Bị cáo Trần Thị Hồng Hoa tại phiên tòa sơ thẩm.
Theo hồ sơ, năm 1998, bà Phan Thị Khoa (trú TP Vinh), Nghệ An, chị Nguyễn Thị Hương góp vốn để kinh doanh nhà hàng được Trung tâm Thanh thiếu nhi Nguyễn Tất Thành (ở TP Vinh) cho thuê mặt bằng. Sau đó bà Khoa và An bàn với bà Hương làm thêm xuất khẩu lao động (XKLĐ) nhưng bà Hương không đồng ý và rút vốn.
Tháng 3-1999, bà Hoa góp vốn và thế chỗ bà Hương. Mặc dù không có chức năng XKLĐ và giới thiệu việc làm, không liên doanh liên kết XKLĐ nhưng An, Hoa và bà Khoa đã mượn danh của Trung tâm trên để quảng cáo tuyển người đi xuất khẩu lao động tại Nhật Bản, Hàn Quốc…Bà Khoa đã trực tiếp đến Đài Phát thanh và Truyền hình Nghệ An nộp tiền đăng quảng cáo tuyển người đi XKLĐ tại Đài Loan.
Do tin vào quảng cáo trên tuyền hình và trực tiếp đến “văn phòng” nằm trong khuôn viên Công viên Nguyễn Tất Thành nên từ năm 1999 đến 2000 đã có nhiều người tin tưởng đến gặp Hoa, An và bà Khoa để được tư vấn và nộp hồ sơ đi XKLĐ. Hoa không đưa được ai đi du học hay đi XKLĐ, không xin được việc làm cho ai mà còn chiếm đoạt tiền đặt cọc, tiền vay vốn, góp vốn của họ, với tổng số tiền hơn 1,2 tỉ đồng.
Sau khi chiếm đoạt tiền, Hoa “mất tích”. Ngày 11-9-2001, cơ quan CSĐT khởi tố vụ án, khởi tố bị can Hoa về tội lừa đảo, đồng thời ra lệnh truy nã Hoa. Do chưa bắt được Hoa nên cơ quan công an chưa có căn cứ khởi tố điều tra đối với An và bà Khoa.
Tháng 5-2013, Hoa đến Công an tỉnh Nghệ An đầu thú, đồng thời tố cáo An và bà Khoa là người chỉ đạo Hoa thực hiện hành vi phạm tội. Công an tỉnh đã ra quyết định khởi tố bị can đối Hoa, An và bà Khoa về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Tuy nhiên, sau đó VKSND tỉnh đã ra quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố bị can đối với bà Khoa vì cho rằng hành vi phạm tội của bà Khoa đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự. Tháng 1-2014, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Nghệ An đã kiến nghị lên viện trưởng VKSND Tối cao hủy bỏ quyết định của VKSND tỉnh Nghệ An để tránh bỏ lọt tội phạm. Sau đó, VKSND Tối cao không hủy bỏ quyết định trên.
Về trách nhiệm dân sự, Hoa đã bồi thường toàn bộ thiệt hại cho người bị hại.
Bị cáo Dương Thị An đứng trước vành móng ngựa tại phiên tòa sơ thẩm. Ảnh: Đ.LAM
Tại phiên tòa, An không nhận tội, còn Hoa thì cho rằng Hoa không bỏ trốn mà bị người khác đưa sang Trung Quốc và phải ở bên đó hơn 10 năm. Đồng thời, Hoa không chịu nhận tội một mình mà cho rằng còn có nhiều người khác liên quan. Đại diện VKSND tỉnh Nghệ An cho rằng, qua điều tra các chứng cứ, các cửa khẩu…không có chứng cứ thể hiện Hoa bị kẻ xấu lừa đưa sang Trung Quốc. Bị cáo Hoa thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, xin được giảm nhẹ hình phạt.
Cả ba luật sư bảo vệ cho bị cáo An và Hoa đều đề nghị HĐXX trả hồ sơ để điều tra lại, bởi theo hồ sơ vụ án có đồng phạm thì có dấu hiệu còn bỏ lọt người, lọt tội.
HĐXX cho rằng, đối với trường hợp bà Khoa, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Nghệ An đã kiến nghị lên Viện trưởng VKSND Tối cao hủy bỏ quyết định của VKSND tỉnh Nghệ An để tránh bỏ lọt tội phạm. Tuy nhiên VKSND Tối cao chưa hủy bỏ quyết định trên do vậy HĐXX không ra quyết định hủy bỏ vụ án mà kiến nghị cấp có thẩm quyền của TAND Tối cao xem xét.
Sau khi căn cứ các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, HĐXX đã tuyên án như trên.