Sáng 5-11 (tối 5-11 giờ Việt Nam), hàng triệu người dân Mỹ đi bỏ phiếu bầu tổng thống, bên cạnh khoảng 80 cử tri Mỹ đã đi bỏ phiếu sớm trước đó.
Khó xác định thời gian có kết quả bầu cử
Hầu hết các bang bắt đầu mở cửa địa điểm bỏ phiếu lúc 7 giờ sáng 5-11 (giờ địa phương). Tuy nhiên, cũng có một vài tiểu bang mở cửa sớm nhất là vào 5 giờ sáng và có một số bang bắt đầu bỏ phiếu muộn nhất - vào 10 giờ trưa.
Ngày bầu cử ở Mỹ hiện nay thường được coi là Tuần bầu cử, vì mỗi tiểu bang đều tuân theo các quy tắc và thông lệ riêng để kiểm phiếu, chưa kể đến những vấn đề pháp lý có thể gặp phải có thể làm chậm việc công bố kết quả bầu cử. Điều này dẫn đến việc không ai biết chắc rằng khi nào người chiến thắng sẽ được xướng tên.
Sau khi các địa điểm bỏ phiếu đóng cửa (tùy theo quy định của mỗi quận và bang), những giờ sau đó các bang bắt đầu công bố kết quả không chính thức và báo đài, truyền thông sẽ dùng kết quả này để dự đoán người chiến thắng. Còn bản thân các tiểu bang không tuyên bố người chiến thắng cho đến vài tuần sau đó, sau khi bang kiểm hết phiếu và xác nhận chính thức.
Các viên chức bầu cử tại 7 bang chiến trường quan trọng đang đề nghị người dân Mỹ kiên nhẫn chờ họ kiểm phiếu.
Thời gian 3 bang “Bức tường xanh” kiểm phiếu
Ba bang “Bức tường xanh” - Michigan, Wisconsin và Pennsylvania, là nơi cựu Tổng thống Donald Trump đã lật ngược tình thế, gom được phiếu đại cử tri của 3 bang này và giành chiến thắng trong cuộc bầu cử 2016.
Ở bang chiến trường Pennsylvania, việc kiểm phiếu có khả năng kéo dài hơn, sau đêm bầu cử (đêm 5-11). Lý do, việc kiểm phiếu ở Pennsylvania mất nhiều thời gian hơn, chủ yếu do nhân viên bầu cử không được phép xử lý các lá phiếu qua thư - thường mất nhiều thời gian hơn để kiểm đếm hơn, cho đến Ngày bầu cử.
Tuy nhiên, việc kiểm phiếu đã được tăng tốc đáng kể từ năm 2020, một phần là do bang đã sắm thiết bị mới, nhanh hơn và yêu cầu hầu hết các quận phải kiểm phiếu qua thư trong đêm, không được ngừng nghỉ, sau khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa. Các điểm bỏ phiếu bang Pennsylvania sẽ đóng cửa lúc 8 giờ tối (theo giờ miền Đông Mỹ).
Ở bang chiến trường Michigan, các điểm bỏ phiếu ở Michigan đóng cửa lúc 8 giờ tối và 9 giờ tối. Kết quả bầu cử có thể được công bố nhanh hơn so với trước đây.
Trong hai cuộc bầu cử tổng thống trước đó, khoảng một nửa số phiếu bầu ở Michigan đã được kiểm vào nửa đêm của Ngày bầu cử và phần lớn số phiếu bầu còn lại đã được kiểm vào trưa ngày hôm sau.
Tuy nhiên, bang này đã thông qua các cải cách lớn có thể đẩy nhanh tiến độ kiểm phiếu: Triển khai 9 ngày bỏ phiếu sớm theo hình thức trực tiếp và hiện cho phép các quận bắt đầu xử lý phiếu bầu qua thư trước Ngày bầu cử.
Trong cuộc bầu cử 2020, phần lớn phiếu bầu qua thư, nhiều khả năng của cử tri Dân chủ, đã bị kiểm đếm chậm khiến cựu Tổng thống Donald Trump lúc đó đã tuyên bố chiến thắng khi thấy mình dẫn trước trong số phiếu được kiểm đếm, dù phiếu chưa được kiểm đếm hết toàn bộ.
