn sàng hỗ trợ và mở rộng cho các DN. Vấn đề là điều kiện như thế nào để tiếp cận vốn.
"Sắp tới, NHNN sẽ tiếp tục duy trì quan điểm điều hành như vậy. Chính sách lãi suất có quan hệ biện chứng tới tỷ giá, nếu lãi suất thấp tỷ giá khả năng bùng lên. Do đó, cần phải tìm điểm cân bằng giữa lãi suất và tỷ giá để điều hành chặt chẽ, hợp lý”, ông Tú nhấn mạnh.
Nói thêm về lãi suất, Phó Thống đốc cho hay, hạ lãi suất là yêu cầu đặt ra hiện nay đối với các NHTM. Tuy nhiên, ông lưu ý thay đổi lãi suất có độ trễ. Chính vì vậy, nếu điều hành lãi suất không thận trọng, quyết liệt hay nóng vội thì nền kinh tế sẽ bị tác động thái quá. Lúc đó sẽ dẫn đến chi phí cho việc xử lý. Chính vì vậy, NHNN phải quan tâm và phải điều hành lãi suất hợp lý.
Cũng theo Phó Thống đốc, trong lĩnh vực tín dụng, NHNN cũng đưa ra nhiều giải pháp, như hạ lãi suất của NHTM; giãn, hoãn nợ; cắt bỏ chi phí, rào cản, điều kiện tiếp cận của NHTM.
Ngoài ra, NHNN cũng đã ban hành nhiều văn bản, chính sách cụ thể, chẳng hạn như gói tín dụng 120.000 tỷ nhà ở xã hội, gói 15.000 tỷ đồng lĩnh vực lâm-thủy sản...
Tại Diễn đàn, ông Jochen Schmittmann - Đại diện thường trú Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) tại Việt Nam cũng lưu ý NHNN phải hết sức cẩn trọng về các chính sách tài chính, lãi suất...
Theo vị này, cần tăng cường thực thi chính sách, giải quyết điểm nghẽn đầu tư công, đặc biệt sử dụng đất. Bên cạnh đó, cần tìm lại niềm tin của nhà đầu tư cả nước ngoài lẫn trong nước vào Việt Nam.
Điều quan trọng tiếp theo là phải có pháp luật ổn định, nhất quán; đảm bảo niềm tin cho các doanh nghiệp bằng cách đầu tư vào điện, cơ sở hạ thầng, giảm thuế, chi phí doanh nghiệp