Hiện TP.HCM đang giao UBND TP Thủ Đức và các quận, huyện ban hành và thu giá dịch vụ cụ thể thu gom, vận chuyển và xử rác sinh hoạt tại địa phương trong thời gian chờ ban hành quy định mới về giá dịch vụ theo Luật Bảo vệ môi trường (BVMT) năm 2020. Chính vì vậy, các địa phương phải tự đưa ra đơn giá thu gom và vận chuyển rác, điều này gây ra tình trạng mỗi nơi thu một kiểu.
Giá thu gom, vận chuyển rác mỗi nơi một kiểu
Bà Nguyễn Thị Ba (ngụ quận 12) cho biết thỉnh thoảng lực lượng thu gom rác dân lập nơi bà ở lại tăng phí thu gom rác. Thời điểm trước đây, giá thu gom rác chưa tới 50.000 đồng/tháng nhưng hiện nay đã tăng lên khoảng 70.000 đồng/tháng. “Ở đây thu gom rác theo hộ gia đình bằng nhau, ai xả nhiều hay ít cũng đóng cùng mức giá. Đơn vị thu gom rác tăng giá cũng không báo trước cho chúng tôi" - bà Ba nói.
Tương tự, chị Nguyễn Thị Thanh (ngụ TP Thủ Đức) cho biết chị được phường thông báo hằng tháng phải đóng hai loại phí là phí thu gom rác tại nguồn 50.000 đồng/tháng và giá dịch vụ vận chuyển gần 20.000 đồng/tháng. "Chúng tôi không hiểu vì sao lại có cả hai khoản phí, thu như vậy thì rất phức tạp” - chị Thanh bày tỏ.
Liên quan đến đơn giá thu gom rác, ông Nguyễn Minh Chánh, Phó Chủ tịch UBND quận 12, cho biết trong khi chờ quy định mới về giá dịch vụ theo Luật BVMT năm 2020, quận đã có văn bản về việc giá dịch vụ thu gom, vận chuyển rác sinh hoạt trên địa bàn năm 2023. Theo đó, quận cũng đã triển khai cho các phường thông báo đến người dân. Tại văn bản triển khai của quận 12 nêu rõ giá dịch vụ thu gom tại nguồn là 166 đồng/kg, giá dịch vụ vận chuyển là 135,6 đồng/kg.
“Quận đã giao Ban quản lý dự án đầu tư hạ tầng xây dựng khu vực quận 12 phối hợp với Phòng TN&MT xác định số tiền phải thu so với số tiếp nhận để đảm bảo thu đúng, đủ nguồn thanh toán tiền vận chuyển. Đồng thời, quận cũng giao cho các đơn vị liên quan tuyên truyền đến người dân về công tác thu gom, vận chuyển rác sinh hoạt” - ông Chánh nói.
Lấy ý kiến góp ý về mức thu
Theo Sở TN&MT TP.HCM, việc xây dựng và triển khai giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý rác sinh hoạt từ khi TP ban hành mức giá tối đa đến nay là xây dựng giá cụ thể được thực hiện trên cơ sở chấp hành Luật Phí và lệ phí năm 2015, Luật BVMT năm 2020 và theo đề nghị của Kiểm toán Nhà nước tại báo cáo kết quả kiểm toán ngân sách địa phương năm 2020 của TP.HCM.
Cũng theo Sở TN&MT, việc xây dựng giá cụ thể đối với việc tính đúng, tính đủ giá dịch vụ vận chuyển, xử lý rác sinh hoạt cho các chủ nguồn thải là rất khó khăn, phức tạp. Lý do là vì các quận, huyện và TP Thủ Đức sử dụng phương tiện để vận chuyển khác nhau, cự ly và lộ trình vận chuyển cũng khác nhau nên giá dịch vụ vận chuyển cũng sẽ khác.
Cạnh đó, giá xử lý rác thải sinh hoạt giữa các nhà máy xử lý cũng khác vì công nghệ xử lý khác nhau. Điều này dẫn đến giá dịch vụ xử lý khi thu đúng và thu đủ từ các chủ nguồn thải cũng khác nhau. Chính vì lẽ đó, khi tiến hành tính đúng và tính đủ giá cụ thể cho dịch vụ vận chuyển và dịch vụ xử lý rác thải sinh hoạt sẽ dẫn đến có sự khác nhau về mức giá dịch vụ giữa các địa phương.
Từ đó, Sở TN&MT cho rằng dự thảo ban hành giá cụ thể đối với dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải sinh hoạt cần lấy ý kiến góp ý nhiều lần để hoàn thiện trước khi trình UBND TP ban hành. Sở kiến nghị sẽ trình dự thảo lên UBND TP trong quý IV-2023.•
Tuyên truyền để người dân rõ về đơn giá thu gom rác
Theo Sở TN&MT, để tránh tình trạng khiếu nại của người dân cũng như sự không đồng thuận của các lực lượng thu gom rác, đơn vị vận chuyển, Sở TN&MT đề nghị UBND TP Thủ Đức và các quận, huyện chú trọng công tác tuyên truyền, phổ biến thông tin đến người dân và các đơn vị liên quan về việc triển khai giá dịch vụ thu gom rác.
Đồng thời, các địa phương cần có phương pháp và xây dựng kế hoạch tuyên truyền định kỳ, xuyên suốt tại địa phương để hướng dẫn và làm rõ các nội dung liên quan đến giá dịch vụ đảm bảo tất cả người dân, chủ nguồn thải cũng như các đối tượng liên quan hiểu đúng và đủ chủ trương của TP để hợp tác tổ chức thực hiện hiệu quả.
Ngoài ra, UBND TP Thủ Đức và các quận, huyện cần thực hiện kiểm tra, giám sát quá trình tổ chức và thu giá dịch vụ, đảm bảo giá dịch vụ được thu đúng và đủ theo quy định.