Tại bang chiến trường Wisconsin, các điểm bỏ phiếu sẽ đóng cửa lúc 9 giờ tối. Bang này có khả năng là sẽ hoàn tất hầu hết việc kiểm phiếu vào ngày 6-11.
Nhân viên bầu cử không được phép xử lý phiếu bầu cho đến khi Ngày bầu cử bắt đầu, nhưng họ được yêu cầu kiểm phiếu suốt đêm cho đến khi hoàn tất.
Ở một số khu vực, bao gồm TP Milwaukee, các lá phiếu vắng mặt được kiểm tại một cơ sở trung tâm và được báo cáo theo từng đợt. Một quan chức tiểu bang nói với đài CNN rằng kết quả đầy đủ, không chính thức có thể chưa được công bố cho đến sáng hôm sau, sau Ngày bầu cử.
Năm 2020, cũng vì lượng phiếu qua thư được kiểm trễ, trong đó có hàng nghìn lá phiếu ở Milwaukee - nơi có nhiều người theo Dân chủ, ông Trump đã vội vàng tuyên bố chiến thắng.
Khi nào 4 bang chiến trường còn lại có kết quả?
Ở bang chiến trường North Carolina, các điểm bỏ phiếu đóng vào lúc 7 rưỡi tối Ngày bầu cử.
Dự kiến việc kiểm phiếu ở bang này sẽ diễn ra nhanh chóng do có nhiều quy định mới đẩy nhanh quá trình này. Năm nay, việc bỏ phiếu sớm, trực tiếp rất phổ biến ở bang này và các lá phiếu thường được kiểm rất nhanh, với 98 đến 99% số phiếu được kiểm và báo cáo trước nửa đêm trong hai cuộc bầu cử lớn gần đây nhất.
Ở bang chiến trường Arizona, các điểm bỏ phiếu sẽ kết thúc lúc 9 giờ tối và quá trình kiểm phiếu ở bang này sẽ mất vài ngày.
Kết quả những lá phiếu đầu tiên thường có vào khoảng 10 giờ tối, 1 tiếng đồng hồ sau khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa. Trong khi nhân viên bầu cử được phép xử lý những lá phiếu bỏ trước Ngày bầu cử, họ phải đợi đến sau khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa để xử lý những lá phiếu đến vào đúng Ngày bầu cử.
Một yếu tố làm kéo dài thời gian kiểm phiếu là các viên chức bầu cử được yêu cầu phải đếm và báo cáo số lượng lá phiếu được bỏ vào Ngày bầu cử trước khi bắt đầu xử lý chúng.
Còn ở bang chiến trường Nevada, các điểm bỏ phiếu sẽ đóng cửa lúc 10 giờ tối và quá trình kiểm phiếu cũng có thể mất nhiều ngày.
Trong các cuộc bầu cử gần đây, khoảng một nửa số cử tri Nevada đã bỏ phiếu qua thư và việc kiểm phiếu thường mất thời gian hơn. Việc kiểm phiếu có thể nhanh hơn so với trước đây vì công nghệ mới và bang đã có quy định cho phép các nhân viên bầu cử kiểm phiếu sớm hơn.
Tuy nhiên, các lá phiếu có dấu bưu điện được phép đến nơi trong vòng 4 ngày sau Ngày bầu cử, tức là vào ngày 9-11 và cử tri có thời hạn đến ngày 12-11 để giải quyết các lỗi trên lá phiếu của mình.
Ở bang chiến trường Georgia, các điểm bầu cử sẽ đóng cửa lúc 7 giờ tối. Phần lớn cử tri Georgia có xu hướng bỏ phiếu sớm theo hình thức trực tiếp và việc báo cáo kết quả bỏ phiếu thường diễn ra tương đối nhanh. Tỉ lệ phiếu bầu qua thư dự kiến sẽ tương đối nhỏ.
