Bộ GTVT lấy ý kiến về dự thảo Thông tư ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) về chất lượng an toàn kỹ thuật (ATKT) và bảo vệ môi trường (BVMT) đối với xe ô tô thay thế QCVN 09:2015 (dự thảo).
Quy chuẩn hiện hành đã áp dụng 8 năm
Theo cơ quan soạn thảo QCVN 09:2015 đã áp dụng được 8 năm và phát sinh một số vấn đề mới cần phải xem xét sửa đổi, bổ sung cho phù hợp để tăng cường kiểm soát chất lượng ATKT và BVMT đối với xe ô tô. Đồng thời, bảo đảm hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô.
Do đó, khi xây dựng dự thảo, đơn vị đã tham khảo tiêu chuẩn Châu Âu và tiêu chuẩn của một số quốc gia.
“Với sự phát triển của Việt Nam và nhu cầu của xã hội đã phát sinh ra nhiều kiểu loại phương tiện giao thông mới chưa được đề cập trong QCVN09:2015 như Mobil-Home, xe buýt học sinh. Bên cạnh đó, xe ô tô sử dụng nhiên liệu hóa thạch là một trong những nguồn phát thải khí nhà kính gây biến đổi khí hậu toàn cầu”- cơ quan soạn thảo nêu lý do.
Cũng theo cơ quan soạn thảo, hiện nay, Chính phủ các quốc gia đều có xu hướng chung là tích cực thay đổi các chính sách để đầu tư phát triển xe ô tô sử dụng điện, năng lượng xanh và xây dựng kế hoạch loại bỏ các phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Nằm trong xu hướng chung của thế giới, Việt Nam hiện đang phát triển nhanh các loại xe ô tô sử dụng điện, năng lượng xanh; phát triển các loại xe hybrid, phương tiện giao thông thông minh (Xe lái tự động và xe tự hành).
“Do vậy, cần rà soát cập nhật, bổ sung quy định đáp ứng nhu cầu phát triển công nghệ phương tiện, bảo đảm công tác quản lý nhà nước về chất lượng ATKT và BVMT đối với các loại xe sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới tại Việt Nam”- cơ quan soạn thảo cho hay.
Quy định chi tiết đối với xe chở học sinh
Đáng chú ý, tại mục 2.33, dự thảo quy định chi tiết đối với các xe chở học sinh.
“Đáp ứng thực tiễn của Việt Nam về nhu cầu sử dụng loại phương tiện này và theo định hướng ở các văn bản, đồng thời tham chiếu tiêu chuẩn của loại xe này ở Trung Quốc và Ấn Độ nên cơ quan soạn thảo đã đưa ra một số quy chuẩn cần thiết đối với loại xe này”- dự thảo nêu.
Theo đó, tại dự thảo quy định ngoại quan của xe chở học sinh phải được thống nhất một màu vàng đậm phủ bên ngoài thân xe. Mặt trước và cạnh 2 bên xe phía trên cửa sổ phải có biển báo dấu hiệu nhận biết là xe buýt trường học. Mã xe chở học sinh phải được đánh số và được đặt ở các vị trí: hai bên thân xe, phía đằng trước, đằng sau xe.
Biển hiệu phải có tính năng phản quang hoặc sử dụng đèn led điện tử, có hình vuông theo kích thước 350mm x 350mm hoặc hình tròn có đường kính 350mm.
Mặt sau xe phải có biển báo điện hiệu dừng đỗ, biển cảnh báo các phương tiện khác không được vượt xe buýt đang đỗ ở bến để đón, trả học sinh. Biển hiệu có kích thước chiều cao 150mm ±10 mm và chạy ngang theo chiều ngang cửa sổ kính sau.
Quy chuẩn cũng yêu cầu xe chở học sinh không sử dụng xe buýt 2 tầng và xe buýt có khớp nối ở giữa làm xe chở học sinh. Không được có các lỗ ở bên trong và bên ngoài xe, các chỗ lồi, lõm, các góc sắc nhọn, các khuyết tật có thể dễ dàng lọt vào ngón tay của trẻ em và có thể gây thương tích cho học sinh.
Về ghế ngồi của học sinh, quy chuẩn quy định không được bố trí thuộc hàng ghế đầu tiên cùng với hàng ghế người lái xe.
Đối với xe chở học sinh có ghế được bố trí từ hàng thứ hai trở đi và được trang bị loại dây đai an toàn hai điểm. Ngoài ra, xe chở học sinh phải được lắp đặt rào chắn phía trước và rào chắn phía sau để có cấu trúc an toàn khi va chạm; không lắp đặt giá để hành lý bên trên mà sẽ bố trí khoang để hành lý ở bên ngang xe sao cho chiều cao của khoang hành lý từ mặt sàn lên nhỏ hơn 1,0 m.
Đối với bậc lên xuống của xe chở học sinh phải được lắp tay vịn ở cửa hành khách và không được có phần nhô ra hoặc gờ trên tay vịn có thể gây thương tích cho học sinh.
Khu vực hành khách của xe chở học sinh dành cho học sinh phải có cấu trúc sàn phẳng và không có bậc, phần gồ lên trên sàn ngoại trừ các cấu trúc cục bộ nâng lên như nắp bánh xe.
Bên cạnh đó, lối thoát hiểm phải được mở từ bên trong hoặc bên ngoài và phải có khoá để đáp ứng việc sơ tán hoặc cứu hộ ra bên ngoài xe trong các tình huống khẩn cấp.
Nếu có một cửa sập trên nóc xe, cửa này phải được bố trí ở giữa xe; trường hợp có hai cửa thoát hiểm khẩn cấp thì khoảng cách giữa hai cạnh giáp nhau phải có khoảng cách tối thiểu là 2m. Cửa thoát hiểm khẩn cấp và cửa sổ thoát hiểm khẩn cấp không được bố trí phía trên cửa thoát khí, cũng như cửa sổ thoát hiểm khẩn cấp không được bố trí phía trên biển báo dừng.
Đặc biệt, xe chở học sinh phải bố trí lắp đặt ít nhất một bộ sơ cứu được đánh dấu rõ ràng bằng ký hiệu quốc tế và công tắc cảnh báo khẩn cấp trong các trường hợp đặc biệt. Vị trí lắp đặt hộp sơ cứu phải đảm bảo chắc chắn trong quá trình xe di chuyển. Các công tắc cảnh báo khẩn cấp phải được lắp đặt ở các vị trí dễ quan sát và dễ dàng sử dụng trong các trường hợp khẩn cấp.
Xe chở học sinh phải được trang bị bình chữa cháy để đề phòng trường hợp hoả hoạn. Vị trí lắp đặt của bình chữa cháy cần được đánh dấu rõ ràng, dễ dàng tiếp cận trong trường hợp khẩn cấp. Khoang hành khách phải được bố trí ít nhất một bình chữa cháy có khối lượng ít nhất 2kg gần chỗ ngồi của quản lý học sinh và một bình gần chỗ ngồi của lái xe.
Có chở học sinh không được chạy quá 80km/h
Dự thảo cũng quy định xe chở học sinh phải được trang bị thiết bị quan sát toàn bộ khu vực hành khách thông qua gương chiếu hậu bên trong và hệ thống camera giám sát bên trong để giám sát hành vi của lái xe, hành vi của giám hộ học sinh và hành vi của học sinh trên xe.
Phải có camera bên ngoài để giám sát tình trạng phía ngoài cửa lên xuống trước khi đón trả học sinh. Các thiết bị phải trang bị hệ thống ghi nhớ và xử lý thông tin lái xe.
Đặc biệt phải có hệ thống còi báo động, âm thanh khẩn cấp hoặc liên lạc trực tiếp đến lái xe hoặc người quản lý học sinh để cảnh báo khi có học sinh bị bỏ quên trên xe, thời gian không quá 15 phút.
Xe chở học sinh phải được trang bị thiết bị giới hạn tốc độ không vượt quá 80km/h, đối với xe buýt là các loại xe BEV, HEV, PHEV, FCEV sử dụng động cơ chạy điện phải có công suất không nhỏ hơn 9,0 kW/t.
